The ideology problem in terms of critical theory of curriculum development models implemented in Turkey<p>Türkiye’de uygulanan program geliştirme modellerinin Eleştirel Teori açısından ideoloji sorunu
Keywords:
ideology, critical theory, curriculum, curriculum development models, curriculum development models implemented in Turkey, ideoloji, eleştirel teori, program, program geliştirme modelleriAbstract
In this study, it was examined how curriculum development models implemented in Turkey make possible understanding of ideology in the dimensions of methodological structure, integrated institutional structure, and effect to teaching practice in terms of discource within critical theory. In this context, the study was carried out based on literature review. The data were obtained from the related literature concerning curriculum development models implemented in Turkey and discourse within critical theory. The data collected were identified via descriptive analysis and interpreted comparatively. Firstly, study findings were examined curriculum development models implemented in Turkey to dimensions of methodological structure, integrated institutional structure, and effects to teaching practice. Secondly, compared with the discourses; social structure of knowledge, one dimensional man, the model of transmitted education, reproduction of cultural capital, hegemony and democtratic curriculum within critical theory were examined comparatively. According to these findings, it was discussed the understanding of ideology that models make possible it terms of personal-social effects at macro level.
Özet
Bu araştırmada, Türkiye’de uygulanan program geliştirme modellerinin, eleştirel teori argümanları açısından ideoloji üretim sorunu irdelenmiştir. Bu bağlamda Türkiye’de uygulanan program geliştirme modellerinin metodolojik yapısı, entegre edildiği kurumsal yapı ve öğretim pratiğine etkileri, eleştirel teorinin temel argümanları ile karşılaştırmalı olarak incelenerek ideoloji üretim sorunu irdelenmiştir. Araştırma betimsel olup, literatür taramasına dayalı kuramsal bir çalışmadır. İlgili literatürlerden toplanan araştırma verileri, betimsel analiz aracılığıyla tanımlanıp, karşılaştırmalı olarak yorumlanmıştır. Araştırma bulguları ilk aşamada Türkiye’de uygulanan program geliştirme modellerinin metodolojik yapısı, entegre olduğu kurumsal yapı ve öğretim pratiğine etkileri başlıkları altında analiz edilmiştir. Bu bulgular, bağlamında ikinci aşamada eleştirel teorinin; bilginin sosyal yapısı, tek boyutlu insan, aktarımcı-bankacı eğitim düşüncesi, kültürel sermayenin yeniden üretimi, hegemonya ve demokratik program söylemleri ile karşılaştırılarak makro düzeyde ideoloji üretimini nasıl olanaklı kıldığı literature dayalı tartışılmıştır.
Downloads
Metrics
References
Akarsu, B. (1984). Felsefe terimleri sözlüğü (3. basım). Ankara: Savaş Yayınları.
Akınoğlu, O. (2005). Türkiye’de uygulanan ve değişen eğitim programlarının psikolojik temelleri. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi Yıl, Sayı 22.
Althusserl, L. (2010) İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları (çev. A. Tümertekin) (4. Baskı). İstanbul: İthaki Yayınları.
Apple, M. (2004). İdeology and curriculum /Third edition). New York and London: RoutledgeFalmer.
Apple, M, V. ve Bean, J., A. (2011) Demokratik okullar, (çev. M. Sarı), Ankara: Dipnot Yayınları.
Apple, M. W. (2006). Eğitim ve iktidar (çev. E. Bulut). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
Aydın, M. (2008). İdeoloji ve siyaset, İdeoloji (Edit. K. Çağan içinde), Ankara: Hece Yayınları.
Avrupa Komisyonu. (2013). Türkiye 2013 yılı ilerleme raporu. www.abgs.tr/files/strateji/ 2013_ilerleme_raporu_tr.pdf
Aytaç, K. 1998. Avrupa egitim tarihi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Yayınları.
Baert, P. (2010). Sosyal bilimler felsefesi-pragmatizme doğru (çev. ......). İstanbul: Küre Yayınları
Barett, M. (2004). Marx’tan Focualt’ya ideoloji, (çev. A. Fethi). İstanbul: Doruk Yayıncılık.
Bauman, Z. (2000). Siyaset arayışı (çev. T. Birkan). İstanbul: Metis Yayınları.
Bayram, A. K. (2008). İdeoloji ve dönüşüm, İdeoloji (Edit. K. Çağan içinde), Ankara: Hece Yayınları.
Beauchamp, G., A. (1983). Curriculum thinking. Fundamental Curriculum Decisions (Prepared by the ASCD 1983 Yearbook Commitee). Virginia: Asssociation for Supervision and Curriculum Development.
Caymaz, B. (2007). Türkiye’de vatandaşlık-resmi ideoloji ve yansımaları. Istanbul: Istanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Cevizci, A. (2010). Felsefe tarihi (Thales’ten Baudrillard’a) (2. Baskı). İstanbul: Say Yayınları.
Çağan, K. (2008). İdeoloji. Ankara: Hece Yayınları.
Çayır, K. (edit.), (2010). Eğitim, çatışma ve toplumsal barış. Tarih Vakfı Yay.
Çelenk, S., Tertemiz, N., Kalaycı, N. (2000). İlköğretim programları ve gelişmeler. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
Çelik, N. B. (2005). İdeolojinin soykütüğü-1 Marx ve ideoloji. Ankara: Bilim Sanat Yayınları.
Demirel, Ö. (1992). Türkiye’de program geliştirme uygulamaları, Hacettepe Üniv. Eğitim Fakültesi Dergisi, sayı-7, 27-43.
Demirel, Ö. (2011). Eğitimde program geliştirme, (15. Baskı), Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Eagleton, T. (1996), İdeoloji (çev. M. Özcan). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Eagleton, T. (2010). Estetiğin ideolojisi (çev. Gözkan v.d.). İstanbul: Doruk Yayıncılık.
Edis, A.B. (1947). Milli eğitim düsturu-programlar (7.cilt). İstanbul: Güven.
EARGED (2005). PİSA 2003 projesi ulusal nihai raporu. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
EARGED (1997). Milli eğitim bakanlığnda program çalışmaları. Ankara: Eğitim Araştırma Geliştirme Dairesi Başkanlığı.
Eisner, E. W. (1985). The educational imagination (Second Edition). New York: McMillan Publıshing Company.
English, F., W. (1983). Contemporary curriculum circumstances. Fundamental Curriculum Decisions (Prepared by the ASCD 1983Yearbook Commitee). Virginia: Asssociation for Supervision and Curriculum Development.
ERG, (2013). 10 yıldır herkes için kaliteli eğitim. İstanbul: Eğitim Reformu Girişimi.
ERG, (2013). Eğitim izleme raporu-2012. İstanbul: Eğitim Reformu Girişimi.
Ertürk, S. (2013). Eğitimde program geliştirme. İstanbul: Edge Akademi Yayıncılık.
Finlasyon, J. G. (2007). Habermas (çev. T. Kılıç). Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
Friere, P. (2003). Ezilenlerin Pedagojisi (çev. D. Hattatoğlu) (4. Baskı). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Giddens, A. (2005). Sosyal Teorinin Temel Problemleri, (çev. Ü. Tatlıcan). İstanbul: Paradigma Yayınları.
Giroux, H. A. (2008). Eleştirel pedagojinin vaadi (çev. Umre D. Tuna). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
Giroux, H. A. ve diğerl. (2009). Eleştirel pedagoji söyleşileri (çev. Eylem Ç. Babaoğlu). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
Gökçe, F. (2007). Değişme sürecinde devlet ve eğitim (4. baskı). Ankara: Tek Ağaç Yayınları.
Guess, R. (2002). Eleştirel teori: Habermas ve Frankfurt Okulu (çev. Ferda Keskin). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Gutek, G. L.(2006). Eğitime felsefi ve ideolojik yaklaşımlar (çev. N. Kale). Ankara: Ütopya Yayınları. 3. Baskı
Güven, İ. (2000). Türkiye’de devlet eğitim ve ideoloji. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Güvenç, B., vd. (1991). Türk-İslam sentezi. İstanbul: Sarmal Yayınevi.
Habermas, J. (2007). İdeoloji olarak teknik ve bilim (çev. M. Tüzel) (6. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Heywood, A. (2007). Siyasal ideolojiler (çev. Bayram v.d.). Ankara: Adres Yayınları.
Hilav, S. (1993). 100 soruda felsefe el kitabı (6. Baskı), İstanbul: Gerçek Yayınevi.
Horkheimer, M. (2010). Akıl tutulması (çev. Orhan Koçak) (8. Basım). İstanbul: Metis Yayınları.
İnal, K. (2004). Eğitim ve iktidar. Ankara: Ütopya Yayınları.
İnal, K. (1992). Bazı paradigmalarda eğitim ve özgürlük ilişkisi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 25(2), 795-820.
İnal, K. (1996). Eğitimde ideolojik boyut. Ankara: Doruk Yayımcılık.
İnal, K. (2006). Neoliberal eğitim ve yeni ilköğretim müfredatının eleştirisi. Praksis, 14, 265-287.
İşeri, A. 2011. Program teorisinin düşünsel temelleri-felsefe, sosyoloji ve ideoloji kuramları açısından. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Programları ve Öğretim A.B.D. Yayımlanmamış Doktora Tezi.
İşeri, A. 2014. Türkiye’de uygulanan program geliştirme modellerinin pragmatist felsefe açısından epistemoloji sorunu. İOJES: İnternational Online Journal of Education Sciences, 6 (1), 214-230. DOI:http://dx.doi.org/10.15345/iojes.2014.01.018
Kaplan, İ. (2013). Türkiye’de milli eğitim ideolojisi (7. Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları.
Karakaya, Ş ve Bay, E. (2004). Eğitim süreçlerinde demokratik dünya görüşlerinin oluşmasında etkili olan paradigmaların incelenmesi, Uluslar Arası Demokrasi Eğitimi Sempozyumu. 20-21 Mayıs.
Karakaya, Ş. (2004). Eğitimde program geliştirme ve yeni yönelimler, Ankara: Asil Yayın Dağıtım
Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi (15. baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kazancı, M. (2006). Althusser, ideoloji ve ideoloji ile ilgili son söz. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, s (24).
Kaya, N. (2012). Türkiye’nin eğitim sisteminde azınlıklar ve ayrımcılık (derl. K. Çayır, ve M. Ayan Ceyhan içinde) Ayrımcılık– Çok Boyutlu Yaklaşımlar. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Keat, R. ve Urry, J. (2001). Bir bilim olarak sosyal teori (çev. N. Çelebi). Ankara: İmge Yayınevi.
Keyman, F. (1999). Toplumbilimlerinde yorumbilgisel yaklaşım ve modernite/sekülerleşme söylemini anlamak, Doğu Batı Dergisi, sayı-9, s.55.
Mardin, Ş. (1997). İdeoloji. İstanbul: İletişim Yayınları (4. baskı).
Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü. (çev. O. Akınhay, D. Kömürcü). Ankara: Bilim Sanat Yayınları.
Marcuse, H. (2010). Tek boyutlu insan (çev. A. Yardımlı). İstanbul: İdea Yayınları.
MEB ve UNICEF, (2012). Okul dışındaki çocuklar girişimi: Türkiye ülke raporu.
McNeil, J. D. (2006). Contemporary curriculum in thought and action. John Willey & Sons İnc.
McLaren, P. (2011). Eleştirel pedagojiye giriş (çev. M. Yunus Eryaman, Hasan Arslan). Ankara: Anı Yayınları.
McKernan, J. (2008). Curriculum and imagination, process theory, pedagogy and action research. London: Routledge Taylor & Francis Group.
Mclellan, D. (2005). İdeoloji (çev. B. Yıldırım). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Milli Eğitim Bakanlığı, (1983). İlköğretim okulu kılavuzu. Ankara: Milli Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanlığı.
Milli Eğitim Bakanlığı, (2013). PİSA 2012 ulusal ön raporu. Ankara: MEB Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü.
Mumby, D. K. (2005). Kitle kültürü ve ideoloji. Doğu-Batı Dergisi. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 30, 123-142.
Null, W. (1973). Curriculum from theory to practice. New York: Rowman& Littlefıeld Publıshers, İnc.
OECD (2012). Education at a Glance 2012- Highlights, OECD Publishing.
OECD. (2013). Educatıon polıcy outlook: Turkey. OECD Publishing.
OECD, (2013). PISA 2012 results in focus: what 15-year-olds know and what they can do with what they know. OECD Publishing.
OECD (2012), Education Today 2013: The OECD Perspective, OECD Publishing.
O’Neill, G. (2010). Programme design: owerview os curriculum models. UCD Teaching and Learning/ Resources: www.ucd.ie/teaching
Oliva, P. F. (2005). Developing the curriculum (Fourth Edition). United State: Longman.
Ornstein, C., Hunkins, P. (2004). Curriculum: foundation, principles and issues. New Jersey: Prentice Hall.
Örs, H.B. (2009). İdeoloji: karmaşık dünyayı anlaşılır kılmak. 19. Yüzyıldan 20. Yüzyıla Modern Siyasal İdeolojiler (Derl. H. B. Örs) (içinde 3- 46). İstanbul: İstanbul Bilgi üniversitesi Yayınları (3. baskı).
Özbek, S. (2003). İdeoloji kuramları (2. Baskı). İstanbul: Bulut Yayınları.
Özlem, D. (1986). Kültür bilimleri ve kültür felsefesi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Parlak, İ. (2005). Kemalist ideoloji’de eğitim. Ankara: Turhan Kitabevi Yayınları.
Pinar, W. (2004). What is curriculum Theory. United State: Lawrence Erlbaum Associates İnc.
Posner, G.J. (1992). Analyzing the curriculum. McGraw-Hill İnc.
Rabinow, Sullivan (1990).
Ritzer, G. (2011). Modern sosyoloji kuramları (çev. Himmet Hülür). Ankara: De Ki Basım Yayım LTD.
Robinson, K. (2008). Yaratıcılık, aklın sınırlarını aşmak (çev. Nihal G. Koldaş). İstanbul: Kitap Yayınevi
Sancar, S. (2008). İdeolojinin serüveni. Ankara: İmge Yayınevi.
Schiro, M., S. (2008). Curriculum theory: conflicting visions and enduring concerns. Los Angeles: Sage Publications.
Sezgin, İ. (2000). Mesleki ve teknik eğitimde program geliştirme. Ankara: Nobel Yayınları.
Slaterry, P. (2006). Curriculum development in the postmodern era (Second Edition). New York: Taylor&Francis Group.
Smith, M.K. (2000). Curriculum theory and practice. The Encyclopaedia of İnformal Education. www.infed.org/biblio/b-curric.htm.
Swingewood, A. (1998). Sosyolojik düşüncenin kısa tarihi. İstanbul: Bilim Sanat Yayınları.
Taba, H. (1962). Curriculum development theory and practice. New York: Harcourt, Brace & World, İnc.
Tanner, D. Tanner, L. N. (1975). Curriculum development. New York: MacMillan Publishing Co. İnc.
Tarih Vakfı, (2009). Ders kitaplarında insan hakları II projesi bulgular ve tavsiyeler raporu. (http://www.tarihvakfi.org.tr/dkih/download/bulgular_tavsiyeler_raporu.pdf)
Taşdelen, V. (2003). Eğitimde kuram ve uygulama bağının kurulmasına yönelik felsefi bir araştırma. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt-36, sayı 1-2, 151-161
Tezcan, M. (2005). Sosyolojik kuramlarda egitim. Ankara: Anı Yayıncılık.
Touraine, A. (2010). Modernliğin eleştirisi (çev. Hülya Tufan). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Tyler, R.W. (1969). Basic principles of curriculum and instruction: The University of Chicago Press.
UNDP, (2008). Türkiye 2008 insani gelişme raporu-Türkiye’de gençlik (Çev. Canan Silay). Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Türkiye Temsilciliği.
UNESCO, (2005). Herkes için eğitim küresel izleme raporu.
UNESCO, (2012). Herkes için eğitim küresel izleme raporu. http://www.unesco.org.tr/dokumanlar/ egitim/2012.pdf
UNESCO, (2013). Türkiye eğitim politikası genel görünümü raporu
UNESCO, (2014). Teaching and learning: EFA global monitoring report 2013-2014. UNESCO Publishing.
Vincent, A. (2006). Modern politik ideolojiler (çev. A. Tüfekçi). İstanbul: Paradigma Yayınları.
Wiles, J. 2005. Curriculum essantials. Pearson Education İnc.
Wiles, J. ve Bondi, J. 2007. Curriculum development. Pearson Education İnc.
Yıldırım, A., Şimşek, H. 2008. Sosyal bilimlerde nitel araştırma. (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınları.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Authors can retain copyright, while granting the journal right of first publication. Alternatively, authors can transfer copyright to the journal, which then permits authors non-commercial use of the work, including the right to place it in an open access archive. In addition, Creative Commons can be consulted for flexible copyright licenses.
©1999 Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
