Adult education policies of the government of Democrat Party<p>Demokrat Parti iktidarının halk eğitimi politikaları

Abstract

The revolutionary developments performed with the establishment of Turkish Republic changed the political, social, legal and economic structure of Turkish society. Among these developments, education had a significant part. In the Republican period, there were many efforts to make the public more conscious and organized through the Turkish Hearth movement, public schools and community centres. Foreign educational specialists and teachers also contributed to these efforts, which were oriented to modernising education.

The Democratic Party (DP), a milestone in Turkey’s post-Republican political history, made many achievements in a variety of fields, such as health, economy and foreign policy. Moreover, it significantly improved public education. This study analyses the DP’s public education efforts in the 1950s, when the DP invited Professor Watson Dickerman, a specialist in the field of adult (public) education, to Turkey to take his advice about these projects. Dickerman investigated and analysed the field of adult education in Turkey and filed a report to the Ministry of Education including his observations and suggestions. Dickerman’s report about adult education considerably influenced the DP’s adult education policy. Following his report, the DP established the Department of Adult Education in 1951, which was subject to the General Directorate of Higher Education and the Ministry of Education.

In 1952, the Office of Adult Education went into service. The activities of this institution were conducted in villages and sub-districts. Public lecture rooms were opened in villages and sub-districts in 1953, and community colleges were founded in districts in 1956. The General Directorate of Adult Education was founded on August 29, 1960. Its main goals were to enlarge the sphere of influence of adult education services and to manage nationwide activities systematically under one institution. These improvements demonstrate that adult education activities were important to the DP, and that adult education was systematised.

Özet

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulması ile birlikte, Türk toplumunun siyasi, sosyal, hukuki ve ekonomik yapısını değiştirecek çeşitli inkılâp hareketleri yapılmıştır. Bu inkılap hareketleri içerisinde eğitim önemli bir yer tutmaktadır. Cumhuriyet Dönemi’nde Atatürk’ün önderliğinde, Türk Ocakları, Millet Mektepleri ve Halkevleri hareketiyle, halkın bilinçlenmesi ve örgütlenmesinin sağlanmaya çalışıldığı görülmektedir. Ayrıca bu dönemde, eğitim alanında modernleşmeyi sağlamak amacıyla yabancı eğitim uzmanlarından ve öğretmenlerden yararlanılmıştır. Cumhuriyet sonrası Türkiye siyasi tarihinde önemli bir dönüm noktası olan Demokrat Parti, sağlık, ekonomi, dış politika gibi birçok alanda önemli başarılara öncülük etmiştir. Bu başarıların yanı sıra Demokrat Parti’nin halk eğitimi alanında da oldukça önemli adımlar attığı görülmüştür. Araştırmada Demokrat Parti iktidarının 1950-1960 yılları arasında uyguladığı halk eğitimi çalışmalarının incelenmesi amaçlanmıştır. Yapılan araştırma sonucunda Demokrat Parti’nin halk eğitimi alanında faydalanmak üzere Halk eğitimi uzmanı Prof. Watson Dickerman’ı Türkiye’ye davet ettiği bilgisine ulaşılmıştır. Dickerman, halk eğitimi alanında yaptığı çeşitli incelemeler sonucundaki gözlemlerini ve önerilerini Milli Eğitim Bakanlığı’na rapor halinde sunmuştur. Dickerman’ın halk eğitimi alanındaki önerileri ve sunduğu raporun, DP iktidarının halk eğitim politikasına önemli etkileri olduğu tespit edilmiştir. Sunulan raporları dikkate alan Demokrat Parti iktidarı, 1951 yılında Bakanlık bünyesi içinde idari olarak Yüksek Öğrenim Genel Müdürlüğü’ne bağlı olan Halk Eğitim Şubesi’ni kurmuştur. 1952 yılında ise bir ‘Halk Eğitim Bürosu’ kurulmuştur.  Bu kurumun faaliyetleri kısa zamanda köylere, bucaklara aktarılmış, 1953 yılında köy ve bucaklarda ‘Halk Okuma Odaları’, 1956 yılında da ilçelerde ‘Halk Eğitimi Merkezleri’ açılmaya başlanmıştır. 29 Ağustos 1960 tarihinde halk eğitimi hizmetlerinin etki alanını genişletmek ve etkinliklerini sistemli olarak yurt genelinde sürdürecek olan bir kuruluşla yürütmek üzere, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı olarak ‘Halk Eğitimi Genel Müdürlüğü’ kurulmuştur. Bu gelişmelerin hepsi Demokrat Parti döneminde halk eğitimi çalışmalarına önem verildiğini ve halk eğitiminin sistemli hale getirildiğini göstermektedir.