Leadership roles by secondary school managers and the organisational commitment of teachers (Erzurum as a sample province)<p>Ortaokul yöneticilerinin kültürel liderlik rollerini gerçekleştirme düzeyleri ile öğretmenlerin örgütsel bağlılığı arasındaki ilişki (Erzurum il örneği)
Keywords:
Cultural Leadership, School Administrator, Organizational Commitment, Kültürel Liderlik, Okul Müdürü, Örgütsel BağlılıkAbstract
It is observed that school managers undergo significant processes for establishing the sense of trust in societies to which they belong. Important roles fall to school managers for this process be healty. Managers who raise organisational commitment through their cultural leadership roles may be said to strengthen themselves as well. In this context, it is necessary to search for the level of this relation. In this study, the effect of the cultural leadership roles of school managers on the level of organisational commitment of teachers has been examined. Furthermore, the effect of teachers’ sexes, lengths of service and educational backgrounds on their level of organisational commitment and their views on cultural leadership has also been analysed. The universe and sampling of the research are composed of teachers working in public schools attached to the Directorate of National Education of Erzurum during 2014-2015 educational year. The universe of the research is the 4147 teachers working in secondary schools attached to the Ministry of National Education within the Erzurum provincial borders while the sampling is composed of 530 teachers selected via random sampling method from the universe.
The measuring tool used in the research has three sections. In the first section of the measuring tool, personal information has been used. In the second section of the measuring tool, “The Cultural Leadership Seurvey” (Yıldırım, 2001), whose reliability and validity were previously tested, has been used. Finally, in the third section of the measuring tool “the Organisational Commitment Survey” which was developed by Balay (2000) and whose reliability and validity were previously testedwas used In the analysis of the research data, Mann-Whitney U Test, Kruskal-Wallis H Test, Average, Standart Deviation and Pearson Correlation Test have been used. As a result of the research, it is seen that school managers’ cultural leadership roles are effective on raising organisational commitment levels of teachers. It has been found out that the differences in the views of teachers are influenced by their sexes, lengths of service and educational backgrounds.
Özet
Okul yöneticilerinin bulundukları toplumda güven duygusunu oluşturmak için önemli süreçlerden geçtikleri bilinmektedir. Bu sürecin sağlıklı işlemesinde okul yöneticilerine önemli görevler düşmektedir. Okullardakültürel liderlik rolleri ile örgütsel bağlılığı kazandıran yöneticilerin aynı zamanda kendilerini de güçlendirdikleri söylenebilir.Bu bağlamda bu ilişkinin ne düzeyde olduğunun araştırılması gerekir. Bu çalışmada okul müdürlerinin kültürel liderlik rollerinin, öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyi üzerine etkisi incelenmiştir. Ayrıca çalışmada öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyi ve kültürel liderlikle ilgili görüşlerine cinsiyet, hizmet yılı ve eğitim durumu değişkenlerinin, etkisi incelenmiştir. Araştırmanın evren ve örneklemini Milli Eğitim Bakanlığı Erzurum İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı resmi ortaokullarda 2014–2015 eğitim-öğretim yılında görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmanın evrenini Erzurum ili sınırları içinde yer alan, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ortaokullarda görev yapan 4147 öğretmen, örneklemini ise random örneklem yöntemiyle evrenden seçilen 530 öğretmen oluşturmaktadır.
Araştırmada kullanılan ölçme aracı üç bölümden oluşmaktadır. Ölçe aracının birinci bölümünde kişisel bilgiler kullanılmıştır. Ölçeğin ikinci bölümünde daha önce güvenirliliği ve geçerliliği test edilmiş olan “Kültürel Liderlik Anketi” (Yıldırım, 2001) kullanmıştır.
Ölçeğin üçüncü bölümünde ise yine Balay (2000) tarafından geliştirilen daha önceden güvenirliliği ve geçerliliği test edilmiş olan “Örgütsel Bağlılık Anketi” kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analiz edilmesinde Mann-Whitney U Testi, Kruskal-Wallis H Testi, Ortalama, Standart Sapma ve Pearson Korelasyon testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyinin artırılmasında okul yöneticilerinin kültürel liderlik rollerinin etkili olduğu görülmektedir. Öğretmenlerin görüşlerinin farklılaşmasında cinsiyet, hizmet süresi ve eğitim düzeyinin etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Downloads
Metrics
References
Allen, N. J. and Meyer, J. P. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization. Journal of Occupational Psychology 63: 1-18
Ayık, A. ve Ada Ş. (2009). İlköğretim okullarında oluşturulan okul kültürü ile okulların etkililiği arasındaki ilişki, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 429-446
Balay, R. (2000). Özel ve resmi liselerde yönetici ve öğretmenlerin örgütsel bağlılığı (ankara ili örneği). Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Balcı, A. (2003). Örgütsel sosyalleşme kuram strateji ve taktikler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Başaran, İ. E. (2004). Yönetimde insan ilişkileri, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
Bellroundtree,C.(2004). Does manager behavior ınfluence knowledge worker job satisfaction and organizational commitment attitudes? a validation of kouzes and posner’s transformational leadership theory, Huntsville: TheUniversity of Alabama
Brown, B. (2003). Employees’ organizational commitment and their perceptions of supervisors’ relation-oriented and task-oriented leadership behaviours, Virginia: Virginia Polytechnic Instıtute and State University.
Buluç, B. (2009). Sınıf öğretmenlerinin algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stilleri đle örgütsel bağlılık arasındaki ilişki, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 15(57): 5-34.
Burke, S.,Sims, D. &Lazzara, H. &Salas, E. (2007). Trust in leadership a multilevel review and ıntegration. The Leadership Quarterly, 18, 606-632,
Bursalıoğlu, Z. (2010). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış, Ankara: Pegem Yayınları
Celep, C. (2000). Eğitimde örgütsel adanma ve öğretmenler, Ankara: Anı Yayıncılık.
Cengiz, A. A. (2001). Kişisel özelliklerin örgütsel bağlılık üzerindeki etkileri ve Eskişehir’de sağlık personeli üzerinde bir uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
Çakır, A. (2007). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri ve okul kültürü algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Çelik, V. (2000). Eğitimsel liderlik. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Çelik, V. (2007). Eğitimsel liderlik. Ankara: Pegem A Yayıncılık
Çetin, M.Ö. (2004). Örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Çöl, G. (2004). Örgütsel bağlılık kavramı ve benzer kavramlarla ilişkisi, İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt 6, Sayı: 2. www.isguc.org. Erişim Tarihi (09.07.2015).
Değirmenci, S. (2006). Lise yöneticilerinin kültürel liderlik rollerinin öğretmenlerin iş doyumuna etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu
Derin, Ö. (2003). Dershane yöneticilerinin kültürel liderlik rollerinin öğretmenlerin iş doyumuna etkileri Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
Erçetin, Ş. (2000). Lider sarmalında vizyon. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Erdaş, Y. (2009). Denizli il merkezinde çalışan ilköğretim öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeyleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
Erdem, F. ve İşbaşı, O. J. (2001). Eğitim kurumlarında örgüt kültürü ve öğrenci alt kültürünün algılamaları, Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1. 33-57.
Erdem, O. ve Dikici, M. (2009). Liderlik ve kurum kültürü etkileşimi, Sosyal Bilimler Dergisi, 8(29), 198-213.
Erdoğan, İ. (2004). Eğitimde değişim yönetimi, PegamA Yayıncılık, Ankara
Erdoğmuş, H. (2006). Resmî-Özel ilköğretim okullarında çalışan yöneticilerin kişilik özellikleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki, Yayınlamamış yüksek lisans tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Goldhaber, D. (2002) The mistery of good teaching, Education Next, Spring.
Güçlü, H. (2006). Turizm sektöründe durumsal faktörlerin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
Gürsel, M; Negiş, A. (2003). Liderlik ve rolleri, (Editör. Hüseyin Izgar). Endüstri ve Örgüt Psikolojisi. Konya: Eğitim Kitabevi, (ss. 57-74).
Hallinger, P. (2001). Leading educational change in East Asian schools. International Studies in Educational Administration 29, no. 2: 61–72.
Harris, A. (2004) Distributed leadership: leading or misleading, Educational Management and Administration, 32 (1): 437-449
Hemphıll, J, Coons, A. (1957), “Development of the Leader Behaviour Description Questionnaire” ed. R.M.Stogill- A.E. Coons, Leader Behaviour: Its Description and Measurement, Colombus: Ohio State University, s.7
Herndon, B. C.(2007). An analysis of the relationships between servant leadership, school culture, and student achievement, University of Missouri, Columbia
Hopkins D (2001) School Improvement for Real, London: Falmer Press.
Hoy, W. K. ve Miskel, C. G. (2010). Eğitim yönetimi. (Çev. Editörü.Selahattin Turan). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
Karasar, N(2008) Bilimsel araştırma yöntemleri Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
Mowday, R.T., Steers, R.M., Porter, L.W. (1979). The measurement of organizational commitment. Journal of Vocational Behavior, 14, 224-247.
Rauch, Charles, Behling, Orlando. (1984), Functionalism: Basis for alternate approach to the study of leadership, ed. J.G.Hunt-D.M.Hosking, C.A. Schriesheim, R.Stewart, Leaders and Managerk: International Perspectives on Managerial Behaviour and Leadership, New York: Pergamon Pres, s.46
Roeder, W., and H. Schkutek (2003). The selection, training and further education of headteachers in Germany. In Selecting and developing heads of schools: 23 European perspectives, ed. L. Watson, 91–106. Sheffield, UK: European Forum on Educational Administration.
Sergıovannı, T. J, & Starrat, R. J. (1988). Supervision human perspectives. Mcgrawhill Inc.
Sezer, F. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin sergiledikleri liderlik stillerinin öğretmenlerin örgütsel bağlılığına etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Sheldon, M.E. (1971). Investments and involvements as mechanisms producing commitment to the organization. Administrative Science Quarterly, 16, 143-150.
Sönmez, N. (2008). Orta öğretim okulu yöneticilerinin kültürel liderlik rollerinin değişime olan direnç üzerindeki etkileri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,İstanbul.
Şişman, M. (2002). Öğretim liderliği, Ankara: Pegem A Yayıncılık
Şişman, M. (2007). Örgütler ve kültürler, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Tahaoğlu, F. ve Gedikoğlu, T. (2009). İlköğretim okulu müdürlerinin liderlik rolleri, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 15(58) 274-298.
Terzi, A. R. ve Kurt, T. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin yöneticilik davranışlarının öğretmenlerinin örgütsel bağlılığına etkisi, Milli Eğitim Dergisi, sayı,166, www.google.com, (05.07.2015).
Tuhaoğlu, F. ve Gedikoğlu, T. (2009). İlköğretim okul müdürlerinin liderlik rolleri, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15 (58), 274-298.
Uygar, M ve Yıldırım, A(2011) İlköğretim okulu yöneticilerinin kültürel liderlik rolleri ile öğretmenlerin örgütsel bağlılığı arasındaki ilişki, Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi sayı: 27, s.72-81
Van Velzen W, Miles M, Elholm M, Hameyer U & Robin D (1985) Making School Improvement Work, Leuven: Belgium ACCO.
Walker, A., and H. Qian(2006). Beginning principals: Balancing at the top of the greasy pole.
Wastı, A, (2000), Örgütsel bağlılığı belirleyen evrensel ve kültürel etmenler: Türk kültürüne bakış, İstanbul: Türk Psikologları Derneği Yayınları, 202- 224.
Yavuz, E. (2008). Dönüşümcü ve etkileşimci liderlik davranışının örgütsel bağlılığa etkisinin analizi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Yıldırım, B. (2001). Okul yöneticilerinin kültürel liderlik rollerinin öğretmenlerin iş doyumuna ve meslek ahlakına etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
Yörükoğlu, S, Sağban, Ş(2012) Okul müdürlerinin kültürel liderlik rollerinin öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyine etkisi, Turkish Studies7/3 p. 2795- 2863
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Authors can retain copyright, while granting the journal right of first publication. Alternatively, authors can transfer copyright to the journal, which then permits authors non-commercial use of the work, including the right to place it in an open access archive. In addition, Creative Commons can be consulted for flexible copyright licenses.
©1999 Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
