Investigation of the relationship between problematic internet use and psychological symptoms of science high school students<p>Fen lisesi öğrencilerinin problemli internet kullanımı ile psikolojik semptomları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Keywords:
Adolescent, problematic internet use, psychological sypmtoms, Ergen, problemli internet kullanımı, psikolojik semptomlarAbstract
In this study, investigation of level of problematic internet use and psychological symptoms of 538 science high school students reciving education in Van and Izmir cities was aimed. At the same time, it was examined that according to being day or boarding student and gender whether the level of problematic internet use and psychological symptoms of students differ or not. The data collected eith Brief Symptom Inventory (BSI) and Problematic Internet Use Adolscent Form (PIU-A). Data analysis was carried out through SPSS 15.00 statistical package programme. In analysis Spearman Brown correlation coefficient and Mann Whitney U test were used. According to obtained findings, there was stastistically significant and positive relationship between problematic internet use and psychological symptoms of science high school students. Negative self and somatization socres of day students were higher than broading students. It was found that the level of problematic internet use of boarding students were higher than boarding students. According to gender, it was found that females had higher score than males on four subscale of BSI (anxiety, depression, negative self and somatization) and males had higher score than females on social benefits subscale of PIU-A. Obtained results were discussed in the light of related literature and suggestions were offered.
Özet
Bu çalışmada, Van ve İzmir illerinde öğrenim gören 538 fen lisesi öğrencisinin problemli internet kullanım düzeyleri ile psikolojik semptomları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Aynı zamanda problemli internet kullanımının ve psikolojik semptomların öğrencilerin yatılı, gündüzlü olma durumu ile cinsiyet değişkenine göre farklılaşıp farklılaşmadığı da incelenmiştir. Araştırmanın verileri Kısa Semptom Envanteri (KSE) ve Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği-Ergen (PİKÖ-E) formu ile toplanmıştır. Veri analizi SPSS 15.00 istatistik paket programı aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Analizlerde non-parametrik yöntemlerden Spearman Brown Korelasyon Katsayısı ve Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre, fen lisesi öğrencilerinin problemli internet kullanım düzeyleri ile psikolojik semptomları arasında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde pozitif yönde ilişki olduğu, yatılı öğrencilerin olumsuz benlik ve somatizasyon puanlarının gündüzlü öğrencilerden, gündüzlü öğrencilerin problemli internet kullanım düzeylerinin yatılı öğrencilerden daha yüksek olduğu bulunmuştur. Cinsiyete göre ise, KSE’nin dört alt boyutunda (anksiyete, depresyon, olumsuz benlik ve somatizasyon) kız öğrencilerin puanlarının erkek öğrencilerden, erkek öğrencilerin PİKÖ-E’nin sosyal fayda alt boyutundan aldığı puanların kız öğrencilerden daha yüksek olduğu bulunmuştur. Elde edilen sonuçlar ilgili literatür ışığında tartışılarak öneriler sunulmuştur.
Downloads
Metrics
References
Akın, A. ve İskender, M. (2011). Internet addiction and depression, anxiety and stress. International
Online Journal of Educational Sciences, 3, 138-148.
Ayrancı, Ü., Yenilmez, Ç., Günay, Y., & Kaptanoğlu, C. (2002). Çeşitli sağlık kurumlarında ve sağlık meslek gruplarında şiddete uğrama sıklığı1. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 3, 147-154.
Barlas, G. Ü., Karaca, S., Onan, N., ve Işıl, Ö. (2010). Üniversite sınavına hazırlanan bir grup öğrencinin kendilik algıları ve ruhsal belirtileri arasındaki ilişki. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 1(1), 18-24.
Bayram, D. (1999). Bir grup gençte ruhsal belirti ile sosyal destek iliskisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Canetti, L. ve Bachar, E. (1997). Parental bonding and mental health in adolescence. Adolescence, 32 (126), 381-394.
Caplan, S. E. (2002). Problematic internet use and psychosocial well-being: development of a theory-based cognitive–behavioral measurement instrument. Computers in Human Behavior, 18, 553–575.
Caplan, S. E. (2003). Preference for online social interaction: A theory of problematic internet use and psychosocial well-being. Communication Research, 30, 625–648.
Caplan, S. E. (2005). A social skill account of problematic ınternet use. The Journal of Communication, 55 (4), 736.
Ceyhan, A. A. (2011). İnternet kullanma temel nedenlerine göre üniversite öğrencilerinin problemli internet kullanımı ve algıladıkları iletişim beceri düzeyleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11 (1), 59–77.
Ceyhan, A.A. ve Ceyhan, E. (2014). Problemli İnternet kullanım ö̈lçeği’nin ergenlerde geçerlik ve gü̈venilirlik ç̧alışması. Bağımlılık Dergisi, 15 (2), 56-64.
Ceyhan, E., Ceyhan, A. A. ve Gürcan, A. (2007). Problemli internet kullanımı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7 (1), 387-416.
Ciğerci, C. Z. (2006). Üstün yetenekli olan ve olmayan ergenlerde benlik saygısı, başkalarının algılaması ve psikolojik belirtiler arasındaki ilişkiler: Fen lisesi ve düz lise karşılaştırması Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Cohen, S. (2004). Social relationships and health. American Psychologist. 59(8), 676- 684.
Çetinkaya, H. (2004), Beden imgesi, beden organlarından memnuniyet, benlik saygısı, yaşam doyumu ve soyal karşılaştırma düzeyinin demografik değişkenlere göre farklılaşması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
Davis, R. A. (2001). A cognitive-behavioral model of pathological internet use. Computers in Human Behavior, 17, 187-195.
Davis, R., Flett, G., & Besser, A. (2002). Validation of a new scale for measuring problematic internet use: Implications for preemployment screening. CyberPsychology and Behavior, 5 (4), 331–345.
Douglas, A. C., Mills, J. E., Niang, M., Stepchenkova, S., Byun, S., Ruffini, C., et al. (2008). Internet addiction: Meta-synthesis of qualitative research for the decade 1996–2006. Computers in Human Behavior, 24, 3027–3044
Durkee, T., Kaess, M., Carli, V., Parzer, P., Wasserman, C., Floderus, B., & Wasserman, D. (2012). Prevalence of pathological internet use among adolescents in Europe: Demographic and social factors. Addiction, 107(12), 2210-2222.
Durmuş, A, Başarmak, U (2014). Öğretmen adaylarının eğitsel internet kullanım öz-yeterlik inançları ve problemli internet kullanım durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (3), 49-67.
Erözkan, A. (2011). Lise öğrencilerinin sosyal karşılaştırma ve depresyon Düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Muğla Sitki Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensitüsü Dergisi, 1(13).
Esen, E. ve Siyez, D. M. (2011). Ergenlerde internet bağımlılığını yordayan psiko-sosyal değişkenlerin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36), 127-136.
Eskin, M. (2000). Ergen ruh sağlığı sorunları ve intihar davranışıyla ilişkileri. Klinik Psikiyatri, 3, 228-234.
Fırat, N. ve Kaya, F., (2015). Yurtta veya ailesinin yanında kalan öğrencilerin sosyal destek düzeyleri ve stresle başa çıkma stillerinin incelenmesi. Turkish Studies, 10 (7), 407-426.
Furnham, A., Badmin, N. & Sneade, I. (2002). “Body image dissatisfaction: Gender differences in eating attitudes, self- esteem and reasons for exercise”, The Journal of Psychology, 136 (6), 581- 596.
Griffiths, M. (1999). Internet addiction: fact or fiction?. The Psychologist, 12 (5), 246-250.
Görker, I., Korkmazlar, Ü., Durukan, M., & Aydoğdu, A. (2004). Çocuk ve ergen psikiyatri kliniğine başvuran ergenlerde belirti ve tanı dağılımı. Klinik Psikiyatri Dergisi, 7, 103-110.
Gülgez, Ö. E., & Kisaç, İ. (2014). Lise öğrencilerinin olumsuz risk alma davranışlarının yaş, cinsiyet ve psikolojik belirtiler değişkenleri açısından incelenmesi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi,33, 122-136
Güngör, D. (1996). Turkish university students’ relationships with their friends and families: social support, satisfaction and loneliness. Yayınlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, Orta Dogu Teknik Üniversitesi, Ankara.
Gürsu, O. (2012). Ergenlerde psikolojik sağlığın demografik değişkenler açısından incelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(1), 110-130.
İmamoglu, E. ve Yasak-Gültekin, Y. (1993). Önerilen dengelenmis toplumsal birey modeli ısıgında üniversite gençliginin sorunları:1982-92 döneminde yayınlanan arastırmalara ilişkin bir degerlendirme, yorum ve öneriler. Türk Psikoloji Dergisi, 8(30), 27-41.
Jessor, R., Turbin, M. S., Costa, F. M., Dong, Q., Zhang, H., & Wang, C. (2003). Adolescent problem behavior in China and the United States: A cross‐national study of psychosocial protective factors. Journal of Research on Adolescence, 13(3), 329-360.
Karaduman, B. D. (1997). Ankara fen lisesi öğrencilerinin kendini kabul düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Keskin, P. (1995), Lise öğrencilerinde görülen ruhsal belirtiler ve öğretmenlerin ruhsal sorunları seçebilmeleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kır, İ. ve Sulak, Ş. (2014). Eğitim fakültesi öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(51),150-167.
Köksal Akyol, A. & Güneş, S. A. L. I. (2013). Yatili ve gündüzlü okuyan çocuklarin benlik kavramlarinin ve sosyal destek algilarinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(4 Özel sayı), 1377-1398.
Kulaksızoğlu A (2008) Ergenlik Psikolojisi. 10. Baskı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
Maşrabacı, Tülay Seyhan. “Yurtta kalan ve kalmayan üniversite öğrencilerinin ruh sağlığını etkileyen psikolojik faktörler ”. Üniversite Gençliğinde Uyum Sorunları Sempozyumu Bilimsel Çalışmaları : 22 - 24 Kasım 1989. Ankara: Bilkent Üniversitesi Psikolojik Danışma ve Araştırma Merkezi, 1989, ss. 177-186.
Morahan-Martin, J., & Schumacher, P. (2000). Incidence and correlates of pathological Internet use among college students. Computers in Human Behavior, 16(1), 13-29.
Niemz, K., Griffiths, M. & Banyard, P. (2005). Prevalence of pathological internet use among university students and correlations with self-esteem, the general health questionnaire (GHQ), and disinhibition. CyberPsychology & Behavior, 8 (6), 562-570.
Özbay, D. (2003), Lise öğrencilerinin psikopatolojik özellikleri ile kişisel, sosyal ve genel uyum düzeyleri arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
Özgüven, H.D., Soykan, Ç., Haran, S. ve Gençöz,T. (2003). İntihar girişiminde depresyon ve kaygı belirtileri ile problem çözme becerileri ve algılanan sosyal desteğin önem. Türk Psikoloji Dergisi, 18(52), 1-11.
Öztürk, Ö., Odabaşıoğlu, G., Erarslan, D., Genç, Y. ve Kalyoncu, Ö. A. (2007). İnternet bağımlılığı: Kliniği ve tedavisi, Bağımlılık Dergisi, 8 (1), 36–41.
Öztürk, E. ve Özmen- Kaymak, S. (2011). Öğretmen adaylarının problemli internet kullanım davranışlarının, kişilik tipi, utangaçlık ve demografik değişkenlere göre incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11 (4), 1785–1808.
Park, S., Hong, K. E. M., Park, E. J., Ha, K. S., & Yoo, H. J. (2013). The association between problematic internet use and depression, suicidal ideation and bipolar disorder symptoms in Korean adolescents. Australian and New Zealand journal of psychiatry, 47(2), 153-159.
Rahl, R. (2003). Some sceptical comments on the relationship between social support and well-being. Leisure Studies, 22(4), 357-368.
Reisoğlu, İ., Gedik, N. ve Göktaş, Y. (2013). Öğretmen adaylarının özsaygı ve duygusal zekâ düzeylerinin problemli internet kullanımıyla ilişkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 38 (170), 150–165.
Saföz Güven, İ. G. & Güçray, S.S.(2009). Ergenlerin psikolojik belirtileri ve genel sağlık örüntüleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 30, 119-136.
Shek, D. T., Sun, R. C., & Yu, L. (2013). Internet addiction. In Neuroscience in the 21st century (pp. 2775-2811). Springer New York.
Siyez, D. M. (2007). Lise öğrencilerinde problem davranışların görülme sıklığı: İzmir örneklemi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(28), 15- 31.
Siyez, D. M., & Aysan, F. (2007). Ergenlerde görülen problem davranışların psiko-sosyal risk faktörleri ve koruyucu faktörler açısından yordanması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 145-171.
Soylu, Ö. (2002), Üniversite sınavına hazırlanan öğrencilerin ailelerinden sosyal destek algılayıp algılamama durumlarına göre psikolojik belirtiler yönünden incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Şahin NH. Ve Durak A (1994). Kısa semptom envanteri: Türk gençleri için uyarlanması. Türk Psikoloji Dergisi, 9 (31), 44–56.
Şahin, N. H., Batıgün, A. D. ve Uğurtaş, S. (2002). Kısa semptom envanteri: Ergenler için kullanımı. Türk Psikiyatri Dergisi, 13(2), 21-32.
Telef, B. B. (2013). Ergenlerin yaşam doyumlarının ve psikolojik semptomlarının incelenmesi. New Symposium Journal, 51 (1), 3-12.
Tsitsika, A., Critselis, E., Louizou, A., Janikian, M., Freskou, A., Marangou, E., & Kafetzis, D. A. (2011). Determinants of Internet addiction among adolescents: a case-control study. The Scientific World Journal, 11, 866-874.
Türkiye İstatistik Kurumu. (2014). Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması 2014. Erişildiği site: http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=16198 Erişim tarihi: 16.06.2015 adresinden elde edilmiştir.
Valkenburg, P. M., & Peter, J. (2008). Adolescents' identity experiments on the internet consequences for social competence and self-concept unity. Communication Research, 35(2), 208-231.
Wentzel, K. (1998). Social relationship and motivation in middle school: the role of parents, teacher, and peers. Journal of Educational Psychology, 90(2), 202-207.
Yen, J. Y., Ko, C. H., Yen, C. F., Chen, S. H., Chung, W. L., & Chen, C. C. (2008). Psychiatric symptoms in adolescents with Internet addiction: Comparison with substance use. Psychiatry and clinical neurosciences, 62(1), 9-16.
Yılmaz, E., Şahin, Y. L., Haseski, H. İ. ve Erol, O. (2014). Lise öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi: Balıkesir ili örneği. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi 4, 133-144.
Young, K. S. (1998). Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder. Cyberpsychology and Behavior, 1 (3), 237–244.
Young, K. S. (1999). Internet addiction: symptoms, evaluation and treatment. Innovations in clinical practice: A source book, 17, 19-31.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Authors can retain copyright, while granting the journal right of first publication. Alternatively, authors can transfer copyright to the journal, which then permits authors non-commercial use of the work, including the right to place it in an open access archive. In addition, Creative Commons can be consulted for flexible copyright licenses.
©1999 Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
