The effect of rational emotive parent education program on parents’ irrational beliefs and parenting stress<p>Akılcı duygusal aile eğitim programının anne babaların akılcı olmayan inançlarına ve anne babalık streslerine etkisi
Keywords:
Family Education, Parenting Stress, Rational Emotive Education, Aile Eğitimi, Ebeveyn Stresi, Akılcı Duygusal EğitimAbstract
The aim of the study is to investigate the effects of Rational Emotive Parent Education Program (REPEP) on parents’ irrational beliefs and parenting stress. In the study, a semi-experimental research design with a pre-test, post-test and follow-up measures on experimental and control group was used. While the first factor shows the independent procedures (like experimental and control groups), other factors show the repetitive measures in various conditions (like pre-test, post-test and follow-up measures) in relation to the dependent variable. It was studied at a state school in spring of 2013-2014 educational years. The experimental group consists of a total of 26 parents, including 4 fathers and 22 mothers. These groups include volunteer parents who scored a half standard deviation above in Parents’ Stress Scale (PSS) and Parents’ Irrational Beliefs Scale (PIBS). While the experimental group (n=13) received a 7-week Rational Emotive Parent Education Program, the control group (n=13) had no such education. The study results show that upon the experimental practice and follow-up processes, there is a decrease not only in parenting stress, but also in irrational beliefs of the experimental group. The results are also in accordance with the related literature.
Özet
Bu araştırmanın amacı, Akılcı Duygusal Aile Eğitim Programının (ADAEP), anne babaların akılcı olmayan inançları ve anne babalık stresleri üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırmada ön-test, son-test ve izleme ölçümlü, deney ve kontrol gruplu yarı deneysel bir desen kullanılmıştır. Bu desende birinci faktör bağımsız işlem gruplarını (deney ve kontrol) gösterirken, diğer faktör bağımlı değişkene ilişkin farklı koşullardaki tekrarlı ölçümleri (ön-test, son-test ve izleme ölçümü) göstermektedir. Çalışma 2013-2014 bahar yarıyılında bir devlet ilkokulunda gerçekleştirilmiştir. Deney grubu 4 baba, 22 anne olmak üzere 26 ebeveynden oluşmaktadır. Deney grupları Anne Baba Stres Ölçeği (ABSÖ) ile Anne Babaların Akılcı Olmayan İnançları Ölçeğinden (ABAOİÖ) ortalamanın yarım standart sapma üzerinde puan alan ve çalışmaya katılmaya gönüllü anne babalardan oluşturulmuştur. Deney grubuna (n=13) araştırmacı tarafından geliştirilen 7 haftalık ADAEP uygulanırken kontrol grubuna (n=13) herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Araştırma sonuçları, deneysel işlem süreci ve üç aylık izleme dönemi sonunda deney grubunda yer alan anne babaların stres düzeylerinin düştüğünü, akılcı olmayan inançlarının azaldığını göstermektedir. Araştırma sonuçları ilgili literatürü destekler niteliktedir.
Downloads
Metrics
References
Abidin, R. R. (1992). The determinants of parenting behaviour. Journal of Clinical Child Psychology. 21 (4), 407-412.
Abidin, R. R. (2012). Parenting stress index. Fourth edition. PAR. Lutz.
Ataklı, A. (1999). Toplumsal kalkınma açısından ilköğretimde çocuğu olan ailelerin eğitim gereksinimleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. Sayı:18 ss.245-255.
Azar, S.T. & Weinzierl, K. M. (2005). Child maltreatment and childhood injury research: A cognitive behavioral approach. Journal of Pediatric Psychology 30(7), 598-614.
Büyüköztürk, Ş. (2006) Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve yorum. Pegem A Yayıncılık. Ankara.
Büyüköztürk, Ş.(2007). “Deneysel Desenler: Öntest-Sontest Kontrol Grubu Desen ve Veri Analizi.” Pegem A Yayıncılık. Ankara.
Cornah, D., Sanuga-Barke, E., Stevenson, J. & Thompson, M. (2003). The impact of maternal mental health and child’s behavioural difficulties on attributions about child behaviours. The British Journal of Clinical Psychology. Vol. 42, 69-79.
Çekiç. A., Akbaş, T. & Hamamcı, Z. (2015). Anne Baba Stres Ölçeği’nin Türkçe’ ye Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Gaziantep University Journal of Social Sciences (http://jss.gantep.edu.tr) 2015 14(3):647-667 ISSN: 2149-5459.
Ellis, A. (1973). Humanistic psychotherapy. McGraw-Hill Book Company. New York.
Ellis, A. & Harper, R. A. (2005) Akılcı yaşam kılavuzu. Çev: Semra Kunt Akbaş. HYB Yayıncılık. Ankara.
Gavita, O. A., Joyce, M. R. & David, D. (2011). Cognitive behavioral parent programs for the treatment of child disruptive behavior. Journal of Cognitive Psychotherapy: An International Quarterly. Volume 25, (4). 240-257.
Glading, S. T. (2012). Aile Terapisi. Tarihi, Kuram ve Uygulamaları. Çev. İbrahim Keklik & İbrahim Yıldırım. PDR Yayınları.
Güzel, Ş. (2006). “Dört Altı Yaş Grubu Çocuğa Sahip Annelerin Aile Eğitimine Yönelik İhtiyaç Duydukları Konuların Belirlenmesi.” Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
HAMAMCI, Z. ve KÖKSAL AKYOL, A. (2005). “İlköğretim ve Lisede Çocukları Okuyan Anne ve Babaların Aile Eğitim İhtiyacının Belirlenmesi”. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(29), 37-49.
Johnston, C. (1996). Adressing parent cognitions in interventions with families of disruptive children. In Advances in Cognitive-Behavioral Treatment (Ed.) Keith S. Dobson & Kenneth D. Craig. Sage Publications. London.
Joyce, M. (1995). Emotional reliefs for parents: Is rational emotive parent education effective? Journal of Rational- Emotive & Behavior Therapy, 13:55-75.
Kağıtçıbaşı, Ç. 2006). Theoretical perpectives on family change. Families Across Cultures. A 30-Nation Psychological Study’nin içinde; (Ed.) Georgas, J. et. all. Cambridge University Press. Cambridge.
Kaya, Ö. M. (2002). “Okulöncesi Eğitim Kurumlarında Uygulanan Programlara Ailelerin İlgi ve Katılımları İle Okulöncesi Eğitim Kurumlarının Aile Eğitimine Katkısı Konusunda Anne-Baba Görüşleri.” Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Eskişehir.
Kaya, I. & Hamamci, Z. (2011). Development of the parent irrational beliefs scale. Educational Sciences: Theory and Practice, 11(3), 1149-1165.
Kaya, İ. & Hamamci, Z. (2013). Parent irrational beliefs scale: Reliability and validity on parents with secondary schools children. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(4), 408-420.
Leech, N. L., Barret, K. C. & Morgan, G. A. (2005). SPSS for ıntermediate statistics. use and interpretation. Lawrence Erlbaum Associates, Publishers. London.
McKenry, P.C. &Price, S. J. (2005). Families coping with change: A conceptual overwiev. Families & change. Coping With Stresfull Events and Transition’ın içinde; (Ed.) McKenry, P.C. & Price, S. J. (s.1-25). Sage Publications. California.
Perez-Nieves, L. (2001). A comparative study of rebt/parent training versus parent training with hispanic parents of exceptional presschoolers. Doktora Tezi. School Psychology. St. John’s University. New York.
Poole, M. (2005). Family: Changing families, changing times. Allen & Unwin Press. Australia.
Respler-Herman, M., Mowder, B. A. Yasik, A. E. & Shamah, R. (2011). Parenting beliefs, parental stres, and social support relationships. Journal of Child and Family Studies. 21( 2), 190-198.
Stimac, T. M. (1985). The ımpact of a cognitively-oriented parent education program on parents’ rationality of beliefs and the family environment. Doktora Tezi. Division of Counselling and Educational Psychology. University of Oregon.
Terjesen, M. D. (1998). Comparative efficacy of brief REBT and parent training with parents of special education preschoolers in training childhood noncompliance. Doktora Tezi. Hofstra University. Hempstead.
Ulusavaş, M. (1998). Bursa İli Kreşlerinde Çocuğu Olan Anne-Babaların Öğrenme Gereksinimleri ve Anne-Babalık Yeterliliklerine Dayalı Bir Eğitim Programı Önerisi. Doktora Tezi. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Bursa.
White, C. (2003). Cognitively enhanced parent training. Behavioral and Cognitive Psychoterapy, Vol. 31, 99-102.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Authors can retain copyright, while granting the journal right of first publication. Alternatively, authors can transfer copyright to the journal, which then permits authors non-commercial use of the work, including the right to place it in an open access archive. In addition, Creative Commons can be consulted for flexible copyright licenses.
©1999 Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
