Teachers' displaying levels of value eroding behaviors<p>Öğretmenlerin değerleri zedeleyen davranışları gösterme düzeyleri
Keywords:
Value, Values Education, Teacher Behaviors, Value Eroding Behaviors, Değer, Değerler Eğitimi, Öğretmen Davranışları, Değerleri Zedeleyen DavranışlarAbstract
Being a role model for students is closely associated with teachers’ values. If teachers lack the values required for educational activities, they cannot be a good model to their students and might lead to the dying-away or even disappearance of the values that students already have. The main purpose of this study is to determine at what levels teachers display behaviors that erode values and to investigate these values in terms of different variables. The research sample, determined through the stratified sampling method, included 157 primary, 171 secondary and 148 high school teachers. The research data was collected using the “Scale of Teacher Behaviors Damaging Values”. The scale consists of 27 items and five factors. The results of the study indicated that teachers’ levels of exhibiting behaviours that erode values were low, which means that teachers had high levels of positive values. According to the Kruskal-Wallis test; in relation to the school type, teachers’ levels of displaying behaviours that erode values differed significantly in the total score and in the dimensions of “student discrimination” and “patience and sincerity”. According to the Mann-Whitney U test, it was revealed that teachers’ levels of displaying behaviours that erode values did not show a significant difference in the total score and in all sub-dimensions in terms of gender. According to the Kruskal-Wallis test; concerning seniority, “patience and sincerity” was the only dimension where a significant difference was found. Various proposals have been developed according to the findings of the research.
Özet
Öğretmenlerin tutum ve davranışlarıyla öğrencilere iyi örnek olabilmeleri sahip oldukları değerlerle yakından ilişkilidir. Öğretmen, öğretim programında yer alan ve evrensel değerler olarak kabul edilen değerlere sahip değilse, öğrencilerine iyi bir model olamayacağı gibi öğrencilerde bulunan mevcut değerlerin körelmesine hatta ortadan kalkmasına bile sebep olabilecektir. Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin değerleri zedeleyici davranışları gösterme düzeylerinin belirlenmesi ve bu düzeylerin farklı değişkenlere göre incelenmesidir. 2015-2016 eğitim öğretim yılında Düzce il merkezinde görev yapan 157 ilkokul öğretmeni, 171 ortaokul öğretmeni ve 148 lise öğretmeni araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri “Değerleri Zedeleyen Öğretmen Davranışları Ölçeği” aracılığı ile toplanmıştır. Ölçek 27 maddeden ve beş alt boyuttan oluşmaktadır. Araştırma bulguları, öğretmenlerin olumlu değerlere sahip olma düzeylerinin yüksek olduğunu göstermektedir. Kruskal Wallis testi sonucuna göre; öğretmenlerin değerleri zedeleyen davranışları gösterme düzeylerinin görev yaptıkları öğretim kademelerine göre toplam puanda, “öğrencilere ayrımcılık” boyutunda ve “sabır ve samimiyet” boyutunda anlamlı farklılık gösterdiği ortaya çıkmıştır. Mann Whitney U testi sonucunda cinsiyetin, öğretmenlerin değerleri zedeleyen davranışları gösterme düzeylerini etkilemediği görülmüştür. Yine yapılan Kruskal Wallis testi sonucuna göre; öğretmenlerin değerleri zedeleyen davranışları gösterme düzeylerinin kıdemlerine göre sadece “sabır ve samimiyet” boyutunda anlamlı farklılık gösterdiği görülmüştür. Araştırma sonunda ortaya çıkan bulgulara göre çeşitli öneriler geliştirilmiştir.
Downloads
Metrics
References
Akbaşlı, S. (2010). The views of elementary supervisors on teachers’ competencies. Eurasian Journal of Educational Research, 39, 13-36.
Aliusta, G. O., Özer, B. ve Kan, A. (2015). Öğrenci-merkezli öğretim stratejilerinin Kuzey Kıbrıs’taki okullarda uygulanması. Eğitim ve Bilim, 40(181), 77-91.
Aydemir, M. ve Tecim, E. (2012). Türk toplumunda aile ve dinin sosyal sermaye potansiyeli. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28, 43-59.
Aydın, M., (2010). Okulda değerler eğitimi. Eğitime Bakış Dergisi, 6(18), 16-19.
Aydın, E. ve Sulak, E. S. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının “değer” kavramına yönelik metafor algıları. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 482-500.
Brophy, J. and Good, T. (1986). Teacher Behavior and Student Achievement. In M. Wittrock (Ed.), Handbook of research on teaching (3rd ed., 328-375). New York: Macmillan.
Can, N. (2004). Öğretmenlerin geliştirilmesi ve etkili öğretmen davranışları. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 103-119.
Çakıroğlu, A. (2013). Değerler Eğitiminde Korku Kültürünün Etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Programları ve Öğretimi Anabilim Dalı, Bolu.
Çengelci, T., Hancı, B. ve Karaduman, H. (2013). Okul ortamında değerler eğitimi konusunda öğretmen ve öğrenci görüşleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(25), 33-56.
Dilmaç, B., Bozgeyikli, H. ve Çıkılı, Y. (2008). Öğretmen adaylarının değer algılarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), 69-91.
Doğan, Y. (2007). İlköğretim çağındaki 10-14 yaş grubu öğrencilerinin gelişim özellikleri. U.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(13), 155-187.
Ekici, R. ve Ekici, A. (2014). Sınıf yönetiminde istenmeyen öğrenci davranışlarının ilkokul ve ortaokullarda karşılaştırmalı incelenmesi. EKEV Akademi Dergisi, 18(59), 107-118.
Fidan, M. (2015). Öğretmen algılarına göre ilköğretim kurumlarındaki örgütsel değerler. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 335-348.
Frydaki, E. (2009). Values in teaching and teaching values: A review of theory and research, including the case of Greece. Mediterranean Journal of Educational Studies, 14(1), 109-128.
Gençtürk, E., Akbaş, Y. ve Kaymakcı, S. (2012). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının bakış açısıyla ideal öğretmenin özellikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1559-1572.
Gömleksiz, M. N. ve Fidan, E. K. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının teknolojik pedagojik içerik bilgisi öz-yeterliklerine ilişkin algı düzeyleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 87-113.
Gül, R. (2013). Bir Değer Eğitimi Olarak İlköğretim Döneminde Doğruluk Eğitimi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hitit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çorum.
Halstead, J. M. and Taylor, M. J. (2000). Learning and teaching about values: A review of recent research. Cambridge Journal of Education, 30, 169-202.
Hökelekli, H., (2010). Modern eğitimde yeni bir paradigma: değerler eğitimi. Eğitime Bakış Dergisi, 6(18), 4-9.
Karaman, N. (2008). Öğretmenlerin Mesleklerini Algılama Biçimleri ve Gelecekten Beklentileri Nelerdir? Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trakya.
Katrancı, M. (2014). Öğretmen adaylarının konuşma becerisine yönelik öz yeterlik algıları. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 174–195.
Kılıç, A. (2012). İlköğretim 4. sınıf Sosyal Bilgiler ders programındaki değerlerin kazanımla ilişkisi ve öğrenci çalışma kitaplarında yer alma düzeyleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1593-1604.
Okoro, O. C. (2011). The ideal teacher and the motivated student in a changing environment. Journal of Educational and Social Research, 1(3), 107-112.
Ostroff, C. ve Rothausen, T. J. (1997). The moderating effect of tenure in person environment fit: A field study in educational organizations. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 70, 173-188.
Önen, A. S. (2012). Öğretmen adaylarının kişilik özellikleri ve duygusal zeka düzeylerinin stresle başa çıkmalarına etkileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 310-322.
Özdamar, K. (1999). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi 1. (2. Baskı). Eskişehir: Kaan Kitabevi.
Özdaş, F. (2013). Ortaokullarda Değerler Eğitimi ve İstenmeyen Öğrenci Davranışlarına İlişkin Öğretmen Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
Özen, Y. (2014). Kendilik, kendilik algısı ve kendilik algısına bağlı psikosomatik bozukluklara sosyal psikolojik bir bakış. Akademik Bakış Dergisi, 40.
Özgan, H. ve Yılmaz, S. (2009). Müfettişlerin, öğretmenlerin sınıf yönetimindeki eksiklikleri hakkındaki görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 57-65.
Özkan, R. (2011). Toplumsal yapı, değerler ve eğitim ilişkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 333-344.
Pehlivan K. S. (2005). Öğretmen adaylarının iletişim becerisi algıları üzerine bir çalışma. İlköğretim Online, 4(2), 17-23.
Seçer, İ. (2013). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi ve raporlaştırma. (1. Baskı) Ankara: Anı Yayıncılık.
Sezgin, F. (2006). İlköğretim okulu öğretmenlerinin birey-örgüt değer uyumuna ilişkin algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 48, 557-583.
Şahin, A. (2011). Öğretmen algılarına göre etkili öğretmen davranışları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 239-259.
Taşdemir, M. (2007). Sınıf öğretmenlerinin okul, meslektaşları ve kendi mesleki yeterliklerini algılamaları. Milli Eğitim, 174, 171-191.
Turan, S. ve Aktan, D. (2008). Okul hayatında var olan ve olması düşünülen sosyal değerler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 227-259.
Turgut, M. F. ve Baykul, Y. (2012). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Türk Eğitim Derneği (2007). Türkiye’de okul öncesi eğitim ve ilköğretim sistemi temel sorunlar ve çözüm önerileri. Tedmem: Ankara.
Türk Eğitim Derneği (2014). Öğretmen gözüyle öğretmenlik mesleği. Tedmem: Ankara.
Ülper, H. ve Bağcı, H. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine dönük öz yeterlik algıları. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(2), 1115-1131.
Yalar, T. (2010). İlköğretim Sosyal Bilgiler Programında Değerler Eğitiminin Mevcut Durumunun Belirlenmesi ve Öğretmenlere Yönelik Bir Program Modülü Geliştirme. Yayımlanmamış doktora tezi. Mersin Üniversitesi, Mersin.
Yapıcı, A. Kutlu, M. O. ve Bilican, F. I. (2012). Öğretmen adaylarının değer yönelimleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(42), 129-151.
Yeşil, R. ve Aydın, D. (2007). Demokratik değerlerin eğitiminde yöntem ve zamanlama. TSA, 11(2), 65-84.
Yeşilyurt, E. (2013). Öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterlik algıları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(45), 88-104.
Yıldırım, K. (2009). Values education experiences of Turkish class teachers: A phenomeonological approach. Eğitim Araştırmaları-Eurasian Journal of Educational Research, 35, 165-184.
Yıldırım, A., Ünal, A. ve Çelik, M. (2011). Öğretmen kavramına ilişkin öğretmen, yönetici ve müfettiş algılarının analizi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 8(2), 92-109.
Yılmaz, E. (2009). Öğretmenlerin değer tercihlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(17), 109-128.
Yılmaz, E., Avşaroğlu, S. ve Deniz, M. (2010). Öğretmen adaylarının değer tercihlerinin incelenmesi. WICES, 04-08 Şubat 2010.
Yiğittir, S. (2010). Öğrenci velilerinin okullarda kazandırılmasını arzuladığı değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 8(19), 207-223.
Yiğittir, S., ve Öcal, A. (2011) Lise Tarih öğretmenlerinin değerler ve değerler eğitimi konusundaki görüşleri. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13(20), 117-124.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Authors can retain copyright, while granting the journal right of first publication. Alternatively, authors can transfer copyright to the journal, which then permits authors non-commercial use of the work, including the right to place it in an open access archive. In addition, Creative Commons can be consulted for flexible copyright licenses.
©1999 Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
