Have you said “equal opportunity in education”?: To be a student in Çanakkale Fevzipaşa Neighbourhood<p>Eğitimde fırsat eşitliği mi dediniz?: Çanakkale Fevzipaşa Mahallesi’nde öğrenci olmak

Abstract

Daily living activities of the residents of the neighborhoods mostly called ‘dangerous’  ‘ghettos’ differ from the rest of the city-dwellers in various aspects as might be expected. It can be said that one of the most distinct samples of them is seen in their relations with formal education system. Within this frame work, in this paper, it’s aimed to analyse the disadvantaged groups’ relations with educational field from the sociological perspective of Pierre Bourdieu. Especially, the concepts of habitus, field and capital are preferred to understand power relations which have an impact on educational field in a more relational way and to understand this power relations’ effect on daily living activities of disadvantaged groups. In this context, on the purpose of having a more concrete base for the discussion, some data gathered from various observations and interviews in Çanakkale Fevzipaşa neighbourhood – which is widely known as a Gypsy/Roma neighbourhood - was utilized and it was aimed to draw attention to the inequality they face and daily challenges Gypsy/Roma people encounter especially in educational field. As a result, collaterally to Bourdieuan perspective, it was seen that the dominant habitus has an effect which makes the oppressed groups interiorise the stigma of ‘unsuccess’ they are labelled and form a structural base legalizing the inequalities they face. In this sense, it was tried to draw attention to the inadequacy of the concept of equal opportunity in education especially in the meaning of taking the rights of marginalized groups’ under protection.

Özet

Günümüz kentsel yapılanmalarının çoğunluğun görüş alanının dışında tutmayı başardığı ve çoğunlukla ‘kaçınılması gereken’ ya da ‘tekinsiz’ mekânlar olarak anılan arka sokakların sakinlerinin yaşam deneyimleri, bekleneceği üzerine onları görmekte zorlanan çoğunluğunkinden pek çok anlamda farklılıklar göstermektedir. Söz konusu farklılıkların en belirgin olanlarından birinin ise bu grupların formal eğitim alanıyla olan ilişkilerinde ortaya çıktığını iddia etmek mümkündür. Bu çerçevede

bu metinde, dezavantajlı grupların eğitim alanına katılım koşullarının Fransız sosyolog Pierre Bourdieu’nun sosyolojik yaklaşımı çerçevesinde değerlendirilmesi hedeflenmekte; bu konuda düşünürün habitus, alan ve sermaye gibi kavramları yoluyla eğitim alanına nüfuz eden güç ilişkilerinin öteki olarak adlandırılan grupların gündelik yaşam deneyimlerine yansıma biçimleri değerlendirilmeye çalışılmaktadır. Bu çerçevede, tartışma konusuna somut bir zemin sağlayabilmesi anlamında, Çanakkale ili şehir merkezinde yer alan Fevzipaşa Mahallesi’yle ilgili bir takım gözlem ve görüşme verilerinden de yararlanılmış, Çingene/Roman topluluklarının eğitim alanlarında karşılaştıkları sorunlara değinilmesi ve grubun bu alanda maruz kalmakta olduğu eşitsizliklere dikkat çekilmesi amaçlanmıştır. Söz konusu verilerin Bourdieu’nun eğitim alanıyla ilgili temel yaklaşımlarına paralellik gösterecek biçimde, egemen habitusun tahakküm altında bulunan gruplar üzerindeki ‘başarısızlığı’ içselleştirici etkisine ve eşitsizliğin meşrulaştırıldığı bir yapısal zemine işaret ettiği görülmüş; bu anlamda eğitimde fırsat eşitliği kavramının pratikte gözlemlenen sonuçlarının, özellikle ötekileştirilen kimlikleri kapsama anlamındaki yetersizliğine dikkat çekilmek istenmiştir.