Exploring the professional self-efficacy perceptions of the teachers of children in need of special education in terms of various variables<p>Özel eğitim gereksinimli çocukların öğretmenlerinin mesleki özyeterlilik algılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi
Keywords:
Children in Need of Special Education, Special Education Teachers, Self-Efficacy of Teachers, Professional Self-Efficacy, Scale Development, Özel Eğitim Gereksinimli Çocuklar, Özel Eğitim Öğretmenleri, Öğretmen Özyeterliliği, Mesleki Özyeterlilik, Ölçek GAbstract
The need for special education is gaining importance each passing day with increasing the number of children in need of special education. Since self-efficacy perceptions of teachers of children in need of special education which is related their field will shape the education given, the identifying current situation is seen important for resolving deficienciens. Therefore, the purpose of the study is to develop “The Special Education Teachers’ Sense of Professional Self-Efficacy Scale (SET-SPSES)” (Study I) and reveal whether the level of professional self-efficacy perceptions of the special education teachers show differences depending on a variety of variables (gender, age, educational background, professional experience, and special needs of students) (Study II). SET-SPSES was found to be a suitable instrument in accordance with Study II that was made the validity and the reliability. The research was carried out with 464 teachers graduating from a special education program and working in the academic year of 2013-2014 in Istanbul. According to the research findings; it was determined that the special education teachers had an adequate level of teaching self-efficacy perception and that their perceptions did not significantly vary by gender, age, professional experience, and special needs of students, but significantly varied by education level.
Özet
Özel eğitim gereksinimli çocukların sayısının her geçen gün artmasıyla özel eğitime duyulan ihtiyaç önem kazanmaktadır. Özel eğitim gereksinimli çocukların öğretmenlerinin alanlarına yönelik özyeterlilik algıları verdikleri eğitimi şekillendireceğinden varolan durumun tespit edilmesi eksiklerin giderilmesi adına önemli görülmektedir. Bu nedenle çalışmada “Özel Eğitim Öğretmenlerinin Mesleki Özyeterlilik Algısı Ölçeği (ÖEÖ-MÖAÖ)” geliştirilerek (Çalışma I) özel eğitim öğretmenlerinin mesleki özyeterlilik algılarının düzeylerinin çeşitli değişkenlere (cinsiyet, yaş, öğrenim durumu, mesleki deneyim ve öğrencinin özel gereksinim durumu) göre farklılık gösterip göstermediğinin ortaya konulması (Çalışma II) amaçlanmıştır. Çalışma I’de yapılan geçerlik ve güvenirlik çalışmaları doğrultusunda Özel Eğitim Öğretmenlerinin Mesleki Özyeterlilik Algısı Ölçeği’nin kullanılabilir özelliklere sahip olduğu bulunmuştur. Araştırma 2013-2014 eğitim-öğretim yılında İstanbul ilinde görev yapmakta olan toplam 464 özel eğitim alan mezunu öğretmen ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulgularına göre; özel eğitim öğretmenlerinin mesleki özyeterlilik algılarının yeterli düzeyde olduğu; cinsiyet, yaş, mesleki deneyim ve öğrencinin özel gereksinim durumu ile anlamlı bir farklılık göstermediği, öğrenim durumu ile anlamlı bir farklılık gösterdiği belirlenmiştir.
Downloads
Metrics
References
Aksoy, V. (2008). Rehber öğretmenlerin özel eğitimde psikolojik danışmanlık ve rehberliğe ilişkin öz yeterlik algıları. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Aksoy, V. ve Diken, İ. H. (2009). Rehber öğretmen özel eğitim öz yeterlik ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 10(1), 29-37.
Al-Darmaki, F. R. (2004). Counselor training, anxiety, and counseling self-efficacy: Implications for training psychology students from the United Arab Emirates University. Social Behavior and Personality, 32(5), 429–440.
Allinder, R. M. (1994). The relationship between efficacy and the instructional practices of special education teachers and consultants. Teacher Education and Special Education: The Journal of the Teacher Education Division of the Council for Exceptional Children, 17(2), 86-95.
Allinder, R. M. (1995). An examination of the relationship between teacher efficacy and curriculum-based measurement and student achievement. Remedial & Special Education, 16(4), 247-255.
Ashton, P. T., & Webb, R. B. (1986). Making a difference: Teachers' sense of efficacy and student achievement. Longman Publishing Group.
Balcı, A. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Akademi.
Bandura, A. (1977). Self-efficacy: toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191-215.
Bandura, A. (1994). Self-efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behavior (pp. 71-81). New York: Academic Press. (Reprinted in H. Friedman [Ed.], Encyclopedia of mental health. San Diego: Academic Press.
Bandura, A. (1995). Self-efficacy in changing societies. Cambridge university press.
Batu, S. ve Kırcaali-İftar, G. (2010). Kaynaştırma. Ankara: Kök Yayıncılık.
Batu, E. S., Çolak, A. ve Odluyurt, S. (2012). Özel Gereksinimli Çocukların Kaynaştırılması-Öğremen El Kitabı. Ankara: Vize Yayıncılık.
Batu, S. (2010). Erken çocukluk eğitiminde kaynaştırma. İ., H., Diken (Ed), Erken çocukluk eğitimi (1.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Büyüköztürk, Ş. (2005). Sosyal Bilimler için veri analizi el kitabı. İstatistik, araştırma deseni, spss uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Camadan, F. (2012). Sınıf öğretmenleri ve sınıf öğretmeni adaylarının kaynaştırma eğitimine ve bep hazırlamaya ilişkin özyeterlikleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(39), 128-138.
Can, A. (2013). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
Chaco’n, C.T. (2005). Teachers’ perceived efficacy among English as a foreign language teachers in middle schools in Venezuela. Teaching and Teacher Education, 21, 257-272.
Coladarci, T., & Breton, W. (1997). Teacher efficacy, supervision and the special education resource-room teacher. Journal of Educational Research, 90, 230–239.
Collins, K. M. T., James, T. L. , Minor L. C., Onwuegbuzie A. J. , Witcher L. A. & Witcher A. E. (2002). Relationship Between Teacher Efficacy and Beliefs About Education Among Preservice Teachers. Paper Presented at the Annual meeting of the Mid-South Educational Research Association, Chattanooga, http://www.eric.ed.gov/ERICDocs/data/ericdocs2sql/content_storage_01/0000019b/80/1a/eb/a7.pdf adresinden 19.07.2014 tarihinde edinilmiştir.
Cora, N. (1997). Zihinsel engellilerin eğitimleri alanında çalışan öğretmenlerin yeterlilik düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Coşgun, S. ve Ilgar, Z. (2004). Rehberlik ve psikolojik danışmanlık deneyimi çalışmalarının adayların öz yeterlilik algılarına etkisi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
Cömert, M., Demirtaş, H., Özer, N. ve Üstüner, M. (2009). Orta öğretim öğretmenlerinin öz-yeterlik algıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 1–16.
Çakıroğlu, J., Özkan, Ö. ve Tekkaya, C. (2002). Fen bilgisi aday öğretmenlerin fen kavramlarını anlama düzeyleri, fen öğretimine yönelik tutum ve öz-yeterlik inançları. V. Fen ve Matematik Kongresi Bildiriler Kitabı içinde (ss.1300-1304). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler için çok değişkenli SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
Daniels, J. A. & Larson, L. M. (2001). The Impact of Performance Feedback on Counseling Self‐Efficacy and Counselor Anxiety. Counselor Education and Supervision, 41(2), 120-130.
Dede, Y. ve Yaman, S. (2008). Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 2(1), 19-37.
Dellinger, A. B., Bobbett, J. J., Olivier, D. F., & Ellet, C. D. (2008). Measuring Teachers’ Self-Efficacy Beliefs: Development and Use of the TEBS-Self. Teaching and Teacher Education, 24(3), 751–766.
Dembo, M. H., & Gibson, S. (1984). Teacher efficacy: A construct validation. Journal of Educational Psychology, 76(4), 596-582.
Diken, İ. H. (2006). Preservice teachers’ efficacy and opinions toward inclusion of students with mental retardation. Eurasian Journal of Educational Research, 23, 72-81.
Dimopoulou, E. (2012). Self efficacy and collective efficacy beliefs of teachers for children with autism. Literacy Information and Computer Education Journal (LICEJ), 3(1), 509-520.
Emmer, E. T., & Hickman, J. (1991). Teacher efficacy in classroom management and discipline. Educational and Psychological Measurement, 51, 755-765.
Erbaş, D., Kırcaali-İftar, G. ve Tekin-İftar, E. (2011). İşlevsel Değerlendirme-Davranış Sorunlarıyla Başa Çıkma ve Uygun Davranışlar Kazandırma Süreci. Ankara: Kök Yayıncılık.
Erdener, E. (2009). Vygotsky’nin düşünce ve dil gelişimi üzerine görüşleri: Piaget’e eleştirel bir bakış. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 85-103.
Ergül, C. , Baydık, B. ve Demir, Ş. (2013). Özel Eğitim Öğretmen Adaylarının ve Öğretmenlerinin Zihin Engelliler Öğretmenliği Lisans Programı Yeterliklerine İlişkin Görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(1), 499-522.
Eripek, S. ve Vuran S. (2008). Zihinsel yetersizliği olan çocukların eğitimi. G. Akçamete (edt), Özel eğitim (ss.245-278). Ankara: Kök Yayıncılık.
Eroğlu, A. (2008). Faktör analizi. Kalaycı, Şeref (Yayına Hazırlayan), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri içinde (ss.321-331). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Evers, W. J., Tomic, W., & Brouwers, A. (2004). Burnout among Teachers Students’ and Teachers’ Perceptions Compared. School Psychology International, 25(2), 131-148.
Flores, B. B., Desjean-Perrotta, B., & Steinmetz, L. E. (2004). Teacher efficacy: A comparative study of university certified and alternatively certified teachers. Action in Teacher Education, 26(2), 37-46.
Freytag, C. E. (2001). Teacher efficacy and inclusion: The impact of preservice experiences on beliefs. Paper presented at the annual meeting of the Southwest Educational Research Association. New Orleans, LA.
Gebbie, D. H., Ceglowski, D., Taylor, L. K., & Miels, J. (2012). The role of teacher efficacy in strengthening classroom support for preschool children with disabilities who exhibit challenging behaviors. Early Childhood Education Journal, 40(1), 35-46.
Gençtürk, A. (2008). İlköğretim okulu öğretmenlerinin öz-yeterlik algıları ve iş doyumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak: Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Gençtürk, A. ve Memiş, A. (2010). İlköğretim okulu öğretmenlerinin öz-yeterlik algıları ve iş doyumlarının demografik faktörler açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 9(3), 1037-1054.
Gerçek, C., Yılmaz, M., Köseoğlu, P., ve Soran, H. (2006). Biyoloji eğitimi öğretmen adaylarının öğretiminde öz-yeterlik inançları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 39(1), 57-73.
Gibson, S. & Dembo, M. H. (1984). Teacher efficacy: A construct validation. Journal of Educational Psychology, 76(4), 569–582.
Goddard, R. D., Hoy, W. K., & Woolfolk Hoy, A. (2004). Collective efficacy: Theoretical developments, empirical evidence, and future directions. Educational Researcher, 33(3), 3–13.
Goetz, L., Hunt, P., & Soto, G. (2002). Self-Efficacy and the Inclusion of Students with AAC Needs, October 1998-September 2001. Final Project Report.
Guo, Y., Justice, L. M., Sawyer, B., & Tompkins, V. (2011). Exploring factors related to preschool teachers’ self-efficacy. Teaching and Teacher Education, 27(5), 961-968.
Guskey, T. R., & Passaro, P. D. (1994). Teacher efficacy: A study of construct dimensions. American Educational Research Journal, 31(3), 627-643.
Güvenç, H. (2010). Öğretmen adayı öğrencilerin mesleki özyeterlik algıları ile öğrenci başarısı sorumluluk algıları, 19. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 16-18.
Güvenç, H. (2011). Sınıf öğretmenlerinin özerklik destekleri ve mesleki özyeterlik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educational Administration: Theory and Practice], 17(1), 99-11.
Hartmann, E. (2012). A Scale to Measure Teachers’ Self-Efficacy in Deaf-Blindness Education. Journal of Visual Impairment & Blindness, 106(11), 728-738.
Henson, R. K., & Roberts, J. K. (2006). Use of exploratory factor analysis in published research common errors and some comment on improved practice. Educational and Psychological measurement, 66(3), 393-416.
Henson, R.K. (2001). Teacher Self-Efficacy: Substantive Implications and Measurement Dilemmas. Paper presented at the Annual Meeting of the Educational Research Exchange (pp. 1-43). Texas A&M University.
Hoy, W. K., & Woolfolk, A. E. (1993). Teachers’ sense of efficacy and the organizational health of schools. The Eelementary School Journal, 93(4), 355-372.
Huinker, D., & Madison, S. K. (1997). Preparing efficacious elementary teachers in science and mathematics: the ınfluence of methods courses. Journal of Science Teacher Education, 8(2), 107-126.
Johnson, D. (2010). Learning to teach: The influence of a university-school partnership project on pre-service elementary teachers’ efficacy for literacy instruction. Reading Horizons, A journal of Literacy and Language Arts, 50(1), 23-48.
Kaner, S. (2010). Özel gereksinimli olan ve olmayan öğrencilerin öğretmenlerinin öz-yetkinlik inançları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 43(1), 193-217.
Kaner, S., Şekercioğlu, G. ve Yellice-Yüksel, B. (2007). Öğretmenlerin ve ana-babaların öz-yetkinlik inançları, tükenmişlik algıları ve çocukların problem davranışları. Proje Raporu. 2006 09 04 009.
Karahan, Ş. (2008). Özel eğitim okullarında çalışan eğitimcilerin özyeterlik algılarının ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Karahan, Ş. ve Balat G. U. (2011). Özel eğitim okullarında çalışan eğitimcilerin öz-yeterlik algılarının ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 1-14.
Kış, A. T. (2011). Kaynaştırma Uygulamaları ve Özel Eğitim Uygulamaları-Öğretmen El Kitabı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Korkut, K. (2009). Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlik inançları ile sınıf yönetimi beceri algıları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
Küçüktepe, S.E. (2007). İlköğretim öğretmenlerinin öz-oluşum türleriyle, mesleki etkililik algıları ve tercih ettikleri öğretme stilleri arasındaki ilişki. Doktora Tezi, İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Küçükyılmaz, A. ve Duban, N. (2006). Sınıf öğretimi adaylarının fen öğretimi öz-yeterlik inançlarının artırılabilmesi için alınacak önlemlere ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 1–23.
Landrum, T. J., Tankersley, M., & Kauffman, J. M. (2003). What is special about special education for students with emotional or behavioral disorders? The Journal of Special Education, 37(3), 148-156.
Manning, M. L., Bullock, L. M., & Gable, R. A. (2009). Personnel preparation in the area of emotional and behavioral disorders: A reexamination based on teacher perceptions. Preventing School Failure: Alternative Education for Children and Youth, 53(4), 219-226.
McCormick, J. (2005). Pennywise and pound foolish: Special education licensing. Teaching Exceptional Children, 37(5), 7.
MEB (2008). Öğretmen Özel Alan Yeterlikleri. http://otmg.meb.gov.tr/yayin.html adresinden 17.03.2013 tarihinde edinilmiştir.
Meijer, C., & Foster, S. (1988). The effect of teacher self-efficacy on referral chance. Journal of Special Education, 22, 378–385.
Meydan, C. H. ve Şeşen, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
Özder, H. (2011). Self-efficacy beliefs of novice teachers and their performance in the classroom. Australian Journal of Teacher Education, 36(5), 1-15.
Özgün, M. S. (2007). Okul psikolojik danışmanlarının kişilik özellikleri ile mesleki yetkinlik beklentileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Özsoy, Y., Özyürek, M. ve Eripek, S. (2001). Özel eğitime muhtaç çocuklar-Özel eğitime giriş. Ankara: Karatepe Yayınları.
Özyürek, M. (2004). Bireyselleştirilmiş eğitim programı temelleri ve geliştirilmesi. Ankara: Kök Yayıncılık.
Özyürek, M. (2008). Nitelikli öğretmen yetiştirmede sorunlar ve çözümler: Özel eğitim örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 189-226.
Özyürek, M. (2008). Problem davranışları değiştirme. Ankara: Kök Yayıncılık.
Palmer, D. (2006). Durability of changes in self efficacy of preservice primary teachers. International Journal of Science Education, 28(6), 655–671.
Savran, A. ve Çakıroğlu, J. (2001). Biyoloji öğretmen adaylarının biyoloji öğretimine ilişkin özyeterlilik inançları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 105–112.
Schwarzer, R., Schmitz, G. S., & Tang, C. (2000). Teacher burnout in Hong Kong and Germany: A cross-cultural validation of the Maslach Burnout Inventory. Anxiety, Stress, and Coping, 13, 309-326.
Sipahi, B., Yurtkoru, E. S. ve Çinko, M. (2008). Sosyal Bilimlerde SPSS’le veri analizi. İstanbul: Beta Basım A.Ş.
Smith, C. T. (2008). An Analysis of Special Education Teachers’ Overall Sense of Efficacy Beliefs and Attitudes toward Co-Taught Classrooms. Doctoral Dissertation, USA: North Carolina.
Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi (3. Baskı). Ankara: Nobel.
Tekin-İftar, E., ve Kırcaali-İftar, G. (2004). Özel Eğitimde Yanlışsız Öğretim Yöntemleri. Ankara: Nobel.
Tschannen-Moran, M., & Hoy, A. W. (2001). Teacher efficacy: Capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17, 783-805.
Tschannen-Moran, M., & Hoy, A. W. (2002). The influence of resources and support on teachers’ efficacy beliefs. American Educational Research Association, 13(82), 1-8.
Türk, Ö. (2008). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin öz yeterlikleri ve mesleki doyumlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Yeditepe Üniversitesi.
Urbani, S., Smith, M. R., Maddux, C. D., Smaby, M. H., Torres-Rivera, E., & Crews, J. (2002). Counselor preparation: Skills-based training and counseling self-efficacy. Counselor Education and Supervision, 42, 92–106.
Ülper, H. ve Bağcı, H. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine dönük öz-yeterlik algıları. Turkish Studies, 7(2), 1115-1131.
Üredi, I., ve Üredi, L. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının cinsiyetlerine, bulundukları sınıflara ve başarı düzeylerine göre fen öğretimine ilişkin öz-yeterlik inançlarının karşılaştırılması. Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 1-8.
Worthington, R.L., & Whittaker, T. A. (2006). Scale development research: A content analysis and recommendations for best practices. The Counseling Psychologist, 34, 806-838.
Yılmaz, M., Köseoğlu, P., Gerçek, S. ve Soran, H. (2004). Öğretmen öz-yeterlik inancı. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 5(58), 50-54.
Yiyit, F. (2001). Okul psikolojik danışmanlarının yetkinlik beklentilerini ölçmeye yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Authors can retain copyright, while granting the journal right of first publication. Alternatively, authors can transfer copyright to the journal, which then permits authors non-commercial use of the work, including the right to place it in an open access archive. In addition, Creative Commons can be consulted for flexible copyright licenses.
©1999 Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
