Avan-zâde Mehmed Süleyman and the first physical anthropology studies in Ottomans<p>Avan-zâde Mehmed Süleyman ve Osmanlılarda ilk fizik antropoloji çalışmaları

Abstract

The first known study on the physical growth of children in Ottomans was “Şâkirdlerimizin nemâ-yı bedenîsi” by Nafi Atuf (Kansu) in 1917 which was on the students living in Bursa. As a result of literature review, we reached the book named “Almanlar Gibi Kuvvetli ve Uzun Boylu Nasıl Olmalı?” written by Avan-zâde Mehmed Süleyman in 1335/1916 in Ottoman Turkish and the transliteration of the book was done by us. With the scope of this study, the content of the book and the data on the author were simplified in accordance with today’s Turkish by keeping to the original. In addition, the book was evaluated with regards to physical anthropology, the history of medicine and sociology. In the book which is one of the first pre-republican physical anthropological studies, the author deals with the factors affecting stature, weight, growth and development in order to raise healthier generations. On the other hand, by the subject of the study (to raise healthier generations) the approache of the author related to race and eugenics was evaluated in his period.

Özet

Osmanlılarda çocukların fiziksel büyümesi üzerine literatürde bilinen ilk çalışma Nafi Atuf (Kansu) tarafından 1917 yılında Bursa’da yaşayan öğrenciler üzerine yapılan, Şâkirdlerimizin nemâ-yı bedenîsi adlı çalışmadır. Bununla birlikte tarafımızdan yapılan literatür taramasında, Avan-zâde Mehmed Süleyman’ın 1335/1916 yılında Osmanlıca olarak kaleme aldığı Almanlar Gibi Kuvvetli ve Uzun Boylu Nasıl Olmalı? adlı kitabına ulaşılmış ve eserin transliterasyonu gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma kapsamında eserin içeriği ve yazarı hakkında bilgiler, eserin aslına bağlı kalınarak günümüz Türkçesine uygun biçimde sadeleştirilmiş ve fizik antropoloji, tıp ve toplumbilim tarihi açısından değerlendirilmiştir. Cumhuriyet öncesi ilk fizik antropoloji çalışmalarından biri olma özelliğini taşıyan eserde, yazar genel hatlarıyla, daha sağlıklı nesillerin yetiştirilebilmesi için boy, kilo ve büyüme-gelişmeyi etkileyen faktörleri ele almıştır. Beslenme, geçim tarzı, toplumun fiziki ve kültürel çevreye uyarlanması gibi konuları içeren eser, toplum ve çocuk sağlığı konularına ilişkin bilgilerde içermektedir. Diğer taraftan çalışmanın konusu gereği (daha sağlıklı nesiller yetiştirmek) çalışmacının ırk, ırk ıslahı ve kontrolüne (öjeni) ilişkin yaklaşımı kendi dönemi içerisinde değerlendirilmiştir.