Development of The Well Star Scale<p>İyilik Hali Yıldızı Ölçeği'nin geliştirilmesi
Keywords:
Wellness, metaphor, Well Star model, Well Star Scale, İyilik hali, İyilik Hali Yıldızı Modeli, İyilik Hali Yıldızı ÖlçeğiAbstract
Various models of wellness have appeared in the literature and had common themes including choice, process, life-style, and characteristics of healthy individuals. The Well-Star model was developed for use with a Turkish population and the work described in this article documents the development of an assessment instrument for wellness according to The Well-Star model. After a review of the literature an item pool was established and after taking feedback from four counselor educators, this item pool was reduced to items. The participants in this investigation were 545 university students representing three separate groups. The first group was composed of 291 and data were collected for the purpose of performing an exploratory factor analysis. The second group’s data was used to perform a confirmatory factor analysis (N= 156). The final group of 98 provided data that permitted assessment of concurrent validity and reliability. After Exploratory factor analysis 24 items and five dimensions emerged. Confirmatory factor analysis was performed to test goodness of fit whether the factor structure was acceptable. In an attempt to establish criterion related validity (concurrent type) the results of the Well-Star and the results of Health Promoting Lifestyle II (Walker & Hill-Polerecky, 1996) which was adapted for Turkish by Bahar, Beşer, Gördes, Ersin and Kıssal (2008) when administered were correlated (r=.76, p<.0001) which was considered quite satisfactory. Reliability was determined by calculating Chronbach’s Alpha was 0.86. Alpha values for sub-dimensions ranged from 0 .57 to 0.79. These results suggest that the instrument possesses acceptable validity and reliability. Findings were discussed according to literature.
Özet
İyilik haliyle ilgili modellerin ortaklıkları iyilik halinin bir seçim, süreç, yaşam biçimi olduğunu ve sağlıklı insanların özelliklerini göstermesidir. Bu çalışmada, iyilik hali yıldızı modeline dayalı olarak üniversite öğrencileri için bir ölçeğin geliştirilmesi ile ilgili yapılan psikometrik çalışmalar verilmiştir. Madde yazım hazırlıkları sonucunda madde havuzu için dört psikolojik danışman eğitimcisinden geri bildirim alınarak ölçeğin 59 maddelik uygulamaya hazır olan taslağı elde edilmiştir. Araştırmada veriler üç farklı gruptan toplam 545 üniversite öğrencisinden edinilmiştir. Açıklayıcı faktör analizi için 291 öğrenciden elde edilen veriler kullanılmıştır Yapılan analizleri sonucunda 24 maddeli ve beş boyutlu ölçek elde edilmiş ve 156 öğrenciye uygulanarak doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Yapılan analiz sonucunda modelin doğrulandığı sonucuna ulaşılmıştır Buna göre ölçeğe İyilik Hali Yıldızı Ölçeği (İHYÖ) adı verilmiştir. Toplam 98 öğrenci ile yapılan benzer ölçekler geçerliği için Bahar, Beşer, Gördes, Ersin ve Kıssal, (2008) tarafından Türkçe’ye uyarlanan Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II kullanılmış ve İHYÖ ile korelasyonu 0.76 bulunmuştur. Yapılan güvenirlik çalışmalarında ölçeğin toplamı için içtutarlık katsayısı r=0.86, alt boyutlarınkiler ise sırasıyla 0.79; 0.77; 0.63; 0.57 ve 0.71 olarak elde edilmiştir. Elde edilen sonuçları IHYÖ’nün üniversite öğrencileri için kullanılabilecek özellikte olduğunu göstermektedir.
Downloads
Metrics
References
Adams, T., Bezner, J. ve Steinhardt, M., (1997). The conceptualization and measurement of perceived wellness: Integrating balance across and within dimensions. American Journal of Health Promotion, 11(3), 208-218.
American Counseling Association (2010). 20/20: Consensus definition of counseling, http://www.counseling.org/knowledge-center/20-20-a-vision-for-the-future-of-counseling/consensus-definition-of-counseling.
Ardell, D.B. (1977). High level wellness: An alternative to doctors, drugs, and disease, Emmaus, PA: Rodale Press.
Beavers, A. S., Lounsbury, J. W., Richards, J. K., Huck, S. W., Skolits, G. J. & Esquivel, S. L. (2013). Practical considerations for using exploratory factor analysis in educational research. Practical Assessment, Research and Evaluation, 18(6). Available online: http://pareonline.net/getvn.asp?v=18&n=6
Bedir, S. ve Kocabaş, F. (2015). Rejeneratif biyoloji. 12 Temmuz 2016 tarihinde http://www.acikbilim.com/2015/07/dosyalar/rejeneratif-biyoloji.html adresinden erişilmiştir.
Burkett, L.N., Rena, C.G., Stone, K.W.J. ve Klein, D.A. (2002). The effect of wellness education on the body image of college students. Health Promotion Practice, 3(1), 76-82.
Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (12.Baskı). Ankara: PegemA Akademi Yayınevi
Corbin, C. B., Welk, G. J., Corbin, W. R. ve Welk, K. (2006). Concepts of fitness and wellness (5th ed.). St. Louis: McGraw-Hill Higher Education.
Cowen, E.L. ve Durlak, J.A. (2000). Social policy and prevention in mental health. Development and Psychopathology, 12(4), 815-834.
Çelik, H. E. ve Yılmaz, V. (2013). Lisrel 9.1 ile yapısal eşitlik modellemesi: Temel kavramlar - uygulamalar - programlama (2.baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
Depken, D. (1994). Wellness through the lens a gender: A paradigm shift. Wellness Perspectives, 10(2), 54-71.
Diener, E., Wirtz, D., Tov, W., Kim-Priet, C., Choi, D., Oishi, S. ve Biswas-Diener, R. (2010) New well-being measures: Short scales to assess flourishing and positive and negative feelings, Social Indicator Reseserach, 97, 143–156. DOI 10.1007/s11205-009-9493-y
Dixon-Rayle, A.D. ve Myers, J.E. (2004). Counseling adolescents toward wellness: The roles of ethnic identity, acculturation, and mattering. Professional School Counseling, 8(1), 81-90.
Doğan, T. (2004). Üniversite öğrencilerinin iyilik halinin incelenmesi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, yayınlanmamış doktora tezi.
Doğan, T. (2006a). Üniversite öğrencilerinin iyilik halinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 120-129.
Doğan, T. (2006b). Üniversite öğrencilerinin iyilik halinin “maneviyat” ve “serbest zaman” boyutlarının incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(26), 1-16.
Doğan, T. (2008). Psikolojik belirtilerin yordayıcısı olarak sosyal destek ve iyilik hali. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(30), 30-44.
Doğan, T., Yıldırım, İ. (2006). Üniversite öğrencilerinin iyilik halinin “arkadaşlık” ve “sevgi” boyutlarının incelenmesi. Eğitim Araştırmaları, 24, 77-86.
Dunn, H.L. (1961). High-level wellness: A collection of twenty-nine short talks on different aspects of the theme "High-level wellness for man and society." Arlington, VA: Beatty Co
Fidan, M. ve Usta, F. (2013). İyilik hali ölçeğinin Türkçe formunun güvenirlik ve geçerliğinin incelenmesi, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(3), 265-269.
Gültekin, B.K. ve E. İrgil (2001). Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin sosyal aktiviteleri ve sağlıkla ilgili tutum ve davranışları, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 27(1-2-3), 33-37.
Güneri-Yerin, O. (2003). Wellness Inventory, Yayınlanmamış Araştırma Raporu.
Hartwig, H. ve Myers, J. E. (2003). A different approach: Applying a wellness paradigm to adolescent female delinquents and offenders, Journal of Mental Health Counseling, 25, 57-75.
Hermon, D.A. ve Davis, G.A. (2004). College student wellness: A comparison between traditional- and nontraditional-age students, Journal of College Counseling, 7(1), 32-39.
Hettler, B. (1980). Wellness promotion on a university campus. Family and Community Health, 3(1), 77-95.
Holm-Hadullaa, R. M.,ve Koutsoukou-Argyrakia, A. (2015). Mental health of students in a globalized world: Prevalence of complaints and disorders, methods and effectivity of counseling, structure of mental health services for students. Mental Health Prevention
http://dx.doi.org/10.1016/j.mhp.2015.04.003 2212-6570/& 2015
İlhan, N., Bahadırlı, S. ve Ercan-Toptaner, N. (2014). Üniversite öğrencilerinin ruhsal durumları ile sağlık davranışları arasındaki ilişkinin belirlenmesi Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(4), 207-215.
İlhan, N., Batmaz, M. ve Utaş-Akhan (2010). Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları, Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(3), 34-44
Jayanti, R K. ve Burns, A.C. (1998). The antecedents of preventive health care behavior: An empirical study. Journal of the Academy of Marketing Science, 26(1), 6-15. DOI: 10.1177/0092070398261002.
Kasapoğlu, F. (2014). İyilik hali ile özgecilik arasındaki ilişkinin incelenmesi, Hikmet Yurdu, 7(13), 271 - 288.
Kessler, R. C., Berglund, P., Demler, O., Jin, R., Merikangas, K. R. ve Walters, E. E. (2005). Lifetime prevalence and age-of-onset distributions of DSM-IV disorders in the National Comorbidity Survey replication. Archives of General Psychiatry, 62, 593-602.
Kitzrow, M. A. (2003). The mental health needs of today’s college students: Challenges and recommendations. NASPA Journal, 41,167–181.
Korkut-Owen, F. ve Öğretmen, T. (2013). Beş Faktörlü İyilik Hali Ölçeği-Ergen Formu: Türk ergenler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 53-73.
Korkut-Owen, F. ve Owen. D.W. (2012). İyilik Hali Yıldızı Modeli, uygulanması ve değerlendirilmesi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 3(9), 24-33.
Laska, M. N., Pasch, K.E., Lust, K., Story, M. ve Ehlinger, E. (2009). Latent class analysis of lifestyle characteristics and health risk behaviors among college youth. Preventive Science, 10(4), 376–386. doi:10.1007/s11121-009-0140-2.
Lee, R.L.T. ve Yuen- Loke A.J.T. (2005). Health-promoting behaviors and psychosocial well-being of university students in Hong Kong, Public Health Nursing, 22(3), 209—220.
Memnun, S., (2006). Algılanan esenlik ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması ve beden eğitimi öğretmenlerinin esenlik algıları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Miller, G.D. ve Foster, L.T. (2010). Critical synthesis of wellness literature. http://silvrnetwork.net/sites/silvrnetwork.org/files/library/Critical_Synthesis%2520of%2520Wellness%2520Update.pdf adresinden alınmıştır.
Myers, J. E. ve Sweeney, T. J. (2005). Counseling for wellness: Theory, research, and practice. Alexandria, VA: American Counseling Association.
Myers, J. E. ve Sweeney, T. J. (2004). The indivisible self: An evidence-based model of wellness. Journal of Individual Psychology, 60, 234-244.
Myers, J. E. (1992). Wellness, prevention, development: The cornerstone of the profession. Journal of Counseling and Development, 71, 136-139
Myers, J. E., Sweeney, T. J. ve Witmer, J. M. (2000). The wheel of wellness counseling for wellness: A holistic model for treatment planning. Journal of Counseling and Development, 78, 251–266.
Myers, J. E. ve Mobley, K. A. (2004). Wellness of undergraduates: Comparisons of traditional and nontraditional students. Journal of College Counseling 7, 40-49.
Oakland University William Beaumont School of Medicine (2015). Wellness at OUWB. http://www.oakland.edu/medicine/studentaffairs/wellness adresinden 26.12 2015 tarihinde alınmıştır.
Oğuz-Duran, N. (2006). Wellness among Turkısh university students: Investigatıng the construct and testing the effectiveness of an art enriched wellness program. Yayınlanmamış doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Oleckno, W. A. ve Blacconiere, M. J. (1990). Wellness of college students and differences by gender, race, and class standing.College Student Journal, 24(4), 421-429.
Parks, K.M. ve Steelman, L.A. (2008). Organizational wellness programs: A meta-analysis, Journal of Occupational Health Psychology, 13(1), 58 – 68.
Rachele, J. N., Washington, T. L., Cuddihy, T. F., Barwais, F. A. ve McPhail, S. M. (2013). Valid and reliable assessment of wellness among adolescents: Do you know what you’re measuring? International Journal of Wellbeing, 3(2), 162-172. doi:10.5502/ijw.v3i2.3
Roothman, B., Kirsten, D. K. ve Wissing, M. (2003). Gender differences in aspects of psychological well being. South African Journal of Psychology, 33(4), 212-218.
Roscoe, L. J. (2009). Wellness: A review of theory and measurement for counselor. Journal of Counseling and Development. 87, 216-226.
Rotter, J.C. (2000). Happiness: Is it real or just an illusion? Family Journal Counseling and Therapy for Couples and Families, 8(4) 387-389.
Santrock, J.W. (2007). Essential life span development: New York: McGraw-Hill.
Sarı, T. (2003). Wellness and its’ correlates among unıversıty students: Relationship status, gender, place of residence, and GPA, Unpublished master dissertation. Middle East Technical University, Ankara.
Schuster, T.L., Dobson, M., Jauregui, M. ve Blanks, R.H. (2004). Wellness lifestyles I: A theoretical framework linking wellness, health lifestyles, and complementary and alternative medicine, Journal of Alternative Complement Medicine, 10(2), 349-56.
Sidman, C.L., D’Abundo, M.L. ve Hritz, N. (2009). Exercise self-efficacy and perceived wellness among college students in a basic studies course, International Electronic Journal of Health Education, 12,162-174
Steiner, H., Pavelski, R., Pitts, T. ve McQuivey, R. (1998). The juvenile wellness and health survey (JWHS-76): A school based screening instrument for general and mental health in high school students. Child Psychiatry and Human Development, 29(2), 141-155. http://dx.doi.org/10.1023/A:1025088016749
Sweeney, T. J. ve Witmer, J. M. (1991). Beyond social interest: Striving toward optimum health and wellness. Individual Psychology, 47, 527-540.
Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayınları.
Tambağ, H. (2011). Hatay Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 47-58.
Tripp, S. ve Stachowiak, B. ( 1992). Health maintanence, health promotion: Is there a difference? Public Health Nursing, 8(2),155-161.
Walker, S. N., Sechrist, K. R. ve Pender, N. J. (1987). The Health-Promoting Lifestyle Profile: Development and psychometric characteristics. Nursing Research, 36(2), 76-81.
Westgate, C. E. (1996). Spiritual wellness and depression. Journal of Counseling and Development, 75, 26-35.
Williams, K.A., Kolar, M.M., Reger, B.E. ve Pearson, J.C. (2001). Evaluation of a wellness-based mindfullness stress reduction intervention: A controlled trial. American Journal of Health Promotion, 15(6), 422-432.
World Health Organization (2003). WHO definition of health, http://www.who.int/about/definition/en/print.html.
Yarcheski, A., Mahon, N. E. ve Yarcheski, T. J. (2005). Psychometrics of the Laffrey Health Conception Scale for Adolescents. Journal of Nursing Measurement, 13(1), 65-76. http://dx.doi.org/10.1891/jnum.2005.13.1.65
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Authors can retain copyright, while granting the journal right of first publication. Alternatively, authors can transfer copyright to the journal, which then permits authors non-commercial use of the work, including the right to place it in an open access archive. In addition, Creative Commons can be consulted for flexible copyright licenses.
©1999 Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
