Effect of organizational culture on organizational citizenship behaviors<p>Örgüt kültürünün örgütsel vatandaşlık davranışlarına etkisi
Keywords:
Organizational culture, organizational citizenship behaviors, educational management, school, teacher, Örgüt kültürü, örgütsel vatandaşlık davranışları, eğitim yönetimi, okul, öğretmenAbstract
The aim of this research is to explore the relationship between organizational culture and organizational citizenship behaviors according to teachers' perceptions. In the research, relational survey model was used. Data of the research were obtained from 1.613 teachers working in public and private schools which were subject to Ministry of National Education in the Üsküdar district of Istanbul province in 2014. In this research, the data were collected through the "Organizational Culture Scale" and "Organizational Citizenship Behavior Scale" developed by the researcher. The inputs of data obtained from participants were entered via SPSS 17.0, and the research data were analyzed by "mean", "standard deviation", "Pearson moments correlation coefficient" and "regression analysis”. According to the analysis results obtained in the research, the average of teachers' perception on organizational culture and organizational citizenship behaviors is high level. There is a moderate, significant and positive relationship between organizational culture and organizational citizenship behaviors, and organizational culture is the predictor of organizational citizenship behaviors, according to research results. Based on the research data, it can be said that organizational citizenship behaviors to be shown by the employees working in the organization are very important for the establishment and development of a successful, efficient and effective education and training system in educational organizations. The positive and strong organizational culture that the organizations have is one of the most important factors that will improve organizational citizenship behaviors in the institution. In this context, to perform necessary studies that will constitute the strong organizational culture and contribute to the development of organizational citizenship behaviors in the organizations will have a critical role for organizations to be able to be successful and effective.
Özet
Bu araştırmanın amacı; öğretmen algılarına göre, örgüt kültürü ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmada, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın verileri 2014 yılında, İstanbul ili, Üsküdar ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı kamu ve özel okullarda çalışan 1.613 öğretmenden elde edilmiştir. Bu araştırmada veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen “Örgüt Kültürü Ölçeği” ve “Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Ölçeği” ile toplanmıştır. Katılımcılardan elde edilen verilerin girişi, SPSS aracılığıyla yapılmış; araştırma verileri “ortalama”, “standart sapma”, “pearson moments korelasyon katsayısı” ve “regresyon analizi” ile çözümlenmiştir. Araştırmada elde edilen analiz sonuçlarına göre; öğretmenlerin, örgüt kültürüne ve örgütsel vatandaşlık davranışlarına ilişkin algı ortalaması yüksek düzeydedir. Yine araştırma sonuçlarına göre; örgüt kültürüyle, örgütsel vatandaşlık davranışları arasında orta düzeyde, pozitif yönde anlamlı bir ilişki vardır ve örgüt kültürü, örgütsel vatandaşlık davranışlarının yordayıcısıdır.
Eğitim kurumlarında; başarılı, verimli ve etkili bir eğitim ve öğretim sisteminin tesisi ve geliştirilmesi adına kurumda çalışanların ortaya koyacakları örgütsel vatandaşlık davranışlarının çok önemli bir yeri vardır. Kurumdaki örgütsel vatandaşlık davranışlarını geliştirecek en önemli faktörlerden biri de kurumun sahip olduğu olumlu ve güçlü bir örgüt kültürüdür. Bu bağlamda, kurumdaki güçlü örgüt kültürünü oluşturacak ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının gelişmesine katkı verecek gerekli çalışmaların yapılması kurumların verimli, etkili ve başarılı olabilmelerinde çok kritik role sahip olacaktır.
Downloads
Metrics
References
Acar, A. Z. (2006). Örgütsel yurttaşlık davranışı: Kavramsal gelişimi ile kişisel ve örgütsel etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(1), 1-14.
Ada, Ş. ve Ayık, A. (2008). İlköğretim okullarında okul kültürü. The Journal of SAU Education Faculty, 16, 26-39.
Akyüz, B. (2012). Hizmetkâr liderlik davranışlarının örgütsel adalet, örgütsel vatandaşlık davranışları ve performans üzerine etkisi: Eğitim sektörü üzerine bir araştırma. Doktora tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gebze.
Allison, B. J., Voss, R. S., & Dryer, S. (2001). Student classroom and career success: The role of organizational citizenship behavior. Journal of Education for Business, 76(2), 282-288.
Altaş, S. S. ve Çekmecelioğlu, H. G. (2007). İş tatmini, örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışının iş performansı üzerindeki etkileri: Bir araştırma. Öneri, 7(28), 47-57.
Altıntaş, F. Ç. (2006). Hizmet çalışanları olarak hemşirelerin örgütsel vatandaşlık davranışı boyutlarını belirlemeye yönelik bir analiz. Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(2), 81-90.
Anderson, C. S. (1982). The search for school climate: A review of the research. Review of Educational Research, 52(3), 368-420.
Anderson, L. M., & Bateman, T. S. (1997). Cynicism in the workplace: Some causes and effects. The Journal of Organizational Behavior, 18, 449-470.
Arifin, H. M. (2015). The influence of competence, motivation and organisational culture to high school teacher job satisfaction and performance. International Education Studies, 8(1), 38-45.
Arlı, D. (2011). Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışlarının örgüt kültürü algıları ve örgütsel güven düzeyleri açısından incelenmesi. Doktora tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Arslan, A. (2012). Örgüt kültürü düzeylerinin demografik açıdan farklılaşması üzerine PTT Kocaeli Başmüdürlüğü'nde bir araştırma. SDÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), 143-160.
Aslan, M., Özer, N. ve Bakır, A. A. (2009). Okul kültürüne ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri: Nitel bir araştırma. Elemantary Education Online, 8(1), 268-281.
Aslan, Ş. (2009). Karizmatik liderlik ve örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisi: “Kurumda çalışma yılı” ve “ücret” değişkenlerinin rolü. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1), 256-275.
Atay, K. (2001). Öğretmen yönetici ve denetmenlerin bakış açısından okul kültürü ve öğretmen verimliliğine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 25, 179-194.
Avcı, A. (2015). Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stilleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 161-169.
Avcı, A. (2016a). Effect of leadership styles of school principals on organizational citizenship behaviors. Educational Research and Reviews. 11(11), 1008-1024.
Avcı, A. (2016b). Öğretmen algılarına göre örgüt kültürü. İçinde Ö. K. Tüfekçi (Ed.), Sosyal bilimlerde stratejik araştırmalar (43-57). Germany: Lap Lambert Academic Publishing.
Awbrey, S. M. (2005). General education reform as organizational change: Integrating cultural and structural change. The Journal of General Education, 54(1), 1-21.
Ayık, A. ve Ada, Ş. (2009). İlköğretim okullarında oluşturulan okul kültürü ile okulların etkililiği arasındaki ilişki. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 429-446.
Ayık, A. ve Şayir, G. (2015). Öğretmenlerin algılarına göre öğrenen örgüt ve okul kültürü arasındaki ilişkinin incelenmesi. İlköğretim Online, 14(2), 379-394.
Bakan, İ. (2009). Liderlik tarzları ile örgüt kültürü türleri arasındaki ilişkiler: Bir alan çalışması. Tisk Akademi, 1,138-172.
Barley, R. S. (1983). Semiotics and the study of occupational and organizational cultures. Administrative Science Quarterly, 28, 393-413.
Basım, H. N. ve Şeşen, H. (2006). Örgütsel vatandaşlık davranışı ölçeği uyarlama ve karşılaştırma çalışması. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61(4), 83-101.
Basım, H. N., Şeşen, H., Sözen, C. ve Hazır, K. (2009). Çalışanların öğrenen örgüt algısının örgütsel vatandaşlık davranışlarına etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 55-66
Bass, B. M., & Avolio, B. J. (1993). Transformational leadership and organizational culture. Public Administration Quarterly, 17, 112-121.
Baş, G. ve Şentürk, C. (2011). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel adalet, örgütsel vatandaşlık ve örgütsel güven algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi (Educational Administration: Theory and Practice)17(1), 29-62.
Bateman, T. S., & Organ, D. W. (1983). Job satisfaction and the good soldier: The relationship between affect and employee “citizenship”. Academy of Management Journal, 26(4), 587-595.
Bennis, W., & Goldsmith, J. (1997). Learning to lead, a workbook on becoming a leader. Cambridge: Perseus Books.
Bernerth, J. B., Armenakis, A. A., Feild, Hs S., & Walker, H. J. (2007). Justice, cynicism, and commitment: A study of important organizational change variables. The Journal of Applied Behavioral Science, 43(3), 303-326.
Bogler, R., & Somech, A. (2005). Organizational citizenship behavior in school: How does it relate to participation in decision making? Journal of Educational Administration, 43(5), 420-438.
Bolat, O. İ., Bolat, T. ve Seymen, O. A. (2009). Güçlendirici lider davranışları ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkinin sosyal mübadele kuramından hareketle incelenmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(21), 215-239.
Bommer, W. H., Rich, G. A., & Rubbin, R. S. (2005). Changing attitudes about change: Longitudinal effects of transformational leader behavior o employee cynicism about organizational change. Journal of Organizational Behavior, 26, 733.
Borman, W. C. (2004). The concept of organizational citizenship. American Psychological Society, 13(6), 238-241.
Buluç, B. (2008). Ortaöğretim okullarında örgütsel sağlık ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 571-602.
Burns, T., & Carpenter, J. (2008). Organizational citizenship and student achievement. Journal of Cross-Disciplinary Perspectives in Education, 1(1), 51-58.
Byrne, Z. S., & Hochwarter, W. A. (2007). Perceived organizational support and performance relationships across levels of organizational cynicism. Journal of Managerial Psychology, 23(1), 58-72.
Cameron K., & Freeman S. J. (1991). Cultural congruence, strength and type: Relationship to effectiveness. Research in Organizational Change and Development, 5, 23-58.
Cameron, K. (2008). A process for chancing organizational culture. In T. G. Cummings (Ed.) Handbook of organizational development, (429-445) Thousand Oaks, CA:Sage Publishing.
Cameron, K. (2012). Positive leadership: Strategies for extraordinary performance. San Francisco: Berrett-Koehler Publishers, Inc.
Cameron, K., & Whetten, D. A. (1996). Organizational effectiveness and quality: The second generation. Reprinted from Higher Education: Handbook of Theory and Research , XI, Agathon Press, New York.
Carpenter, D. (2015). School culture and leadership of professional learning communities. International Journal of Educational Management, 29(5), 682-694.
Celep, C., Sarıdede, U. ve Beytekin F. (2005). Eğitim örgütlerinde örgütsel bağlılık, örgütsel vatandaşlık davranışı ve tükenmişlik arasındaki ilişki. XIV.Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi 28-30 Eylül 2005 Kongre Cilt Kitabı, 1, 13-19.
Chein, M. (2004). An investigation of the relationship of organizational structure, employee’s personality and organizational citizenship behaviors. Journal of American Academy of Business, 5 (1/2), 428-431.
Chen, D., Wang, L., & Neo, W. (2015). School-based curriculum development towards a culture of learning: Nonlinearity in practice. British Journal of Educational Studies, 63(2), 213-228.
Cropanzano, R., Rupp, D. E., & Byrne, Z. S. (2003). The relationship of emotional exhaustion to work attitudes, job performance, and organizational citizenship behaviors. Journal of Applied Phsychology, (88)1, 160-169.
Çakar-Demircan, N. ve Yıldız, S. (2010). Bilgi yönetimi ve örgütsel etkinlik ilişki: Örgüt kültürü ve örgüt yapısın temel etkileri. Ege Akademik Bakış, 10(1), 71-93.
Çelik, M. (2007). Örgüt kültürü ve örgütsel vatandaşlık davranışı – bir uygulama. Yayımlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Çetin, F., Şeşen, H. ve Basım, H. N. (2012). Örgüt kültürünün rol ötesi olumlu davranışlara olan etkisi: Örgütsel bağlılığın aracı değişken rolü. Doğuş Üniversitesi, 13(2), 197-211.
Çetin, M., Yeşilbağ, Y. ve Akdağ, B. (2003). Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışı. M. Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 17, 39-54.
Çimili-Gök, E. (2010). İlköğretim okulu öğretmenlerinin algılarına göre okul yöneticilerinin liderlik stilinin öğretmenlerin sergilediği örgütsel vatandaşlık davranışına etkisini. Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
Danışman, A. ve Özgen, H. (2003). Örgüt kültürü çalışmalarında yöntem tartışması: Niteliksel-niceliksel yöntem ikileminde niceliksel ölçümler ve bir ölçek önerisi. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 91-124.
Deal, T. E., & Kennedy, A. A. (1982). Corporate cultures: The rights and rituals of corporate life. Reading, MA: Addison-Wesley.
Deal, T. E., & Peterson, K. D. (1990). The principal’s role in shaping school culture. Washington DC: Superintendent of Documents, U.S. Government Printing Office.
Demirel, Y. ve Özçınar, M. F. (2009). Örgütsel vatandaşlık davranışının iş tatmini üzerine etkisi: Farklı sektörlere yönelik bir araştırma. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(1), 129-145.
Demirtaş, Z. (2010a). Liselerde okul kültürü ile öğrenci başarısı arasındaki ilişki. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(13), 208-223.
Demirtaş, Z. (2010b). Okul kültürü ile öğrenci başarısı arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 35(158), 3-13.
Demirtaş, Z. ve Ekmekyapar, M. (2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin değerlere dayalı yönetim uygulamalarının okul kültürüne etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 8(4), 523-544.
Dick, R., Grojen, M. W., Christ, O., & Wieseke, J. (2006). İdentity and the extra mile: Relationships between organizational identification and organizational citizenship behaviour. British Journal of Management, 17, 283-301.
Dilek, H. (2005). Liderlik tarzlarının ve adalet algısının; örgütsel bağlılık, iş tatmini ve örgütsel vatandaşlık davranışı üzerine etkilerine yönelik bir araştırma. Yayımlanmış, doktora tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, İstanbul.
Dimmock, C., & Walker, A. (1997). Towards comparative educational administation: Building the case for a cross- cultural school based approach. Comparative Educational Administation, 36(4), 379-401.
DiPaola, M. F, & Tschannen-Moran, M. (2001). Organizational citizenship behavior in schools and its relationship to school climate. Journal of School Leadership, 11(5), 424-447.
DiPaola, M. F., & Hoy, W. K. (2005). Organizational citizenship of faculty and achievement of high school students. The High School Journal, 88(3), 35-44.
Doğan, B. (2012). Örgüt kültürü. İst.: Beta Yay.
Drucker, P. (2011). Büyük değişimler çağında yönetim (Çev. Z. Dicleli). İst.: Optimist Yayınları.
Drucker, P. F. (1988). The coming of the new organization. Harvard Business Review, January-February, 28, 45-53.
Dumay, X. (2009). Origins and consequences of shools’ organizational culture for student achievement. Educational Administration Quarterly, 45(4), 523-555.
Dyne, L. V., & Ang, S. (1998). Organizational citizenship behavior of contigent workers in Singapore. Academy of Management Journal, 41(6), 692-703.
Edmonds, R. (1979). Effective schools for the urban poor. Educational Leadership, 15-24.
Elkins, T., & Keller, R. T. (2003). Leadership in research and development organizations: A literature review and conceptual framework. The Leadership Quarterly, 14, 587-606.
Ellett, C. D., & Teddlie, C. (2003). Teacher evaluation, teacher effectiveness and school effectiveness: Perspectives from the USA. Journal of Personel Evaluation in Education. 17(1), 101-128.
Erdem, O. ve Dikici, M. (2009). Liderlik ve kurum kültürü etkileşimi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(29), 198-213.
Erdem, R., Adıgüzel, O. ve Kaya, A. (2010). Akademik personelin kurumlarına ilişkin algıladıkları ve tercih ettikleri örgüt kültürü tipleri. Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, 36, 73-88.
Eren, E. (2012). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. İstanbul:Beta Yayınları, 14. Basım.
Eres, F. (2010). Organizational citizenship behaviors of teachers in vocational high school. Eurasian Journal of Educational Research , 39, 111-126.
Erkmen, T. (2010). Örgüt kültürü: İşletmelerin başarısındaki en temel paradigma. İst.: Beta Yay.
Estienne, M. (1997). An organizational culture compatible with employability. Industrial and Commercial Training, 29(6), 194-199.
Evans, L. (2011). The ‘shape’ of teacher professionalism in England: Professioal standards, performance management, professional development and the changes proposed in the 2010 white paper. British Educational Research Journal, 37(5), 851-87.
Farh, J. L., Zhong, C. B., & Organ, D. W. (2004). Organizational citizenship behavior in the People’s Republic Of China. Organization Science, 15(2), 241-253.
Feather, N. T., & Rauther, K. A. (2004). Organizational citizenship behaviours in relation to job status, job insecurity, organizational commitment and identificaiton, job satisfaction and work values. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 77, 81-94.
Fiş, M. A. ve Wasti, A. (2010). Örgüt kültüründe sıkılık-esneklik boyutu ve kurumsal girişimciliğe etkisi. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 10(1-2), 11-33.
Flores, M. A. (2004). The impact of school culture and leadership on new teachers’ learning in the workplace. International Journal of Leadership in Education: Theory and Pratice, 7(4), 297-318.
Foote, D. A., & Tang, T. L. P. (2008). Job satisfaction and organizational citizenship behavior (Does team commitment make a difference in self-directed teams?). Management Decision, 46(6), 933-947.
Gaziel, H. H. (1997). Impact of school culture on effectiveness of secondary schools with disadvantaged students. The Journal of Educational Research, 90(5), 310-318.
Gizir, S. (2008). Örgütsel değişim sürecinde örgüt kültürü ve örgütsel öğrenme. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 182-196.
Goldring, L. (2002). The power of school culture. Leadership, 32, 32-55. (ERIC Document Reproduction Servise No: EJ659104)
Gök, E. E. (2007). Örgütsel kültür bağlamında örgütsel vatandaşlık olgusu ve bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
Graham, J. W. (1991). An essay on organizational citizenship behavior. Employee Responsibilities and Rights Journal, 4(4), 249-270.
Gruenert, S. (2000). Shaping a new school culture. Contemporary Education, 71(2), 14-18.
Gruenert, S. (2005). Correlations of collaborative school cultures with student achivement. NASSP Bulletin, 89, 43-55.
Güney, S. (2007). Örgüt kültürü. İçinde S. Güney (Ed.), Yönetim ve organizasyon. Ankara: Nobel Yay., 2. Basım.
Gürbüz, S. (2006). Örgütsel vatandaşlık davranışı ile duygusal bağlılık arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(1), 48-75.
Gürbüz, S. ve Yüksel, M. (2008). Çalışma ortamında duygusal zekâ: İş performansı, iş tatmini, örgütsel vatandaşlık davranışı ve bazı demografik özelliklerle ilişkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(2), 174-190.
Hallinger, P., & Leithwood K. (1996). Culture and educational administration: A case of finding out what you don’t know you don’t know. Journal of Educational Administation, 34(5), 98-116.
Halpin, A. W., & Croft, D. B. (1963). The organizationl climate of schools. Chiago: Midwest Administration Center of the University of Chicago.
Hanushek, E. A. (1997). Assesing the effects of school resources on student performance. Educational Evaluation and Policy Analysis, 19(2), 141-169.
Harrison, R. (1972). Understanding your organization’s character. Harvard Business Review, 50(23), 119-128.
Hofstede, G. (1998). Attitudes, values and organizational culture: Disentangling the concepts. Organization Studies, 19(3), 477-492.
Hofstede. G., Neuijen, B., Ohayv, D. D. ve Sanders, G. (1990). Measuring organizational cultures: A qualitative and quantitative study across twenty cases. Administrative Science Quarterly, 35, 286-316.
Hooijberg, R., & Petrock, F. (1993). On cultural change. Human Resource Management, Spring, 53-62.
Hoy, W. K., & Miskel C. G. (2010). Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama (Çev. Ed. S. Turan). Ankara: Nobel Yayınları.
Hoy, W. K., & Tarter, C. F. (2004). Organizational justice in school: no justice without trust. International Journal of Educational Management, 18(4).
İpek, C. (2012). Öğretmen algılarına göre ortaöğretim kurumlarında örgütsel kültür ve örgütsel vatandaşlık davranışı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18(3), 399-434.
Jahangir, N., Akbar, M. M., & Haq, M. (2004). Organizational citizenship behavior: Its nature and antecedents. BRAC University Journal, 1(2), 75-85.
Jones, R. A., Jimmieson, N. L. ve Griffiths, A. (2005). The impact of organizational culture and reshaping capabilities on change implementation success: The mediating role of readiness for change. Journal of Management Studies, 42(2), 361-386.
Kalkan, A. (2013). Algılanan örgüt kültürünün, örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisi: Kuramsal ve görgül bir araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
Karadağ, E., Kılıçoğlu, G. ve Yılmaz, D. (2014). Örgütsel sinizm, okul kültürü ve okul başarısı: Bir yapısal eşitlik modelleme çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 89-113.
Karaman, K., Yücel, C. ve Dönder, H. (2008). Öğretmen görüşlerine göre, okullardaki bürokrasi ile örgütsel vatandaşlık arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi (Educational Administration: Theory and Practice), 53, 49-74.
Karcıoğlu, F., Kahya, C. ve Buzkan, K.(2012). Çatışma yönetim stratejisinin tahmin edicileri olarak örgütsel kültür tipleri. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(1), 77-91.
Kelloway, E. K., Loughlin, C., Barling, J., & Nault, A. (2002). Self-report counterproductive behaviors and organizational citizenship behaviors: Separate but related constructs. International Journal of Selection and Assessment, 10,(1/2), 143-151.
Kendirligil, S. (2006). Çalışanların örgütsel vatandaşlık sergileme eğilimleri üzerinde örgüt kültürünün etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Kılınç, A. Ç. (2014). Öğretmen profesyonelizminin bir yordayıcısı olarak okul kültürü. Eğitim ve Bilim, 39(174), 105-118.
Koblas, Z. (1979). Responsibility and freedom: It works in our school. In M. A. Hepburn (Ed.), Democratic education schools and classroom (31-48). Washington: NCSS Bulletin, N. 70.
Konovsky, A. M. & Organ, W. D. (1996). Dispositional and contextual determinants of organizational citizenship behavior, Journal of Organizational Behavior, 17, 253-266.
Korkmaz, C. (2011). İlköğretim ve ortaöğretim okulları öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık algıları. Yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
Korkut, A. ve Hacıfazlıoğlu, Ö. (2011). Öğretmenlerin okul kültürünü algılama düzeyleri: Büyükçekmece örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(37), 135-152.
Koşar, D. ve Yalçınkaya M. (2013). Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışlarının yordayıcıları olarak örgüt kültürü ve örgütsel güven. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 19(4), 603-627.
Kythreotis, A., Pashiardis, P., & Kyriakides, L. (2010). The influence of school leadership styles and culture on students’ achievement in Cyprus primary schools. Journal of Educational Administration, 48(2), 218-240.
Lievens, F., & Anseel, F. (2004). Confirmatory factor analysis and invarience of an organizational citizenship behaviour measure across samples in a Dutch-speaking context. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 77, 299-306.
Lima, N. E. (2006). A case study on principal behaviors cultivating a positive school culture in an elementary school, Doctoral dissertation, Johnson & Wales University, Rode Island, USA.
Lok, P., & Crawford, J. (2003). The effect of organizational culture and leadership style on job satisfaction and organizational commitment. Journal of Management Developmet, 23(4), 321-338.
Lunenburg, F. C., & Ornstein A. C. (2013). Eğitim yönetimi (Çev. Ed. G. Arastaman). Ankara: Nobel Yayınları.
MacKenzie, S. B., Podsakoff, P. M., & Ahearne, M. (1998). Some possible antecedents and consequences of in-role and extra-role salesperson performance. Journal of Markenting, 62, 87-98.
MacNeil, A. J., Prater, D. L., & Bucsh, S. (2009). The effects of school culture and climate on student achievement. International Journal of Leadership in Education: Theory and Pratice, 12(1), 73-84.
Maignan, I., Ferrell, O. C., & Hult, G. T. M. (1999). Corporate citizenship: Cultural antecedents and business benefits. Journal of the Academy of Marketing Science, 27(4), 455-469.
Maloy, R. W., & Seldin, C. A. (1983). School climate and school effectiveness: Summary of teacher, student and parent attitudes in one rural community. Reseacrh in Rual Education, 2(2), 65-67.
Markham, W. A. (2015). School culture and teenage substance use: A conceptual and operational framework. Educational Review, 67(3), 282-299.
McDonald, P. R. (1993). Individual-organizational value congruence: Operationalization and consequents. Unpublished doctoral dissertation, Western Ontario University, London, England.
Meek, L. V. (1988). Organizational culture: Origins and weaknesses. Organizational Studies, 9(4), 453-473.
Montgomery, A., Todorova, I., Baban, A. & Panagopoulou, E. (2013). Improving quality and safety in the hospital: The link between organizational culture, burnout, and quality of care. British Journal of Health Psychology, 18, 656-662.
Moorman, R. H. (1991). Relationship between organizational justice and organizational citizenship behaviors: Do fairness perceptions influence employee citizenship? Journal of Applied Psychology, 76(6), 845-855.
Moorman, R. H., & Blakely, G. L. (1995). Indivudualism-collectivism as an individual difference predictor of organizational citizenship behavior. Journal of Organizational Behavior, 16, 127-142.
Moorman, R. H., Niehoff, B. P., & Organ, D. W. (1993). Treating employees fairly and organizational citizenship behavior: Sorting the effects of job satisfaction, organizational commitment, and procedural justice. Employee Responsibilities and Rights Journal, 6(3), 209-225.
Motowidlo, S. J. (2000). Some basic issues related to contextual performance and organizational citizenship behavior in human resource management. Human Resource Management Review, 10(1), 115-126.
Murphy, G., Athanasou, J., & King, N. (2002). Job satisfaction and organizational citizenship behaviour (A study of Australian human-service professionals). Journal of Managerial Psychology, 17(4), 287-297.
Negiş-Işık, A. & Gürsel, M. (2013). Organizatonal culture in a successful primary school: An ethnoraphic case study. Educational Sciences: Theory & Practive, 13(1), 221-228.
Neihoff, B. P., & Moorman, R. H. (1993). Justice as a mediator of the relationship between methods of monitoring and organizational citizenship behavior. Academy of Management Journal, 36(3), 527-556.
Netemeyer, G. R., Boles, S. J., McKee, O. D. & McMurrian, R. (1997). An investigation into the antecedents of organizational citizenship behaviors in a personel selling context, Journal Marketing, 61, 85-98
Nguni, S., Sleegers, P., & Denessen, E. (2006). Transformational and transactional leadership effects on teachers’ job satisfaction, organizational commitment, and organizational citizenship behavior in primary schools: The Tanzanian case. School Effectiveness and School Improvement, 17(2), 145-177.
O’Hanlon, J. (1983). Theory Z in school administration? Educational Leadership, 16-18.
O’Sullivan, F. (1997). Learning organisations-reengineering school for life long learning. School Leadership & Management: Formerly School Organisation, 17(2), 217-230.
Oğuz, E. (2011). Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları ile yöneticilerin liderlik stilleri arasındaki ilişki. Educational Administration: Theory and Practice, 17(3), 377-403.
Oğuz, E. ve Yılmaz, K. (2006). İlköğretim okulu öğretmenlerinin okul kültürüne ilişkin algıları (Yozgat Örneği). Eğitim ve Bilim, 31(142), 89-98.
Ohlson, M. (2009). Examing instructional leadership: A study of school culture and teacher quality characteristics influencing student outcomes. Florida Journal of Educational Administration & Policy, 2(2), 102-113.
Okçu, V. (2014). Relation between secondary school administrators' transformational and transactional leadership style and skills to diversty management in the school. Educational Sciences: Theory & Practice, 14(6), 2162-2174.
Organ, D. W., & Konovsky, M. (1989). Cognitive versus affective determinants of organizational citizenship behavior. Journal of Applied Psychology, 74(1), 157-164.
Organ, D. W., & Ryan, K. (1995). A meta-analytic review of attitudinal and dispositional predictors of organizational citizenship behavior. Personnel Psychology, 48, 775-802.
Ouchi, W. (1982). Theory Z and the schools. School Administrator, 39, 12-19.
Ouchi, W. G. (1980). Markets, bureaucracies, and clans. Administrative Science Quarterly, 25, 129-141.
Özcan, K., Çağlar, Ç., Karataş, İ. H. ve Polat, M. (2014). Administrators' power usage styles and their impact on the organizational culture in collages of education: A case study. Educational Sciences: Theory & Practice, 14(2), 560-569.
Özdemir, A. (2010). İlköğretim okullarında algılanan yönetici desteğinin ve bireycilik - ortaklaşa davranışçılığın örgütsel vatandaşlık davranışı ile ilişkisi. Educational Administration: Theory and Practice, 16(1), 93-112.
Özdemir, S. (2012). İlköğretim okullarında okul kültürü ile örgütsel sağlık arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18(4), 599-620.
Özdevecioğlu, M. ve Çelik, C. (2009). Örgüt kültürü tipleri itibariyle bireylerin algıladıkları mağduriyet farklılıklarını belirlemeye yönelik bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, 23(1), 95-111.
Pawlas, G. (1997). Vision and school culture. National Association of Secondary School Principals (NASSP) Bulletin, 81(587), 118-120.
Peters, T. J., & Waterman, Jr. R. H. (1984). In search of excellence, lessons from America’s best-run companies. New York: Warner Books.
Pettigrew, A. M. (1979). On studying organizational cultures. Administrative Science Quarterly, 24(4), 570-581.
Piccola R. F., & Colquitt J. A. (2006). Transformational leadership and job behaviours: The mediating role of core job characteristics. Academy of Management Journal, 49(2), 237-340.
Podsakoff, P. M., & MacKenzie, S. B. (1997). Impact of organizational citizenship behavior on organizational performance: A review and suggestions for future research. Human Performance, 10(2), 133-151.
Podsakoff, P. M., Ahearne, M., & MacKenzie S. B. (1997). Organizational citizenship behavior and the quantity and quality of work group performance. Journal of Applied Psychology, 82(2), 262-270.
Podsakoff, P. M., MacKenzie S. B., Paine J. B., & Bachrach, D. G. (2000). Organizational citizenship behaviors: A critical review of the theoretical and empirical literature and suggestions for future research. Journal of Management, 26(3), 513-563.
Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., & Bommer, W. H. (1996). Transformational leader behaviors and substitutes for leadership as determinants of employee satisfaction, commitment, trust, and organizational citizenship behaviors. Journal of Management, 22(2), 259-298.
Polat, M. ve Meyda, H. C. (2011). Örgüt kültürü bağlamında güç eğilimi ve örgütsel bağlılık ilişkisinde örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolü. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari bilimler Dergisi, 25(1), 153-171.
Polat, S. (2007).Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları, örgütsel güven düzeyleriyle örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış doktora tezi, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
Polat, S. (2009). Organizational citizenship behavior (ocb) display levels of the teachers at secondary schools according to the perceptions of the school administrators. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 1591-1596.
Polat, S. ve Celep, C. (2008). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet, örgütsel güven, örgütsel vatandaşlık davranışlarına ilişkin algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi (Educational Administration: Theory and Practice), 54, 307-331.
Purvanova, R. K., Bono, J. E., & Dzieweczynski, J. (2006). Transformational leadership, job characteristics, and organizational citizenship performance. Human Performance, 19(1), 1-22.
Rickwood, G. (2013). School culture and physical activity: a systematical review. Canadian Journal of Educational Administration and Policy,143(3), 1-51.
Robbins, S. P., & Judge, T. A. (2012). Örgütsel davranış (Çev. İ. Erdem). Ankara:Nobel Yayınları, 14. Basım.
Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. V. (2013). Örgütsel davranış. Bursa: Aktüel Yay.
Salfi, N. A., & Saeed, M. (2007). Relationship among school size, school culture and students’ achievement at secondary level in Pakistan. International Journal of Educational Management, 21(7), 606-620.
Schein, E. H. (1984). Coming to a new awareness of organizational culture. Sloan Management Review, 25(2), 3-16.
Schein, E. H. (1990). Organizational culture. American Psychologist, 45(2), 109-119.
Schein, E. H. (1996). Three cultures of management: The key to organizational learning. Sloan Managemet Review, 9-20.
Schneider, B., Ehrhart, M. G., & Macey, W. H. (2013). Organizational climate and culture. Annual Review of Psychology, 64, 361-388.
Schneider, C. S. (1988). National vs. corporate culture: Implications for human resource management. Human Resource Management, 27(2), 231-246.
Schoen, L. T., & Teddie, C. (2008). A new model of culture: A response to call for conceptual clarity. School Effectiveness and School Improvement, 19(2), 129-153.
Sezgin, F. (2005). Örgütsel vatandaşlık davranışları: Kavramsal bir çözümleme ve okul açısından bazı çıkarımlar. G. Ü, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 317-339.
Sezgin, F. (2010). Öğretmenlerin örgütsel bağlılığının bir yordayıcısı olarak okul kültürü. Eğitim ve Bilim, 35(156), 142-159.
Sezgin, O. (2009). Exploring the relationship between the concepts of organization culture, organizational justice and organizational citizenship behavior. Yayımlanmamış doktora tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
Shaw, J., & Reyes, P. (1992). School cultures: organizational value orientation and commitment. Journal of Educational Research, 85(5), 295-302.
Silins H. Zarings, S., & Mulford, W. (2002) What characteristics and processes define a school as a learning organisation? Is this a useful concept to apply to schools? International Education Journal, 3(1), 24-32 .
Smircich, L. (1983). Concepts of culture and organizational analysis. Administrative Science Quarterly, 28, 339-358.
Smith, A. C., Organ, W. D. & Near, P. J. (1983). Organizational citizenship behavior: Its nature and antecedents, Journal of Applied Psychology, 68, 653-663.
Stamper, C. L., & Dyne, L. V. (2001). Work status and organizational citizenship behavior: A field study of restaurant employees. Journal of Organizational Behavior, 22, 517-536.
Stolp, S., & Smith, S. (1995). Transforming school culture: Stories, symbols, values and the leader’s role. ERIC Clearinghouse on Education Management, USA: University of Oregon.
Şahin, A. (2010). Örgüt kültürü- yönetim ilişkisi ve yönetsel etkinlik. Maliye Dergisi, 159, 21-35.
Şahin, S. (2004). Okul müdürlerinin dönüşümcü ve sürdürümcü liderlik stilleri ile okul kültürü arasındaki ilişkiler (İzmir ili örneği). (Educational Sciences: Theory&Practice), 4(2), 365-396.
Şahin, S. (2011). Öğretimsel liderlik ve okul kültürü arasındaki ilişki (İzmir ili örneği). Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (Educational Sciences: Theory&Practice), 11(4), 1909-1928.
Şeşen, Harun (2008). Örgütsel vatandaşlık davranışı çalışmaları üzerine eleştirel bir çözümleme: Teolojik ve epistemolojik kaygılar. Savunma Bilimleri Dergisi/ Kara Harp Okulu, 7(2), 57-86.
Şimşek, Ş., Akgemici, T. ve Çelik, A. (2011). Davranış bilimlerine giriş ve örgütlerde davranış. Ankara: Gazi Kitabevi. 7. Basım.
Şişman, M. (2007). Örgütler ve kültürler. Ankara:Pegem A. Yay., 2. Basım.
Tansky, J. W. (1993). Justice and organizational citizenship behavior: What is the relation?. Employee Responsibilties and Rights Journal, 6(3), 1993.
Terzi, A. R. (2005). İlköğretim okullarında örgüt kültürü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 43, 423-442.
Tierney W. G. (1988). Organizational culture in higher educational: Defining essentials. Journal of Higher Education, 59, 2-21.
Titrek, O., Bayrakçı, M. ve Zafer, D. (2009). Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışlarına ilişkin görüşleri. Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 17, 1-28.
Turner, J. L., Miller, M., & Kernan, C. M. (2002). Disciplinary cultures and graduate education. Emergences, 12(1), 47-70.
Valimaa, J. (1998). Culture and identity in higher education research. Higher Education, 36,119-138.
Vurgun, L. ve Öztop, S. (2011). Yönetim ve örgüt kültüründe değerlerin önemi. SDÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(3), 217-230.
Wilkins, A. L., & Ouchi, W. G. (1983). Efficient cultures: Exploring the relationship between culture and organizational performance. Administrative Science Quarterly, 28, 468-481.
Williams, L. J., & Anderson, S. E. (1991). Job satisfaction and organizational commitment as predictors of organizational citizenship and in-role behaviors. Journal of Managment, 17(3), 601-617.
Williams, S., & Shaw, W. T. (1999). Mood and organizational citizenship behavior: The effects of positive affect on employee organizational citizenship behavior intentions. The Journal of Psychology, 133(6), 656-668.
Yahaya, A., Yahaya, N., Ramli, J., Hashim, S. & Zakariya, Z. (2010). The Effects of Various Modes of School Formality Culture and Student Learning Style with Secondary School Students Academic's Achievements. International Journal of Psychological Studies, 2(1), 96-106.
Yener, M. ve Aykol, S. E. (2009). Girişimcilik değerleri ve örgütsel vatandaşlık davranışı üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Suleyman Demirel University The Journal of Faculty of Economics and Administrative Sciences), 14(1), 255-271.
Yeşilyurt, E. (2009). Okul kültürünün öğretim başarısına olan etkisine yönelik öğretmen görüşleri (Elazığ İli Örneği). Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 195-214.
Yıldırım, İ. (2012). Beden eğitimi öğretmenlerinin öz-yeterlilikleri ile örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi. Doktora tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
Yılmaz, K. (2009). Özel dershane öğretmenlerinin örgütsel güven düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi (Educational Administration: Theory and Practice), 15(59), 471-490.
Yılmaz, K. (2010). Kamu ortaöğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları ile ilgili görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 1-16.
Yılmaz, K. ve Çokluk-Bokeoğlu, O. (2008). Organizational citizenship behaviors and organizational cammitment in Turkish primary schools. World Applied Sciences Journal, 3(5), 775-780.
Yılmaz, K. ve Taşdan, M. (2009). Organizational citizenship and organizational justice in Turkish primary schools. The Journal of Educational Administration, 47(1), 108-126.
Yücel, C. ve Samancı (Kalaycı), G. (2009). Örgütsel güven ve örgütsel vatandaşlık davranışı. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (Fırat University Journal of Social Science), 19(1), 113-132.
Zembat, R., Özdemir-Adak, A., Beceren-Özdemir, B. ve Biber, K. (2011). The relationship between preschool administrators' leadership styles and school culture. NWSA Education Sciences, 7(2), 789-811.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Authors can retain copyright, while granting the journal right of first publication. Alternatively, authors can transfer copyright to the journal, which then permits authors non-commercial use of the work, including the right to place it in an open access archive. In addition, Creative Commons can be consulted for flexible copyright licenses.
©1999 Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
