Opinions of school principals and teachers about teacher evaluation according to performance criteria<p>Performans kriterlerine göre öğretmenlerin değerlendirilmesine ilişkin okul müdürü ve öğretmen görüşleri
Keywords:
Supervision, performance evaluation, teacher assessment, school principal, teacher, denetim, performans değerlendirme, okul müdürü, öğretmenAbstract
The purpose of this study was to examine the opinions of school principals and teachers about the new implication process which teachers are being evaluated by school principals according to performance criteria. Phenomenological study design was chosen in this qualitative research. Participants were selected according to maximum variation sampling which is one of the purposeful sampling methods. Data were collected from 11 school principals and 14 teachers via semi-structured interview forms in Tokat city center. Data were analyzed according to descriptive analyzing technique. According to the results obtained in the study, participants stated that the purpose of current performance evaluation is the evaluation of teachers and to support their professional development. About the new application’s access to the purposes, while many of the teachers reported that the system could not achieve its goals, most of the school principals stated that the system would reach the goals with some shortcomings. Participants criticized the system for fast coming up and implementation. Participants stated that school principals were not qualified for this system. The most important strength of the system was defined as the teacher’s close awareness of the school principals. According to teachers’ views about the weaknesses of the system; the impact of conflicts or prejudices affecting school, school principals’ failure to take into account the criteria list, the existence of biased behaviors, the fact that principals were not educated in supervision, erroneous or incomplete practices in branch-specific evaluations, the deterioration of organizational peace. The majority of school principals reported that the applied system could contribute to the professional development of teachers, while the majority of teachers thought that the system would make a limited contribution. A two-day seminar was held with the school principals while training for teachers was not arranged by the Ministry of Education prior to the performance evaluation process. In the study, some suggestions were also made regarding the development of the current practice and the assessment of teacher performance in Turkey.
Extended English abstract is in the end of PDF (TURKISH) file.
Özet
Bu çalışmanın amacı öğretmenlerin performans kriterlerine göre okul müdürleri tarafından değerlendirildiği yeni uygulama konusunda okul müdürleri ve öğretmenlerin görüşlerini ortaya koymaktır. Nitel araştırma yöntemine göre tasarlanan bu çalışmada olgu bilim deseni benimsenmiştir. Çalışmada katılımcılar amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlemeye göre oluşturulmuştur. Tokat il merkezinde görev yapmakta olan 11 okul müdürü ve 14 öğretmenle yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak veri toplanmıştır. Veriler betimsel analiz tekniğine göre çözümlenmiştir. Araştırmada elde edilen verilere göre katılımcılar mevcut performans değerlendirme uygulamasının amacının daha çok öğretmenlerin değerlendirilmesi ve mesleki gelişimlerini artırma olduğu yönünde görüş belirtmişlerdir. Yeni uygulamanın amacına ulaşabilmesine ilişkin öğretmenlerin çoğunluğu sistemin amacını gerçekleştiremeyeceğini düşünürken okul müdürlerinin çoğunluğu bazı eksiklikler belirtmekle birlikte sistemin amacına ulaşabileceğini ifade etmektedirler. Uygulanma süreciyle ilgili katılımcılar sistemin bir anda gündeme gelmesi ve uygulanmasını eleştirmektedir. Katılımcılar okul müdürlerinin bu konuda yeterli olmadığını düşünmektedir. Sisteminin en önemli güçlü yanının okul müdürünün öğretmeni yakından tanıması olduğu ifade edilmiştir. Sistemin zayıf yönleri ile ilgili olarak öğretmenler; okulda yaşanacak çatışmaların veya önyargıların değerlendirmeyi etkilemesi, okul müdürlerinin kriter listesini dikkate almaması, taraflı davranışların varlığı, müdürlerin denetim konusunda eğitimli olmamaları, branşa özgü değerlendirmelerde hatalı veya eksik uygulama, örgüt barışının bozulması şeklinde görüş belirtmişlerdir. Okul müdürlerinin çoğunluğu uygulanmakta olan sistemin öğretmenlerin mesleki gelişimine katkı sağlayacağını belirtirken öğretmenlerin çoğunluğu kısıtlı katkı sağlayacağını düşünmektedir. Performans değerlendirme süreci öncesinde Milli Eğitim Bakanlığı tarafından öğretmenlere yönelik bir eğitim düzenlenmezken, okul müdürlerine iki günlük bir seminer düzenlenmiştir. Çalışmada ayrıca mevcut uygulamanın geliştirilmesi ile ilgili ve Türkiye’de genel anlamda öğretmen performansının değerlendirilmesi ile ilgili olarak birtakım önerilerde bulunulmuştur.
Downloads
Metrics
References
Akbaba-Altun, S. ve Memişoğlu, S. P. (2008a). Performans değerlendirmesine ilişkin öğretmen, yönetici ve müfettiş görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 14(1), 7-24.
Akbaba-Altun, S. ve Memişoğlu, S. P. (2008b). İlköğretim okullarında çoklu veri kaynağına dayalı performans değerlendirmesine ilişkin nitel bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 14(2), 151-179.
Akşit, F. (2006). Performans değerlendirmeye ilişkin öğretmen görüşleri (Bigadiç ilköğretim öğretmenleri örneği). Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 76-101.
Altun, B. (2014). Denetime eleştirel yaklaşım: Öğretmen denetimi nasıl olmalı? Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
Aslanargun, E. (2009). Öğretmen performansının değerlendirilmesi ve
çoklu değerlendirme modeli. Milli Eğitim Dergisi, 38(183), 239-259.
Aslanargun, E. ve Göksoy, S. (2013). Öğretmen denetimini kim yapmalıdır? Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (Özel Sayı), 98-121.
Atay, K. (1996). İlköğretim müfettişlerinin yeterlikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 2(1), 25-38.
Aydın, M. (2014). Çağdaş eğitim denetimi. Ankara: Gazi.
Balkar, B. ve Şahin, S. (2010). İlköğretim II. kademe öğretmenlerinin öğretmen performansını değerlendirme model ve uygulamalarına ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 9(1), 396-412.
Balyer, A. (2012). Çağdaş okul müdürlerinin değişen rolleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 75-93.
Başar, H. (1995). Öğretmenlerin değerlendirilmesi. Ankara: Pegem.
Boydak Ö. M. ve Şener, G. (2015): Sınıf öğretmenlerinin denetim sürecine ilişkin algı ve beklentilerinin metaforlar aracılığı ile belirlenmesi. Eğitim Bilimleri Dergisi, 41(41), 19-33. doi: 10.15285/ebd.55126
Bredeson, P. V., & Johansson, O. (2000) The school principal's role in teacher professional development. Journal of In-Service Education, 26(2), 385-401. doi: 10.1080/13674580000200114
Bursalıoğlu, Z. (2002). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem.
Can, N. (2004). İlköğretim öğretmenlerinin denetimi ve sorunları. Milli Eğitim Dergisi, (161). 12.12.2016 tarihinde http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/161/can.htm adresinden erişilmiştir.
Can, E. ve Gündüz, Y. (2016). İlkokullarda çalışan öğretmenlerin, maarif müfettişleri ve okul müdürlerinin yapmış olduğu rehberlik çalışmalarından yararlanma düzeylerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22(1), 1-28. doi: 10.14527/kuey.2016.001
Cemaloğlu, N. (2002). Öğretmen performansının artırılmasında okul yöneticisinin rolü. Milli Eğitim Dergisi, (153-154). 13.12.2016 tarihinde http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/153-154/cemaloglu.htm adresinden erişilmiştir.
Çakmakçı, N. (2017, 1 Şubat). Öğretmen adaylarının çoğu sınıfta kaldı. http://www.hurriyet.com.tr/ogretmen-adaylarinin-cogu-sinifta-kaldi-40352151.
Çiçek Sağlam, A. ve Demir, A. (2009). İlköğretim müfettişlerinin rehberlik görevlerini yerine getirme düzeylerine ilişkin öğretmen görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 183, 130-140.
Danielson, C. (2011). Evaluations that help teachers. Educational leadership, 68(4), 35-39.
Darling-Hammond, L. (1997). Doing what matters most: Investing in quality teaching. New York: The National Commission on Teaching and America's Future.12 Şubat 2017 tarihinde https://nctaf.org/wp-content/uploads/DoingWhatMattersMost.pdf adresinden erişilmiştir.
Darling-Hammond, L. (2010). Evaluating teacher effectiveness: How teacher performance assessments can measure and improve teaching. Washington: Center for American Progress. 12 Şubat 2017 tarihinde https://edpolicy.stanford.edu/sites/default/files/publications/evaluating-teacher effectiveness_0.pdf adresinden erişilmiştir.
Dönmez, B. (2002). Müfettiş, okul müdürü ve öğretmen algılarına göre ilköğretim okulu müdürlerinin yeterlikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 8(1), 27-45.
Ersoy, F. (2016). Fenomenoloji. A. Saban ve A. Ersoy (Ed.), Eğitimde nitel araştırma desenleri içinde (ss. 51-109). Ankara: Anı.
Finlay, L. (2009). Debating phenomenological research methods. Phenomenology & Practice, 3(1), 6-25.
Gökçe, F. (1994). Eğitimde denetimin amaç ve ilkeleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (10), 73-78.
Gündüz, Y. (2010). İlköğretim okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerin ilköğretim müfettişlerine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 1-23.
Gündüz, Y. (2016). Öğretmenlerin denetimlere ilişkin görüşleri: Müfettişler mi? Okul müdürleri mi? Özcan Demirel ve Serkan Dinçer (Ed.) Eğitim Bilimlerinde Yenilik ve Nitelik Arayışı içinde (ss. 809-822). Ankara: Pegem.
Hoy, W. K., & Forsyth, P. B. (1986). Effective supervision theory into practice. New York: Random House.
Memduhoğlu, H. B. (2012). Öğretmen, yönetici, denetmen ve öğretim üyelerinin görüşlerine göre Türkiye’de eğitim denetimi sorunsalı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 135-156.
Memduhoğlu H. B. ve Zengin M. (2012). Çağdaş eğitim denetimi modeli olarak öğretimsel denetimin Türk eğitim sisteminde uygulanabilirliği. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(1), 131-142.
Memişoğlu, S. P. (2001). Çağdaş eğitim denetimi ilkeleri açısın¬dan ilköğretim okullarında öğretmen denetimi uygulamalarının değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Memişoğlu, S. P. (2004). İlköğretim müfettişlerinin denetim davranışlarına ilişkin öğretmen görüşleri. Eğitim ve Bilim, 29(131), 30-39.
Memişoğlu, S. P. ve Kalay, M. (2013). Eğitim denetmenlerinin denetim rollerine ilişkin ilköğretim okulu öğretmenlerinin görüşleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3), 427-449.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2011). Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (Karar Sayısı: KHK 652), Resmi Gazete, Sayı: 28054. 10.12.2016 tarihinde http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/09/20110914-1.htm adresinden erişilmiştir.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2014). Millî Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Denetim Başkanlığı İle Maarif Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği, Resmi Gazete, Sayı: 29009. 10.12.2016 tarihinde http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/05/20140524-18.htm adresinden erişilmiştir.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2015). Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği, Resmi Gazete, Sayı: 29329. 10.07.2016 tarihinde http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/04/20150417-4.htm adresinden erişilmiştir.
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. California: Sage.
Özmen, F. ve Batmaz, C. (2006). İlköğretim okul müdürlerinin öğretmen denetimindeki etkililikleri-hizmet yılı ve görev türü değişkenine göre öğretmen görüşleri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 102-120.
Öztürk, S. (2001). İlköğretim okullarında çalışan sınıf ve branş öğretmenlerinin teftiş formunda yer alan ölçütlerle değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 26(119), 39-48.
Palmer, M., & Winters, K. (1993). İnsan kaynakları. (D. Şahiner, Çev.) İstanbul: Rota.
Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Pegem. (Orijinal Eser: Qualitative research & evaluation methods, 3rd ed., by Michael Quinn Patton, 2002, Thousand Oaks, CA: Sage).
Ponticell, J. A. & Zepeda, S. J. (2004). Confronting well-learned lessons in supervision and evaluation. National Association of Secondary School Principals Bulletin, 88(639), 59-43.
Range, B. G., Scherz, S., Holt, C. R., & Young, S. (2011). Supervision and evaluation: The Wyoming perspective. Educational Assessment, Evaluation and Accountability, 23(3), 243-265.
Robbins, S. P., & Judge, T. A. (2012). Örgütsel davranış. (İ. Erdem, Çev. Ed.). Ankara: Nobel (Orijinal Eser: Organizational behaviour, 14th ed., by Stephen Robbins & Timothy A. Judge, 2011, New Jersey, NJ: Pearson).
Sabancı, A. ve Şahin, A. (2007). Denetmenlerin, öğretmenlik yeterlik alanları açısından devlet ilköğretim okulu sınıf öğretmenlerine rehberlik görevlerini gerçekleştirme düzeyleri. Eğitim ve Bilim, 32(145), 85-95.
Sağır, M. (2005). İlköğretim kurumlarında görevli öğretmenlerin işbaşında yetişmelerinde müfettişlerin denetim rolüne ilişkin öğretmen, yönetici ve müfettiş algıları. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Sergiovanni, T. J., & Starratt, R. J. (1998). Supervision: A redefi¬nition. New York: Mc Graw Hill.
Spina, N., Buckley, P., & Puchner, L. (2014). Shifting practices in teacher performance evaluation: A qualitative examination of administrator change readiness. NCPEA Education Leadership Review of Doctoral Research, 1(2), 113-128.
Taymaz, A. H. (2000). Okul yönetimi. Ankara: Pegem.
Taymaz, H. (2002). Eğitim sisteminde teftiş: Kavramlar, ilkeler ve yöntemler. Ankara: Pegem.
Tonbul, Y (2009). İlköğretim okulu öğretmenlerine yönelik performans değerlendirme modelinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 173-191.
Tonbul, Y. ve Baysülen, E. (2017). Ders denetimi ile ilgili yönetmelik değişikliğinin maarif müfettişlerinin, okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri açısından değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 16(1), 299-311.
Yeşil, D. ve Kış, A. (2015) Okul müdürlerinin ders denetimine ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(3), 27-45.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Yılmaz, K. (2009). Okul müdürlerinin denetim görevi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 19-35.
Zepeda, S. J. (2006). High stakes supervision: We must do more. International Journal of Leadership in Education, 9(1), 61-73. doi: 10.1080/13603120500448154
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Authors can retain copyright, while granting the journal right of first publication. Alternatively, authors can transfer copyright to the journal, which then permits authors non-commercial use of the work, including the right to place it in an open access archive. In addition, Creative Commons can be consulted for flexible copyright licenses.
©1999 Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
