Problems that are encountered by the students with disabled in universities: Sample of University of Selcuk <p> Üniversitelerde engelli öğrencilerin eğitim alanında karşılaştıkları sorunlar: Selçuk Üniversitesi Örneği
Keywords:
Disability, student with disabled, unimpeded university, education, qualitative research, Engellilik, engelli öğrenci, engelsiz üniversite, eğitim, nitel araştırma.Abstract
Abstract
The main aim of this study is to present educational problems that Selçuk University disabled students encounter. This study is designed in accordance with qualitative research method. Data is collected based on qualitative research design, -on behalf of Selçuk University Disabled Student Unity- from (1) interviews with students, students’ parents and instructors and (2) applications of students, students’ parents and instructors. In 2009-2016 academic years, there were 152 written appeal and interviews (disabled students, students’ families, and instructors). Among the applicants instructors are the ones who experience most problems (n=76, 50%) and the most troublesome theme is problems related to lecturing style based on disability types (n=42, 40,79%) and problems related to the way in which exams are framed (n=35, 23,03%). For a visually disabled student, sufficient explanations and descriptions in course materials have to be done. For hearing-impaired students, instructor has to be careful about where s/he stands in the class and has to lecture facing the student. As for orthopedically disabled students, notes have to be provided to those students who have difficulty to take notes during the lectures.
Extended English abstract is in the end of PDF (TURKISH) file.
Özet
Bu araştırmanın genel amacı Selçuk Üniversitesi bünyesinde yer alan engelli öğrencilerin eğitim alanında karşılaştıkları eğitsel sorunları ortaya koymaktadır. Bu çalışma nitel araştırma yöntemine göre dizayn edilmiştir. Veriler nitel araştırma desenine göre Selçuk Üniversitesi Engelli Öğrenci Birimi adına (1) öğrenci, öğrenci velileri ve öğretim elemanları ile yapılan görüşmelerden, (2) öğrenci, öğrenci velileri ve öğretim elemanlarının birime yaptıkları başvurulardan elde edilmiştir. 2009-2016 eğitim-öğretim yılları arasında toplamda 152 adet yazılı başvuru/görüşme (engeli öğrenciler, öğrenci velileri ve öğretim elemanları) gerçekleşmiştir. Başvuranlar arasında en çok sorun yaşayanların öğretim elemanlarının olduğu (n=76, %50), en çok sorun yaşadıkları temaların ise engel türlerine göre ders anlatım biçimine ilişkin sorunlar (n=62, %40,79) ve sınavların yapılma şekline ilişkin sorunlar (n=35, %23,03) olduğu görülmektedir. Görme engelli bir öğrenci için ders materyallerinde yeterli açıklamaların ve betimlemelerin yapılması gerekmektedir. İşitme engelli öğrenciler için hocanın sınıfta bulunduğu pozisyona dikkat ederek bu tür engele sahip bir öğrenciye yönelerek ders anlatımını gerçekleştirmesi gereklidir. Ortopedik engelli öğrencilere yönelik ise ders anlatım sırasında not tutmakta zorlanan bu öğrencilere notların erişiminin sağlanması önemlidir.
Downloads
Metrics
References
Akçamete, G. (1991). Çok engelli çocuklar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 24 (1), 151-160.
Akkök, F. (1982). Özürlü çocukların aileleriyle psikolojik danışma ve rehberlik çalışmaları. Psikoloji Dergisi, 4 (16), 3-5
Atay, M. (2007). İşitme Engelli Çocukların Eğitiminde Temel Ilkeler (1. Basım). İstanbul: Özgür Yayınları.
Aykara, A. (2011). Kaynaştırma eğitimi sürecindeki bedensel engelli öğrencilerin sosyal uyumlarını etkileyen etmenler ve okul sosyal hizmeti. Toplum ve Sosyal Hizmet, 22 (1), 63-84.
Bayhan, P. (2001). Zihinsel engelli kardeşe sahip olan çocukların duygu, düşünce ve davranışları. Ufkun Ötesi Bİlim Dergisi, 1 (1), 37-44.
Baykara- Pehlivan, K. ve Baykara-Acar, Y. (2009). Çocuklar ve eğitimde dışlanma. Toplum ve Sosyal Hizmet, 20 (2), 27-38.
Berg, B. L. ve Lune, H. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (H. Aydın, Çev.) Konya: Eğitim Kitabevi.
Bilgin, K. U. (1997). Engellilerin istihdamında yöntem arayışı. Görme Engellilerin Sosyal Güvenlik Sorunları ve İstihdamı Sempozyumu 1- 2 Aralık. Ankara: Altı Nokta Görme Engellilere Hizmet Vakfı Yayınları.
Bond, G-R. ve Drake, R. E. (2014). Making the case for IPS supported employment. Adm Policy Ment Health, 41 (1), 69-73.
Burcu, E. (2002). Üniversitede okuyan özürlü öğrencilerin sorunları: Hacettepe-Beytepe Kampüsü öğrencileri örneği. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 19(1), 83-103.
Burcu, E. (2004). Görme özürlü öğrencilerin eğitimlerine ilişkin düşünceleri ve sorunları: Ankara örneği. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 4 (2), 23-47.
Burcu, E. (2006). Özürlülük kimliği ve etiketlemenin kişisel ve sosyal söylemleri. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 23 (2), 61-83.
Çıkılı, Y. (1996). Özel Eğitime Muhtaç Çocukların Türk Milli Eğitim Sistemi Içindeki Yeri ve Önemi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü/Eğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı, Erzurum.
Cılga, İ. (2001). Özürlülerin yaşam kalitesi. Ufkun Ötesi Bİlim Dergisi, 1 (1), 79-89.
Corbett, J. (1994). A proud label: Exploring the relationship between disability. Disability And Society, 9 (3), 343-357.
Danış, Z. (2001). Otistik çocuklar. Ufkun Ötesi Bİlim Dergisi, 1 (2), 65-82.
Demirbilek, M. (2013). Zihinsel engelli bireylerin ve ailelerinin gereksinimleri. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 7 (3), 58-64.
Dönümcü, Ş. (2006). Kentler yaşlılarındır. Son erişim tarihi 2 Mart 2017. Erişim adresi: http://www.sosyalhizmetuzmani.org/kentyasli.htm.
Duyan, V. (2005). Engelli çocuğa sahip annelerin problemlerle başa çıkma tarzları. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 5(2), 4-13.
Ekiz, D. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
Fırat, A. S. (2008). Belediyelerin engellilere dönük sosyal hizmet projeleri. Toplum ve Sosyal Hizmet, 19 (1), 89-100.
Güllüpınar, F. (2013). Toplumsal ilişkiler kıskacında zihin engelli olan bireyler ve aile yapıları: Eskişehir'de engelli ailesi hakkında sosyolojik bir alan çalışması. Toplum ve Sosyal Hizmet, 24 (1), 41-64.
Gültekin, N. Velimahmutoğlu, A. ve Cindil, O-A. (2001). Zihinsel engelli bireyin mesleki rehabilitasyon ve sosyalizasyona yönelik uygulama projesi. Ankara: T.C.Başbakanlık Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Saray Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü.
Gürgür, H., Kış, A., Akçamete, G. (2012). kaynaştırma öğrencilerine sunulan bireysel destek hizmetlere ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 11(3), 689-701.
Helander, E. A. S. Prejudice and dignity: an introduction to community based rehabilitation. 1993. New York: United National Development Programme.
Işıkhan, V. (2001). Özürlü kadınların istihdam sorunları. Görme Özürlüler İçin Rehabilitasyon Deneyimleri, Yeni Rehabilitasyon Politikaları ve Meslek Tanımları 24- 25 Mart (Yay.Haz.: Kasım Karataş), Ankara: Körler Federasyonu.
Işıkhan, V. (2005). Zihinsel engelli çocuğa sahip annelerin psiko-sosyal ve sosyoekonomik sorunları. Toplum ve Sosyal Hizmet, 16 (2), 35-52.
Işıkhan, V. (2006). Zihinsel engelli çocuğa sahip aileler ve sosyal hizmet. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 6 (1), 28-46.
Işıkhan, V. Körükçü, Ö. ve Gökçearslan-Çiftçi, E. (2007). Sınıf öğretmenlerinin iş ortamında yaşamış olduğu bazı sorunlar ve tükenmişlik. Toplum ve Sosyal Hizmet, 18 (1), 69-88.
Karataş, K. (1997-1998). Engelliler kentlerde hareket etmek istiyorlar. Ufkun Ötesi Türkiye Görme Engelliler Federasyonu Dergisi, 4 (2), 25-45.
Karataş, K. (2002). Engellilerin toplumla bütünleşme sorunları, bir sosyal politika yaklaşımı. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 2 (2), 43-55.
Karataş, K. ve Oran, B. (2007). Engelliler: Siyasetin periferinde kalanlar. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 7 (2), 4-19.
Kaya, F. (2010). Engelli Çocuklarda Depresyon ve Kaygı Düzeyi (1. Basım). Adana: Nobel Kitabevi.
Kayhan-Kuzgun İ. (2008). Türkiye'de ücret karşılığı özürlü kadın işgücü istihdamının belirleyici değişkenleri. Toplum ve Sosyal Hizmet, 19(2), 57-66.
Kioko, V. K., & Makoelle, T. M. (2014). Inclusion in Higher Education: Learning Experiences of Disabled Students at Winchester University. International Education Studies, 7(6), 106.
Kitchin, R., Shirlow, P. ve Shuttleworth, I. (1998). On the margins: Disabled people’s experience of employment in Donegal, West Ireland. Disability and Society, 13 (5), 785- 806.
Koçman, A. ve Tufan, İ. (2005). Engelliler için normal bir yaşam. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 5 (2), 49-53.
Küçükkaraca, N. (2001). Özürlü hakları ve sosyal hizmet mesleği. Görme Özürlüler İçin Rehabilitasyon Deneyimleri Yeni Rehabilitasyon Politikaları ve Meslek Tanımları (Yay. Haz. K. Karataş), No 4: 227-231. Ankara: Körler Federasyonu
Küçükkaraca, N., Özbulut ve M., Sayar, Ö. (2008). Özürlülerle Toplumsal Bütünleşmeye Bir Adım. Yayın No: 010, Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Genel Merkezi.
Kümbetoğlu, B. (2012). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma. Ankara: Bağlam Yayıncılık.
Kurnaz Özdemir, D. (2012). Ortopedik engelli kadınların sorun ve beklentileri üzerine bir araştırma: Tuzla ilçesi örneği. Toplum ve Sosyal Hizmet, 23 (1), 67-81.
Kuzgun İ. K. ve Aydın D. G. (2005). Türkiye’de işgücü piyasasında engelli kadının yeri. Engelli Kadınların Sorunları ve Çözümleri Sempozyumu 29- 30 Nisan Kocaeli. İstanbul: Grafik Matbaacılık.
Mutlu, A., Piştav-Akmeşe P. ve Kerem-Günel, M. (2008). Serebral Paralizi'li çocukların annelerinin perpektifinden yürüyüşleri ve geleceğe yönelik beklentileri. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 8 (1-2), 87-98.
Naçar, M., Çetinkaya, F. ve Baykan, Z. (2012). Kayseri il merkezinde özürlülük, sakatlık ve engellilik. TAF Preventive Medicine Bulletin, 11 (1), 71-80.
Özbek, R. (2005). Eğitim programlarının bireyselleştirilmesinin sebepleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (11), 66-83
Özbesler, C. (2008). Farklı gelişimsel özellikleri olan çocuğa sahip ailelerin sorunları. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 8 (1-2), 25-36.
Özbulut, M. ve Özgür-Sayar, Ö. (2009). Bir sosyal dışlanma fotoğrafı-engelli bireylerin toplumla bütünleştirilmesine yönelik tespit, bilgilendirme ve veri tabanı oluşturma çalışması (ÖZVERİ-Malatya) projesi araştırma sonuçları. Aile ve Toplum Eğitim-Kültür ve Araştırma Dergisi, 5 (17), 59-76.
Özcan, M. (2005). Engelli kadınların çalışma yaşamındaki konumu. Engelli Kadınların Sorunları ve Çözümleri Sempozyumu 29-30 Nisan, Kocaeli. İstanbul: Grafik Matbaacılık.
Özşenol, F. Işıkhan, V. Ünay, B. Aydın, H-İ., Akın, R. ve Gökçay, E. 2003. Engelli çocuğa sahip ailelerin aile işlevlerinin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 45 (2), 156-64.
Patton, M. Q. (2002). Qualitative evaluation and research methods. California: Sage Publications.
Punch, K., F. (2005). Sosyal Araştırmalara Giriş Nicel ve Nitel Yaklaşımlar. (D, Bayrak, H. B. Arslan, Z. Akyüz, Çev.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
Raina, P., O'Donnell, M., Rosenbaum, P., Brehaut, J., Walter, S-D., Russell, D., Swinton, M., Zhu, B. ve Wood, E. (2005). The health and well-being of caregivers of children with cerebral palsy. Pediatrics, 115, 626-636.
Şahin, H. (2004). Engellilik kimin sorunu? Bireyin mi, Toplumun mu? Öz-Veri, 1 (1), 48-64.
Seale, J., Georgeson, J., Mamas, C. ve Swain, J. (2015). Not the right kind of ‘digital capital’? An examination of the complex relationship between disabled students, their technologies and higher education institutions. Computers & Education, 82, 118-128.
Shapiro, J. P. (1994). No pity: People with disabilities forging a new civil rights movement. The Journal of Rehabilitation, 59 (3), 6.
Sungur, M. (2002). Otistik Çocukların Anne-Babaları ile Normal Gelişim Gösteren Çocukların Anne-Babalarının Depresyon, Durumluk-Sürekli Kaygı Düzeylerinin ve Aile İşlevlerinin Araştırılması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Tremblay, S. ve Loiselle, C. (2016). Handicap, éducation et inclusion: perspective sociologique. Éducation et francophonie, 44(1), 9-23.
Tuğrul, B., Üstün, E., Akman, B., Erkan, S. ve Şendoğdu, M. C. (2001). Okulöncesi öğretmenlerinin özel eğitime gereksinim duyan çocukların normal yaşıtlarıyla kaynaştırılmasına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 1(2), 27-40.
Tümkaya, S. (2001). Engelli Çocukların Ailelerine Yönelik Psikolojik Danışma Hizmetleri Gereksinimi. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 1 (2), 95-102.
Türkiye İstatistik Kurumu. (2002). Engelli İstatistikleri. Son erişim tarihi 2 Mart 2017. Erişim adresi: www.tuik.gov.tr
Türkiye İstatistik Kurumu. (2011). Engelli İstatistikleri. Son erişim tarihi 2 Mart 2017. Erişim adresi: www.tuik.gov.tr
Türkoğlu, N. ve Artan, İ. 2001. Zihinsel engelli çocukların anne ve babalarının kaygı düzeylerine etki eden etmenlerin incelenmesi. Ufkun Ötesi Bİlim Dergisi, 1 (2), 41-53.
Ünal, A. (2010). Türk Çocuk Edebiyatında Engellilerin Temsili (1969-2009). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Boğaziçi Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Uslu, A. (2009). Kentsel peyzajda yaşlı/engelli için bağımsız hareket olanağı ve evrensel tasarım kavramı. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 9 (1-2), 27-40.
Waghorn, G. ve Lloyd, C. (2005). The employment of people with mental illness. Australian e-Journal for the Advancement of Mental Health (AEJAMH), 4 (2), 1-43.
Weinberg, N. (1983). Social equity and help seeking process: a structural perspective. J. Fischer (Ed), New Directions in Helping. N. Y: Academic Press.
Weitz, R. (2017). The Sociology of Health, Illness, and Health Care: A Critical Approach. Boston: Cengage Learning.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. 2008. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (7. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.
Yılmaz, T., Gökçe, D., Şavkli, F. ve Çeşmeci, S. (2012). Engellilerin üniversite kampüslerinde ortak mekanları kullanabilmeleri üzerine bir araştırma: Akdeniz Üniversitesi Olbia Kültür Merkezi örneği. JOTAF/Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 9 (3), 1-10.
Zan, B. ve Özgür, İ. (2004). Engelli çocuk, engelli aile. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (27), 18-27.
Downloads
Additional Files
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Authors can retain copyright, while granting the journal right of first publication. Alternatively, authors can transfer copyright to the journal, which then permits authors non-commercial use of the work, including the right to place it in an open access archive. In addition, Creative Commons can be consulted for flexible copyright licenses.
©1999 Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
