Favoritism in football from the referee's perspective<p>Hakemlerin gözünden futbolda kayırmacılık
Keywords:
Favoritism, nepotism, cronyism, citizenship, partisanship, referee, football, Kayırmacılık, kronizm, hemşehricilik, siyasi kayırmacılık, hakem, futbolAbstract
The purpose of this research is to examine the favoritism in the football. In this context, the reasons, sizes and types of favoritism have been revealed in the football. It also referred to the results of favoritism in the development of football and ways for reducing favoritism. The qualitative research was choosen for this research. Individual in-depth interview were used to collect data. The participants of the study consisted of twelve (old) referees. Individual interviews were held with these participants. Data were collected by individual interviews and analysed by content analysis. According to the findings of the research, the culture of favoritism is prevailing in the football. The referees may show favoritism in many decisions in the competition; such as foul, throw in, offside, yellow and red cards, extra time and penalty decisions. The referee managers behave favourably in terms of referee appointments, class promotion, punishing and performance evaluations. There are types of favoritism in football such as nepotism, cronyism, citizenship and partisanship. In Turkish society, widespread favoritism based relationships and social values such as being in favor of the strongness are among the reasons for favorable practices in the football.Favoritism negatively affects the success of the refrees’ institution and prevents the institutionalization of football. To reduce favoritism based relationship football is necessary to adopt the principle of merit.
Extended English summary is in the end of Full Text PDF (TURKISH) file.
Özet
Bu araştırmanın amacı, futboldaki kayırmacı uygulamaları incelemektir. Bu bağlamda, futboldaki kayırmacılığın nedenleri, boyutları ve türleri ortaya konacaktır. Ayrıca kayırmacılığın futbolun gelişimi üzerindeki sonuçlarına ve kayırmacılığı azaltmanın yollarına değinilecektir. Nitel araştırma yöntemlerinden yararlanılan araştırmanın verileri bireysel görüşme yöntemi ile toplanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu on iki eski hakem oluşturmuştur. Bu katılımcılarla derinlemesine bireysel görüşme yapılmış, verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre futbolda kayırma kültürü hâkimdir. Hakemler faul, taç, ofsayt kararı, sarı ve kırmızı kart gösterme, uzatma süresi, penaltı kararı, gibi oyun içindeki pek çok kararla kayırmacı tutum sergileyebilmektedir. Hakem yöneticileri ise hakem atamaları, klasman yükselmeler, cezalandırma ve performans değerlendirme gibi boyutlarda kayırmacı tutum sergilemektedir. Futbolda kayırmacılığın, akraba kayırmacılığı (nepotizm), eş-dost kayırmacılığı (kronizm), hemşehricilik ve siyasi kayırmacılık (partizanlık) gibi türleri bulunmaktadır. Türk toplumunda kayırmacılık temelli ilişkilerin yaygın olması ve güçlüden yana olma gibi toplumsal değerler futboldaki kayırmacı pratiklerin nedenleri arasındadır. Kayırmacılık, futbolun ve hakemlik kurumunun başarısını olumsuz etkilemekte ve futbolun kurumsallaşmasını engellemektedir. Futbolda kayırmacılık temelli ilişkileri azaltmak için liyakat ilkesinin benimsenmesi gerekmektedir.
Downloads
Metrics
References
Aktan, C. C. (2001). Siyasal ahlâk ve siyasal yozlaşma. C. C. Aktan (Editör). Yolsuzlukla mücadele stratejileri. Ankara: Hak-İş Yayınları, 51 - 69.
Arslaner, E., Erol, G. ve Boylu, Y. (2014). Konaklama işletmelerinde nepotizm ve örgütsel adalet algısı üzerine bir araştırma. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmalari Dergisi, 32, 62-77.
Asunakutlu, T. (2010). Kayırmacılığın temelleri: Benzerlik ve benzemezlik. R Erdem. (Editör). Yönetim ve örgüt açısından kayırmacılık. İstanbul. Beta Basım, s. 41-60.
Asunakutlu, T. ve Avcı, U. (2009). Nepotizm - İş tatmini ilişkisi: Aile işletmelerinde bir inceleme. 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı. Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yayını, s. 730 - 736.
Aydın, S. ve Yılmazer, Y. (2010). Yolsuzluk ve mali suçlar. (3. Baskı). Ankara: Adalet Yayınevi, 42-43, 71.
Aydogan, I. (2009). Favoritism in the Turkish educational system: Nepotism, cronyism and patronage. Educational Policy Analysis and StrategicResearch, 4(1), 19-35.
Aydogan, I. (2012). The existence of favoritism in organizations. African Journal of Business Management, 6(12), 4577- 4586.
Aytaç, Ö. (2010a). Kayırmacı ilişkilerin sosyolojik temeli. R. Erdem. (Editör). Yönetim ve örgüt açısından kayırmacılık. İstanbul. Beta Basım, s. 3-26.
Aytaç, Ö. (2010b). Bürokratik kayırmacılık: Enformel bağlayıcılıkların yönetim ilişkilerine etkisi. R Erdem. (Editör). Yönetim ve örgüt açısından kayırmacılık. İstanbul. Beta Basım, s. 86-109.
Bayhan, V. (2002). Demokrasi ve sivil toplum örgütlerinin engelleri: Patronaj ve nepotizm. C. Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 26(1), 1 - 13.
Berkman, A. Ü. (2009). Gelişmekte olan ülkelerde kamu yönetiminde yolsuzluk ve rüşvet (2. Baskı). Ankara: Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayını, 32, 34, 88.
Beşler, H.K. (2016). Futbol kulübü yöneticilerinin antrenörlerinin ve futbolcuların futbol hakemlerinin saha içi yönetimine ilişkin görüşleri. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Boyko, R. H., Boyko, A. R. and Boyko, M. G. (2007). Referee bias contributes to home advantage in English Premiership football. Journal of SportsSciences, 25(11), 1185-1194.
Brown Jr, T. D., Van Raalte, J. L., Brewer, B. W. and Winter, C. R. (2002). World Cup soccer home advantage. Journal of Sport Behavior, 25(2), 134-143.
Buraimo, B., Forrest, D. and Simmons, R. (2010). The 12th man?: Refereeing bias in English and German soccer. Journal of the Royal Statistical Society: Series A (Statistics in Society), 173(2), 431-449.
Büte, M. (2011a). Kayırmacılığın çalışanlar üzerine etkileri ile insan kaynakları uygulamaları ilişkisi: Türk kamu bankalarına yönelik bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,15(1), 384 - 404.
Büte, M. (2011b). Kayırmacılık ile iş tatmini, olumsuz söz söyleme ve işten ayrılma niyetleri arasındaki ilişki. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi.10(36), 187-203.
Büte, M. (2011c). The Effects of nepotism and favoritism on employee behaviors and human resources practices: A research on Turkish public banks. TODAIE's Review of Public Administration, 5(2), 158-208.
Çağlar, İ. (2001). Yönetim-kültür bağlamında Türk yönetim modelinin saptanmasına yönelik kavramsal bir çalışma. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(3), 1-23.
Çakmak, M.T. (2011). Faal futbol hakemlerinin stres kaynaklarının tespiti (Ankara ili örneği). Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Clarke, S. R. (2005). Home advantage in the Australian football league. Journal of Sports Sciences, 23(4), 375-385.
Courneya, K., S. and Carron, A. V. (1992). The home advantage in sport competitions: A literature review. Journal of Sports and Exercise Psychology, 14, 28-39.
Çulpan, R. (1980). Bürokratik sistemin yozlaşması. Amme İdaresi Dergisi, 13(2), 31 - 45
Dağlı, T. ve Aycan, Z. (2010). Kurumlarda kayırmacılık ve insan kaynakları uygulamaları. R Erdem. (Editör). Yönetim ve örgüt açısından kayırmacılık. İstanbul. Beta Basım, s. 169-178.
Downward, P. and Jones, M. (2007). Effects of crowd size on referee decisions: Analysis of the FA Cup. Journalof Sports Sciences, 25(14), 1541-1545.
Duran, M. A. and Morales, A. J. (2014). The rise and spread of favoritism practices. The BE Journal of Theoretical Economics, 14(1), 397-414.
Erdem, B., Çeribaş, S. ve Karataş, A. (2013b). Otel işletmelerinde çalışan işgörenlerin kronizm (eş dost kayırmacılığı) algıları: İstanbul'da faaliyet gösteren bir, iki ve üç yıldızlı otel işletmelerinde bir araştırma. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), 51-69.
Erdem, R. (2010). Kayırmacılık/Ayrımcılık. R. Erdem. (Editör). Yönetim ve örgüt açısından kayırmacılık. İstanbul. Beta Basım, s. 1-2.
Erdemli, A. (2008). Spor yapan insan. İstanbul: E Yayınları, 125.
Erickson, F. (1986) Qualitative methods in research on teaching. (3rd Ed). In M. C. Wittrock (Ed.). Handbook of research on Teaching: A project of the American educational research association. New York: MacMillan.
Esenyel, C. (2010). Türkiye profesyonel futbol süper liginde ev sahibi olma avantajı. Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Fındıkcı, L. (2013). Yerel yönetimler etik ve patronaj. Uluslar arası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi, 2(4), 62-87.
Fu, I. (2015). Favoritism: Ethical dilemmas viewed through multiple paradigms. The Journal of Values-Based Leadership, 8(1), 6-13.
Gökçe, G., Şahin, A. ve Örselli, E. (2002). Türkiye'de siyasetin bürokrasi üzerindeki etkisi: Siyasallaşma. S. Ü. İ.İ.B.F. Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (4), 45 - 58.
Hofstede, G. 2001. CuIture's consequences. (2nd edition).Newbury Park, CA: Sage, 152, 217.
İlhan, S. ve Aytaç, Ö. (2010). Türkiye'de Kayırmacı eğilimlerin oluşmasında toplumsal ve kültürel yapının rolü. R. Erdem (Editör). Yönetim ve örgüt açısından kayırmacılık. İstanbul. Beta Basım, s. 61- 83.
Karacağoğlu, K. ve Yörük, D. (2012). Çalışanların nepotizm ve örgütsel adalet algılamaları: Orta Anadolu bölgesinde bir aile işletmesi uygulaması. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 14(3), 43-64.
Karakose, T. (2014). The effects of nepotism, cronyism and political favoritism on the doctors working in public hospitals. Studies on Ethno-Medicine, 8(3), 245-250.
Kavasoğlu, İ., Özer, U. ve Yenel, İ.F. (2016). Sporda favoritizm: mücadele sporları üzerine bir inceleme. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(2), 199-211.
Keleş, H. N., Özkan, T. K. and Bezirci, M. (2011). A study on the effects of nepotism, favoritism and cronyism on organizational trust in the auditing process in family businesses in Turkey. International Business and Economics Research Journal, 10 (9), 9 - 16.
Khatri, N. ve Tsang, E.W.K. (2003). Antecedents and consequences of cronysim in organizations. Journal of Business Ethics, (43), 289 - 303.
Köprü, B. (2007). Türk Kamu Yönetiminde Etik Değerlerden Sapma Ve Yönetsel Yozlaşma, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 54, 69-70, 86.
Koruç, Z., Kocaekşi, S. ve Esenyel, C. (2007). Futbol seyircisinin futbolcu üzerine etkileri. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1, 11-24.
Kurtoğlu, A. (2012). Siyasal örgütler ve sivil toplum örgütleri bağlaminda hemşehrilik ve kollamacılık. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 67(01), 141-169.
Loewe, M., Blume, J., and Speer, J. (2008). How favoritism affects the business climate: Empirical evidence from Jordan. The Middle East Journal, 62(2), 259-276.
Lucey, B. M. ve Power, D. (2009). Do Soccer Referees Display Home Bias? https://papers.ssrn.com/soL3/papers.cfm?abstract_id=552223 Son Erişim Tarihi 11.01.2016
Memişoğlu, D. ve Durgun, A. (2007). Devlet başarısızlığına yol açan etkenlerden biri olarak patronaj ilişkileri. Yerel Siyaset Dergisi, 24, 9-13.
Mutlu, K. (2000). Problems of nepotism and favouritism in the police organization in Turkey. Policing: An International Journal of Police Strategies and Management, 23 (3), 381-389.
Neave, N. ve Wolfson, S. (2003). Testosterone, territoriality, and the 'home advantage'. Physiology and Behavior, 78, 269-275.
Nevill, A. M. ve Holder, R. L. (1999). Home advantage in sport: An overview of studies on the advantage of playing at home. Sports Medicine, 28(4), 221-236.
Nevill, A. M., Balmer, N. J. ve Williams, A. M. (2002). The influence of crowd noise and experience upon refereeing decisions in football. Psychology of Sportand Exercise, 3(4), 261-272.
Nevill, A. M., Newell, S. M. ve Gale, S. (1996). Factors associated with home advantage in English and Scottish soccer matches. Journal of Sports Sciences, 14(2), 181-186.
Nevill, A., Balmer, N. ve Williams, M. (1999). Crowd influence on decisions in association football. The Lancet, 353, 1416.
Özkanan, A. (2013). Yönetimde kayırmacı uygulamalar üzerine nitel bir çalışma. Doktora tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
Özkanan, A. ve Erdem, R. (2014). Yönetimde kayırmacı uygulamalar: Kavramsal bir çerçeve. Journal of Süleyman Demirel University Institute of Social Sciences. 2(20), 179-206.
Özmaden, M. (2004). Seyircilere göre futbolda saldırganlığı teşvik eden faktörler üzerine bir araştırma, Doktora tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Özsemerci, K. (2002). Türk kamu yönetiminde yolsuzluklar, nedenleri, zararları ve çözüm önerileri. Ankara: Sayıştay Yayınları, 28.
Patton, M.Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. M.Bütün ve S.B. Demir (Editörler). Ankara: Pegem Yayınları.
Pettersson-Lidbom, P. ve Priks, M. (2010). Behavior under social pressure: Empty Italian stadiums and referee bias. Economics Letters, 108(2), 212-214.
Picazo-Tadeo, A. J., González-Gómez, F. ve Guardiola, J. (2011). The importance of time in referee home bias due to social pressure: Evidence from Spanish football.http://www.ugr.es/~teoriahe/RePEc/gra/fegper/FEGWP311.pdf Son Erişim Tarihi 11.01.2016
Pohlkamp, S. (2014). Are football referees really neutral (or do they have prejudices)?. https://www.wiso.unihamburg.de/fileadmin/vwl/industrieoekonomik/Team/Steffi/prejudice.pdf Son Erişim Tarihi 11.01.2016
Polat, G. (2012). Örgütlerde nepotizmin örgütsel adalet algısı ile ilişkisinin tespitine yönelik bir araştırma. Yüksek lisans tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
Polat, S. ve Celep, C. (2008). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet, örgütsel güven, örgütsel vatandaşlık davranışlarına ilişkin algıları. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 14(2), 307-331.
Polat, S. ve Kazak, E. (2014). Okul yöneticilerinin kayırmacı tutum ve davranışları ile öğretmenlerin örgütsel adalet algıları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 20(1), 71-92.
Pollard, R. (2006a). Home advantage in soccer: Variations in its magnitude and a literature review of the inter-related factors associated with its existence. Journal of Sport Behavior, 29(2), 169-189.
Pollard, R. (2006b). Worldwide regional variations in home advantage in association football. Journal ofSports Sciences, 24(3), 231-240.
Pollard, R. ve Gomez Ruano, M. A. (2013). Variations in home advantage in the national basketball leagues of Europe. Revista de Psicología del Deporte, 22(1), 263-266.
Sargut, A. S. (2001). Kültürlerarası farklılaşma ve yönetim. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları, 147, 182, 195.
Satman, C. (2005). Futbol hakemlerinin kararları üzerinde seyirci sesinin etkisinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstütüsü, Ankara.
Saylı, H., ve Kızıldağ, D. (2007). Yönetsel etik ve yönetsel etiğin oluşmasında insan kaynakları yönetiminin rolünü belirlemeye yönelik bir analiz, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 231 - 251.
Scoppa, V. (2008). Are subjective evaluations biased by social factors or connections? An econometric analysis of soccer referee decisions. Empirical Economics, 35(1), 123-140.
Seckin, A. ve Pollard, R. (2008). Home advantage in Turkish professional soccer. Perceptual and Motor Skills, 107, 51-54.
Sutter, M. ve Kocher, M. G. (2004). Favoritism of agents - the case of referees' home bias. Journal of EconomicPsychology, 25(4), 461-469.
Talimciler, A. (2005). Türkiye'de futbol ve ideoloji ilişkisi: Medya'daki futbol söylemi üzerine bir inceleme. Doktora tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Talimciler, A. (2014). Türkiye'de futbol fanatizmi ve medya ilişkisi (2. Basım). İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Talimciler, A. (2015). Sporun sosyolojisi sosyolojinin sporu (2. Basım). İstanbul: Bağlam Yayıncılık, 16, 42, 56, 63, 103, 161.
Unkelbach, C. ve Memmert, D. (2010). Crowd noise as a cue in referee decisions contributes to the home advantage. Journal of Sport & Exercise Psychology, 32(4), 483-498.
Vveinhardt, J. ve Petrauskait?, L. (2013). Intensity of nepotism expression in organizations of Lithuania. Organizacij? vadyba: sisteminiai tyrimai. 66, 129-144.
Watson, J. C. ve Krantz, A. J. (2003). Home field advantage: New stadium construction and team performance in professional sports. Perceptual and motor skills, 97(3), 794-796.
Yıldırım, M. (2013). Kamu yönetiminin kadim paradoksu: Nepotizm ve meritokrasi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 353-380.
Yılmaz, A. ve Kılavuz, R. (2002). Türk kamu bürokrasisinin işlemsel sorunları üzerine notlar. C. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3 (2), 17 - 31.
Downloads
Additional Files
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Authors can retain copyright, while granting the journal right of first publication. Alternatively, authors can transfer copyright to the journal, which then permits authors non-commercial use of the work, including the right to place it in an open access archive. In addition, Creative Commons can be consulted for flexible copyright licenses.
©1999 Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
