The importance and process of using theory in nursing researches: Hemşirelik araştırmalarında kuram kullanımının önemi ve süreci

Ruveyde Aydın; Kamile Kukulu

doi:10.14687/jhs.v17i1.5830

Authors

Ruveyde Aydın Karadeniz Teknik University https://orcid.org/0000-0003-4604-4570
Kamile Kukulu Akdeniz University https://orcid.org/0000-0003-4604-4570

DOI:

https://doi.org/10.14687/jhs.v17i1.5830

Keywords:

Nursing, Theory, Model, Nursing Researches, Hemşirelik, Kuram, Hemşirelik Araştırmaları

Abstract

Nursing is a health discipline based on philosophy, theory, research and practice. The theories shed light on the formation of knowledge of this health discipline, the determination of research methods, the realization and application of the research process systematically. Theories are very important in determining the problem, how the problem will be solved and how this solution will be transferred to the application. In order for a knowledge to be scientific, it must be based on systematic foundations. In order to develop a professional nursing profession and education, undergraduate and graduate education should be theory based. Professionals should understand the theories in undergraduate education and internalize them, do theory-based research in graduate education, should try theories through research and develop new theories in doctoral education. In this way, the scientific foundations of the nursing profession will be strengthened. In this review, information about the use of theories in nursing research, the importance and limitations of the use of theory are presented.

Extended English summary is in the end of Full Text PDF (TURKISH) file.

Özet

Hemşirelik; temeli felsefe, kuram, araştırma ve uygulama üzerine kurulu bir sağlık disiplinidir. Bu sağlık disiplinin bilgi birikiminin oluşması, araştırma yöntemlerinin belirlenmesi, araştırma sürecinin sistematik olarak gerçekleştirilmesi ve uygulamaya aktarılması sürecine kuramlar ışık tutmaktadır. Kuramlar problemin belirlenmesinden, problemin çözüleceği ve bu çözümün uygulamaya nasıl aktarılacağı konusunda oldukça önemlidir. Bir bilginin bilimsel olabilmesi için sistematik temeller üzerine oluşturulmuş olması gerekmektedir. Profesyonel olarak hemşirelik mesleğinin ve eğitiminin gelişebilmesi için lisans ve lisansüstü eğitim kuram temelli olmalıdır. Meslek üyeleri lisans eğitiminde kuramları anlamalı içselleştirmeli, yüksek lisans eğitiminde kuram temelli araştırmalar yapmalı, doktora eğitiminde ise kuramları araştırma yoluyla denemeli ve yeni kuramların gelişimine katkı sağlamalıdır. Bu sayede, hemşirelik mesleğinin bilimsel temelleri daha da güçlenecektir. Bu derlemede hemşirelik araştırmalarında kuramların kullanım süreci, kuram kullanımının önemi ve sınırlılıklarına ilişkin bilgi sunulmaktadır.

Downloads

Download data is not yet available.

Metrics

Metrics Loading ...

Author Biographies

Ruveyde Aydın, Karadeniz Teknik University

Arş. Gör., Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü

Kamile Kukulu, Akdeniz University

Prof. Dr., Akdeniz Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi

References

Alligood, M.R., & Tomey, A.M. (2006). Nursing Theory; Ultilization & Application. America, Mosby, 307–333

Alligood, M.R. (2014). Areas for Further Development of Theory Based Nursing Practice “Alligood MR, Tomey AM (eds), Nursing Theory; Utilization & Application. America, Elsevier, 414-424

Ay, F. (Editör), Ertem, Ü., Özcan, N., Ören, B., Işık, R., & Sarvan, S. (2007). Temel Hemşirelik Kavramlar, Ilkeler, Uygulamalar. Istanbul, Medikal Yayıncılık, 5-6.

Bohner, K. (2017). Theory description, critical reflection, and theory evaluation of the transitions theory of Meleis et al according to Chinn and Kramer (2011). Advances in Nursing Science, 40(3), E1-E19.

Birol, L. (2004). Hemşirelik Süreci: Hemşirelik Bakımında Sistematik Yaklaşım. Ankara, Etki Matbaacılık Yayıncılık, 35-45.

Brown, M.I. (1964). Research in the Development of Nursıng Theory: The Importance of a Theoretical Framework in Nursing Research. Nursing Research, 13(2):109-112.

Chinn, P.L., & Kramer, M.K. (2013). Integrated Theory & Knowledge Development In Nursing-E-Book. America, Elsevier, 1-15.

Clarke, S. (2010). Research in Nursing. Theory and Reasoning in Nursings. Amerika, Lippincott Williams & Wilins, 150-200.

Cody, W.K. (2006). Philosophical and Theoretical Perspectives for Advanced Nursing. Boston, Jones and Bartlett Publishers, 43-44.

Çatal, E., & Dicle, A. (2014). Teori-Araştırma Bileşeni: Roy’un Uyum Modeli Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 7(1), 33-45.

Ekim, A., Manav, G., & Ocakço, A.F. (2012). Ülkemizde Teori Temelli Hemşirelik Araştırmaları: Bir Gözden Geçirme. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 5(4): 157-161.

Fawcett, J. (eds). (2005). Contemporary Nursing Knowledge Analysis and Evoulation of Nursing Models and Theories. Philadelphia, FA Davis Company, 364-437.

Fawcett, J. (eds). (2012). Contemporary Nursing Knowledge Analysis and Evoulation of Nursing Models and Theories. Philadelphia, FA Davis Company, 27.

Fawcett, J., & Downs, F.S. (1992). Conceptual Models, Theories, and Research. The Relationship of Theory and Research. Philadelphia, FA Davis Company, 101-115.

Fawcett, J., & Gigliotti E. (2001). Using Conceptual Models of Nursing to Guide Nursing Research: The Case of the Neuman Systems Model. Nursing Sciences Quarterly, 14(4):339-345.

Houser, J. (eds). (2008). The Importance of Research as Evidence in Nursing. In Nursing Research: Reading, Using and Creating Evidence. Sudbury, Jones and Bartlett Publisher, 3-8.

İbrahimoğlu, Z. (2011). Değişen Paradigmalar Dünyasından Nitel ve Nicel Araştırmalara Bakmak: Felsefi Yaklaşımlardaki Dönüşümü Anlamak. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(40): 44-52.

İnan, F., Üstün, B., & Bademli, K. (2013). Türkiye’de Kuram/Modele Dayalı Hemşirelik Araştırmalarının Incelemesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 16(2):132-139.

Jacox, A. (1974). Theory Construction in Nursing: An Overview. Nursing Research, 23(1): 4-12.

Kaya, N., Babadağ, K., Yeşiltepe, Kaçar, G., & Uygur, E. (2010). Hemşirelerin Hemşirelik Model/Kuramlarını, Hemşirelik Sürecini ve Sınıflama Sistemlerini Bilme ve Uygulama Durumları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(3):24-33.

Körükcü, Ö., & Kukulu, K. (2017). The Effect of the Mindfulness-Based Transition to Motherhood Program in Pregnant Women with Preterm Premature Rupture of Membranes. Health Care for Women International, 38(7), 765-785.

Körükcü, Ö., & Kukulu, K. (2014) Preterm Erken Membran Rüptürü Olan Gebelerin Anneliğe Geçişlerinin Meleis’in Geçiş Teorisine Göre İncelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(4).

Körükcü, Ö. (2015). Preterm Erken Membran Rüptürü Olan Gebelerde Meleis’in Geçiş Teorisine Göre Yapılandırılmış Farkındalık Programının Anneliğe Geçiş Sürecine Etkisi. (Doktora Tezi, Danışman: Kamile Kabukcuoğlu) Akdeniz Üniversitesi/ Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Bölümü, Antalya.

Macnee, C.L., & McCabe, S. (eds.) (2008). Understanding Nursing Research. In Evidence-Based Nursing: Using Research in Practice. Philedelphia, Lippincott Williams &Wilkins, 5-22.

Meleis, AI. (2010) Transitions Theory: Middle-Range and Situation-Specific Theories in Nursing Researchand Practice. New York, Springer Company.

Meleis, A.I., Sawyer, L.M., Im, E., Messias, D.K.H., & Schumacher, K. (2000). Experiencing Transitions: An Emerging Middle-Range Theory. Advance Nursing Sciences. 23(1), 12-28.

Meleis, A.I. (eds). (2007). Theory: Metaphors, Symbols, Definitions. In Theoretical Nursing: Development & Progress. Philedelphia, Lippincott Williams & Wilkins, 45-48.

Mete, S., Gökçe, & İşbir, G. (2005). Using a Nursing Theory or a Model in Nursing Phd Dissertations: A Qualitative Study from Turkey. International Journal of Nursing Knowledge, 26(2): 62-72.

McEven, M., & Wills, E.M. (eds). (2000). Theoretical Basis for Nursing Application of Theory In Nursing Practice. Philedelphia, Lippincott Williams & Wilkins, 24-49.

McEwen, M., & Willis, E.M. (eds) (2006). Theoritical Basis for Nursing. Lippincott Williams & Wilkins United States, 45-70.

McKenna, H. (2005). Theory and Research: The Releationship. Nursing Theories and Models. New York, Taylor & Francis Group, 190-221.

Moody, L.E. (eds). (1990). Advancing Nursing Science Through Research. Newbury Park, Sage Company, 55-60.

Nieswiadomy, R.M., & Bailey, C.A. (2017). Foundations of Nursing Research. USA, Pearson Company, 1-6.

Nightingale, F. (Commemorative eds). Notes on nursing: What it is, and what it is not. Philadelphia, Lippincott, 15-19.

Özer, N. (2002). Kritik Düşünme. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 5(2):5-7.

Parker, M.E. (eds). (2005). Theories and Nursing Practise. Philedelphia, FA Davis Company, 3-21.

Parker, M.E., Smith, M.C. (eds). (2010). Nursing Theories & Nursing Practice. Philadelphia, FA Davis Company, 152-160.

Peca, K. (2000). Positivism in Education: Philosophical, Research and Organizational Assumptions, America, Department of Education Educational Resources Information Centre, 1-35.

Pfettscher, S.A. (eds). (2014). Florence Nightingale: Modern Nursing. America, Elsevier, 71-90.

Polit, D.F., & Beck, C.T. (eds). (2004). Foundations of Nursing Research, Philedelphia, Lippincott Williams & Wilkins, 3-8.

Polit, D.F., & Beck, C.T. (eds). (2008). Nursing Research: Generating and Assessing Evidence for Nursing Practice. London, Lippincott Williams & Wilkins, 3-25.

Radwin, L., & Fawcett, J.A. (2002). Conceptual Model-Based Programme Of Nursing Research: Retrospective And Prospective Applications. Journal of Advance Nursing, 40(3):355-60.

Scriven, M., & Paul, R. (2004). Defining critical thinking. Statement to National Council for Excellence in Critical Thinking Instruction, Dillon Beach, CA: Foundation for Critical Thinking. Retrived: October 16, 2018. http://www.criticalthinking.org.

Silva, M.C., & Rothbart, D. (1984). An Analysis of Changing Trends in Philosophies of Science on Nursing Theory Development and Testing. Advence Nursing Sciences, 6(2):1-13.

Sönmez, V. (2011). Pozitivizme Yöneltilen Eleştiriler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 4(1):54.

T.C. Ataturk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Turk Dil Kurumu. Erisim Tarihi: 20/12/2018. http://tdk.gov.tr/index.php.

Velioğlu, P. (1999). Hemşirelikte Kavram ve Kuramlar. İstanbul, Alas ofset, 372–399, (1999).