An inclusive model suggestion in audio-visual media design in sampling of public ads: Is accessible media possible?
Kamu spotları örnekleminde görsel- işitsel medya ürünleri tasarımında kapsayıcı bir model önerisi: Engelsiz medya mümkün mü?
DOI:
https://doi.org/10.14687/jhs.v17i1.5936Keywords:
Accessibility, Audio-Visual Description, Visual Impaired, Public Ad, Narrative, Erişilebilirlik, Sesli betimleme, Görme Engelli, Kamu Spotu, AnlatıAbstract
Instructive and informative contents of the Public Service Announcements (PSAs) need to reach to all segments of the society. Within this framework, the purpose of the research is to explain the importance of the narrative structure in the sight-disabled persons' access to the PSAs in terms of the up-to-date audio description criteria. In the study, the characters and the functions thereof in the narration have been reviewed within the frame of Labov & Riesmann's narrative analysis constituents, and answer has been sought to the question, "Are the spatio-temporal constituents, motions, and the visual materials that depict the actions in connection with character definitions put into words for the sight-disabled persons?", by way of narrative analysis. While the 6 "Be Prepared for the Disasters!" PSAs are analyzed in terms of their narrative structures, the questions, "Who are the persons in the narrative? What are their functions in the narrative? What do these persons do in the narrative? Why do they do these things? What are the outcomes of them?" are required to be responded by six different experts serving in the fields of visual communication, audio-visual translation, and narrative communication, other than the researchers. As a result of the research, it has been determined that, the PSAs are not designed as being suitable for the access of the sight-disabled persons, and two model proposals have been introduced at the end of the research by way of taking inclusive design criteria other than the conventional audio description criteria into consideration.
Extended English summary is in the end of Full Text PDF (TURKISH) file.
Özet
Kamu spotlarının, eğitici, bilgilendirici içerikleri ile toplumun tüm kesimlerine ulaşması gerekmektedir. Bu çerçevede araştırmanın amacı, görme engelli bireylerin kamu spotlarına erişiminde anlatı yapısının önemini güncel sesli betimleme kriterleri çerçevesinde belirtmektir. Anlatıdaki karakterlerin ve işlevlerinin ne olduğu, Labov ve Riesmann’ın anlatı analizi bileşenleri çerçevesinde incelenmiş ve “Kamu spotunda anlatı oluşturulurken mekânsal-zamansal bileşenler, hareketler, karakter tanımlarıyla bağlantılı fiilleri betimleyen görsel materyaller, görme engelli bireyler için kelimelere aktarılmakta mıdır?” sorusuna anlatı analizi ile yanıt aranmıştır. İncelenen altı “Afetlere Hazırlıklı Ol!” kamu spotu, anlatı yapısı çözümlenirken “anlatıdaki kişiler kimler, bu kişilerin, anlatıdaki işlevi nedir, bu kişiler, anlatıda ne yapıyorlar, niçin yapıyorlar ve sonuçlar ne?” sorularına araştırmacılar dışında görsel iletişim, görsel- işitsel çeviri ve yazınsal iletişim alanında çalışan altı farklı uzmandan cevaplaması istenmiştir. Araştırma sonucunda, kamu spotlarının görme engelli bireylerin erişimine uygun olarak tasarlanmadığı tespit edilmiş, geleneksel sesli betimleme kriterlerinin dışında kapsayıcı tasarım kriterleri dikkate alınarak iki model önerisi araştırma sonunda sunulmuştur.
Downloads
Metrics
References
Akbulut, S. & Özgül, H. & Tezcan, T. (2014). Mevzuattan Uygulamaya Engelli Hakları İzleme Raporu 2013. http://www.engellihaklariizleme.org/tr/files/belgeler/kitap_2013.pdf. adresinden 10.10.2019 tarihinde erişilmiştir.
Benecke, B. (2007). Audio Description: Phenomena of Information Sequencing, EU-High- Lel Scientific Conference Series MuTra 2007 – LSP Translation Scenarios: Conference Proceedings, (2).http://euroconferences.info/proceedings/2007_Proceedings/2007_Benecke_Bernd.pdf adresinden 12.07.2019 tarihinde erişilmiştir.
Bilgiç, B. (2016). Türkiye’de Kamu Spotu Oluşum Süreci Yayın Politikaları. İletişim Çalışmaları
Dergisi, 1(2), 25-61. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/740541 adresinden 05.08.2019 tarihinde erişilmiştir.
Burcu, E. (2017). Türkiye’de Engelli Bireylerin Dezavantajlı Konumlarına Engellilik Sosyolojisinin Eleştirel Tavrıyla Bakmak, Toplum Demokrasi, 11 (24), Temmuz-Aralık, s. 107-125. http://toplumdemokresi.org.tr/index.php/tdd/article/viewFile/246/376 adresinden 10.10.2019 tarihinde erişilmiştir.
Chiaro, D. ( 2009). Issues ın Audıovısual Translatıon, 142-165-(143),
http://cw.routledge.com/textbooks/translationstudies/data/samples/9780415396417.pdf. adresinden 05.07.2019 tarihinde erişilmiştir.
Collins, S. & Missing, C. (2003). Vocal And Visual Attractiness Are Related in Women Anımal
Behavıour, 2003, 65, 997–1004 doi:10.1006/anbe.2003.2123
https://pdfs.semanticscholar.org/55e5/96216577a6e7d59b5bbbac78d65db9b77b53.pdf adresinden 05.07.2019 tarihinde erişilmiştir.
Çağlar, S.(2012). Engellilerin Erişebilirlik Hakkı Türkiye’de Erişebilirlikleri. AÜHFD, 61 (2), 541-
http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/38/1679/17894.pdf. adresinden 08.09.2019 tarihinde erişilmiştir.
Çakar, C. (2017). İdeolojik Bir Alan Olarak Kamu Spotu İktidar. İstanbul Bilgi Üniversitesi, Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
http://openaccess.bilgi.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11411/1129/%c4%b0deolojik%20bir%20alan%20olarak%20kamu%20spotu%20%20iktidar.pdf?sequence=1&isAllowed=yadresinden 01/08/2019 tarihinde erişilmiştir.
Çınarlı, S. (2008). ‘‘Kamu Hizmetlerinin Yürütülmesinde Engelli Hakları’’, Dokuz Eylül Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı Kamu Hukuku Programı doktora tezi.http://acikerisim.deu.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/20.500.12397/12281/227273.pdf?sequence=1&isAllowed=y. adresinden 05.08.2019 tarihinde erişilmiştir.
Duque, R. Lyle (2009). Review: Catherine Kohler Riessman (2008). Narrati Methods for the Human Sciences [26 paragraphs]. Forum Qualitati Sozialforschung / Forum: Qualitati Social Research, 11(1), Art. 19, http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:0114-fqs1001193. adresinden 09.12.2019 tarihinde erişilmiştir.
Erdoğan, İ. & Alemdar, K.(2010). Öteki Kuram, Yenilenmiş 3. Baskı,
http://www.irfanerdogan.com/kuram/sosyalbilim1900.pdf. adresinden 09.10.2019 tarihinde erişilmiştir.
Erdoğan, İ. (2013). Medya Sosyolojisi. Anadolu Üniversitesi AÖF Yayınları, Eskişehir,
https://sosyolojiden.files.wordpress.com/2015/09/medya-sosyolojisi.pdf. adresinden 09.10.2019 tarihinde erişilmiştir.
Essays, U. K. (Nomber 2018). Labov’s Model of Narrati Analysis. Retried from https://www.ukessays.com/essays/english-language/labovs-model-narrati-analysis-2563.php?vref=1 adresinden 10.09.2019 tarihinde erişilmiştir.
Figgou, L. & Pavlopoulos, V. (2015). Social Psychology: Research Methods, International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences,
https://www.sciencedirect.com/topics/psychology/narrati-analysis adresinden 20.12.2019 tarihinde erişilmiştir.
Gül, İ. I., (2015). Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi,
http://secbir.org/images/2015/pdf/metin3.pdf. adresinden 07.09.2019 tarihinde erişilmiştir.
Güven, M. (2018). Sesli Betimleme Araştırmalarında Güncel Yönelimler,
http://dad.boun.edu.tr/tr/download/article-file/610719.adresinden 05.07.2019 tarihinde erişilmiştir.
Hersh, M.(2008). Acessibility and Usability of Virtual Learning Environments,
https://ieeexplore.ieee.org/stamp/stamp.jsp?tp=&arnumber=4561906. adresinden 03.10.2019 tarihinde erişilmiştir.
Hertrich, I. & Dietrich, S. & Moos, A. & Trouvain, J., Ackermann, H. (2009). Enhanced Speech
Perception Capabilities in A Blind Listener are Associated with Activation of Fusiform Gyrus and Primary Visual Corte. Neorocase, 15(2):163-70, March 2009.
https://www.researchgate.net/publication/24038657_Enhanced_speech_perception_capabilities_in_a_blind_listener_are_associated_with_activation_of_fusiform_gyrus_and_primary_visual_cortex adresinden 16.01.2020 tarihinde erişilmiştir.
Janh, M. (2015). Anlatıbilim: Anlatı Teorisi El Kitabı, Çev. Bahar Dervişcemaloğlu, Dergah Yayınları, İstanbul.
Jekat, S. J. & Prontera, D. & Bale, R.(2015). On the Perception of Audio Description: Deloping a Model to Compare Films and Their Audio Described rsions. Trans-kom ISSN 1867-4844 http://www.trans-kom.eu trans-kom ist eine wissenschaftliche Zeitschrift für Translation und Fachkommunikation. trans-kom 8 [2] (2015): 446-464 Seite 446.
https://digitalcollection.zhaw.ch/bitstream/11475/4942/1/2015_Jekat_On%20the%20perception%20of%20audio%20description_trans-kom.pdf adresinden 12.07.2019 tarihinde erişilmiştir.
Kızılaslan, A. & Sözbilir, M.(2017). Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Bilişsel Becerileri Psikolojik Deneyimleri Üzerine Bir Derleme. Pamukkale University Journal of Social Sciences Institüte ISSN1308-2922 EISSN2147-6985, DOİ: 10.30794/pausbed.414613 Research Article. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/456620 adresinden 12.07.2019 tarihinde erişilmiştir.
Köten, E. & Erdoğan, B. ( 2014). Engelli Gençler, Sosyal Dışlanma ve İnternet, İstanbul Gelişim Üniversitesi Yayınları. https://www.academia.edu/13414187/ENGELL%C4%B0_GEN%C3%87LER_SOSYAL_DI%C5%9ELANMA_VE_%C4%B0NTERNET adresinden 02.07.2019 tarihinde erişilmiştir.
Küçükali, A. (2014). Engellilere Uygulanan Sosyal Politikaların Değerlendirilmesi: Atatürk Üniversitesi Örneği. https://dergipark.org.tr/download/article-file/181083. adresinden 09.08.2019 tarihinde erişilmiştir.
Sandıkçıoğlu, B.(2013 ). “İkna Kuramları”, İkna Edici İletişim AÖF e-kitap,/Güz http://www.nevoku.com/ikna-edici-iletisim--e-kitap--ikna-edici-iletisim/viewdeck/9a170397-e0d4-45ae-bb73-ea0dfed890d2 adresinden 11/10/2019 tarihinde erişilmiştir.
Şahin, H. & Toker, H. & Koyuncu, Ö. B. & Alpöz, E. & Gedik, Z. & Kahraman, S. & Yavuz, M. & Yılmaz, G. & Çepiş, A. & Oral, E.( 2017). Engellilik Etik, Dokuz Eylül Ünirsitesi Yayınları, http://www.kutuphane.deu.edu.tr/wpcontent/uploads/2017/03/engellilik--etik.pdf adresinden 10/10/2019 tarihinde erişilmiştir.
Şardağı, E. & Yılmaz, A. (2017).“Anlatı Kuramı ve Reklamda Kullanımı: Anlatı Analizi Çerçevesinde Bir İnceleme”, Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Güz, 88-133. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/386954 adresinden 09.09.2019 tarihinde erişilmiştir.
Matamala, A. (2018). One short film, different audio descriptions. Analysing the language of audio descriptions created by students and professionals, ONOMÁZEIN 41 (septiembre de 2018): 185 – 207 ONOMÁZEIN 41 (septiembre de 2018): 185-207
DOI: 10.7764/onomazein.41.04http://onomazein.letras.uc.cl/Articulos/N41/41_4 Matamala.pdf. adresinden 12.07.2019 tarihinde erişilmiştir.
Mora, N. ( 2008).“Medya, Toplum ve Haber Kaynağı Olarak Sembolik Seçkinler”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(1),
Özgül, H. ( 2015). Tanım, Kapsam ve Geliştirilen Politikalar Düzleminde Türkiye’de Erişilebilirlik. http://secbir.org/images/2015/pdf/metin5.pdf. adresinden 01.10.2019 tarihinde erişilmiştir.
Sözen, M. (2008).“Anlatı Mesafesi-Anlatı Perspektifi Kavramları, Sinematografik Anlatı Ve Örnek
Çözümlemeler”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 4, (8),123–145
http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423937147.pdf adresinden 06.08.2019 tarihinde erişilmiştir.
Synder, J.(2010). Amerıcan Councıl of The Blınd’s Audıo Descrıptıon Project Audıo Descrıptıon Guidelines and Best Practıces September (2010 )– A Work In Progress rsion 3.1 – Ed.Joel Snyder,1-98.http://docenti.unimc.it/catia.giaconi/teaching/2017/17069/files/corso-sostegno/audiodescrizioni adresinden 05.07.2019 tarihinde erişilmiştir.
Şah, U. (2018). Anlatı Çalışmaları, Psikoloji Toplum, www.psikolojitoplum.org adresinden
12.2019 tarihinde erişilmiştir.
Ünver, H. & Yamaçlı, R. (2014). Ulaşılabilirlik Kültürü, Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Derleme Makalesi. http://www.fbedergi.duzce.edu.tr/article/view/5000067688/5000062876. adresinden 10.10.2019 tarihinde erişilmiştir.
Walzcak,A. & Fryer, L. (2017). Creative description: The impact of audio description style on presence in visually impaired audiences. British Journal of Visual Impairment Vol. 35(1) 6–17 c The Author(s) 2016 Reprints and permissions: sagepub.co.uk/journalsPermissions.nav DOI: 10.1177/0264619616661603 journals.sagepub.com/home/jvi
Yaren, Ö. (2013).“Sinemada Anlatı Kuramı”, Sinema Kuramları II, (ed.) Zeynep Özarslan, İstanbul: Su, 2013, 167-192. ISBN : 9786054554119 https://www.academia.edu/4918610/Sinemada_Anlat%C4%B1_Kuram%C4%B1_Sinema_Kuramlar%C4%B1_2_Beyazperdeyi_Ayd%C4%B1nlatan_Kuramlar adresinden 17.01. 2019 tarihinde erişilmiştir.
Yıldız, S., & Gürler, S.(2018). Görme Engelli Bireylerin Engelli Haklarına Dair Bilgi Düzeylerinin Ölçülmesi Ankara Örneği. Kırıkkale Ünirsitesi Sosyal Bilimler Dergisi (KÜSBD), 8 (1), 241-268. https://dergipark.org.tr/download/articlefile/434442. adresinden 08.09.2019 tarihinde erişilmiştir.
Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesinin Türkçe Tam Metni.
https://www.engelsizerisim.com/detay/bm-engelli-haklari-sozlesmesinin-turkce-tam-metni/. adresinden 02/07/ 2019 tarihinde erişilmiştir.
Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme. Nisan 2018.
http://www.esithaklar.org/wpcontent/uploads/2018/08/Ayr%C4%B1mc%C4%B1l%C4%B1k-Yap%C4%B1lmamas%C4%B1--E%C5%9Fitlik-Hakk%C4%B1nda-Genel-Yorum-BM-No.6.pdf. Adresinden 02/07/2019 tarihinde erişilmiştir.
International Classification of Impairments, Disabilities, and Handicaps, WORLD HEALTH ORGANIZATION (WHO)1980.
https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/41003/9241541261_eng.pdf;jsessionid=6821B413953E02E153241383A5953ADB?sequence=1 adresinden 01.08.2019 tarihinde erişilmiştir.
Kamu Spotları Yönergesi, https://www.rtuk.gov.tr/kamu-spotlari/5029/3985/kamu-spotlari-yonergesi.html. adresinden 04/07/2019 tarihinde erişilmiştir.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Authors can retain copyright, while granting the journal right of first publication. Alternatively, authors can transfer copyright to the journal, which then permits authors non-commercial use of the work, including the right to place it in an open access archive. In addition, Creative Commons can be consulted for flexible copyright licenses.
©1999 Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.