The mediating effect of social media addiction on the relationship between leisure boredom and loneliness
Serbest zamanda sıkılma algısı ve yalnızlık arasındaki ilişki üzerine sosyal medya bağımlılığının aracılık etkisi
DOI:
https://doi.org/10.14687/jhs.v18i4.6261Keywords:
Leisure, Leisure Boredom, Loneliness, Social media addiction, Serbest zaman, Serbest zamanda sıkılma algısı, Yalnızlık, Sosyal medya bağımlılığıAbstract
This study aimed to examine the mediating effect of social media addiction on the relationship between leisure boredom and loneliness. A total of 330 high school students in Istanbul, 212 male (64.2%) and 118 female (35.8%), participated in the study voluntarily. In the study, the "Leisure Boredom Scale" developed by Iso-Ahola and Weissinger (1990) to measure participants' perceptions of boredom in their leisure, the "UCLA Loneliness Scale" developed by Peplau and Cutrona (1980) to measure loneliness level, and the "Social Media Addiction scale for Adolescents" developed by Eijnden, Lemmens and Valkenburg (2016) to measure the social media addiction level, were used as data collection tools. The convenience sampling method, which is one of the random sampling methods, was used in the sample selection and the face-to-face survey technique was preferred. In the analysis of the obtained data, descriptive statistics via the SPSS package program, Pearson Correlation, and regression analysis of the indirect impact approach based on the Bootstrap method via PROCESS v3.5 macro were performed. As a result, it was observed that leisure boredom had statistically significant effects on social media addiction and loneliness, and social media addiction on loneliness. Besides, regarding the main aim of the research, it was determined that social media addiction had a mediating effect on the relationship between leisure boredom and loneliness.
Extended English summary is in the end of Full Text PDF (TURKISH) file.
Özet
Bu çalışmanın amacı serbest zamanda sıkılma algısı ile yalnızlık arasındaki ilişkide sosyal medya bağımlılığının aracı etkisinin incelenmesidir. Araştırma grubunu İstanbul’da lise düzeyinde öğrenim gören gönüllü olarak katılım sağlayan 212 erkek (%64,2), ve 118 kadın (%35,8) olmak üzere toplam 330 kişi oluşturmaktadır. Çalışmada katılımcıların serbest zamanlarında sıkılma algılarını ölçmek amacıyla Iso-Ahola ve Weissinger (1990) tarafından geliştirilen Boş Zaman Can Sıkıntısı Ölçeği, yalnızlık düzeyini ölçmek amacıyla Peplau and Cutrona (1980) tarafından geliştirilen UCLA Yalnızlık Ölçeği ve sosyal medya bağımlılık düzeylerini ölçmek amacıyla Eijnden, Lemmens ve Valkenburg (2016) tarafından geliştirilen Ergenler İçin Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği kullanılmıştır. Örneklem seçiminde tesadüfi örneklem yöntemlerinden olan kolayda örnekleme yöntemi kullanılmış ve yüz yüze anket tekniği tercih edilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde SPSS paket programı aracılığıyla tanımlayıcı istatistikler, Pearson Correlation ve PROCESS v3.5 makro aracılığıyla Bootstrap yöntemini temel alan dolaylı etki yaklaşımına ilişkin regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, serbest zamanda sıkılma algısının sosyal medya bağımlılığı üzerinde, serbest zamanda sıkılma algısının yalnızlık üzerinde, sosyal medya bağımlılığının yalnızlık üzerinde istatistiksel açıdan anlamlı etkilerinin olduğu görülmüştür. Ayrıca, araştırmanın temel amacına ilişkin olarak serbest zamanda sıkılma algısı ile yalnızlık arasındaki ilişkide sosyal medya bağımlılığının aracılık etkisi olduğu tespit edilmiştir.
Downloads
Metrics
References
Ando, R., & Sakamoto, A. (2008). The effect of cyber-friends on loneliness and social anxiety: differences between high and low self-evaluated physical attractiveness groups. Computers in Human Behavior, 24(3), 993-1009.
Balcı, V. (2003). Ankara’daki üniversite öğrencilerinin boş zaman etkinliklerine katılımlarının araştırılması. Milli Eğitim Dergisi, 158, 161-173.
Baron, R.M., & Kenny, D.A. (1986). The moderator–mediator variable distinction in social psychological research:
Conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of personality and social psychology, 51(6), 1173.
Bayhan, V. (2011). Lise öğrencilerinde internet kullanma alışkanlığı ve internet bağımlılığı: malatya uygulaması. XIII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri. 2-4 Şubat 2011, Malatya, 917-924.
Bonetti, L., Campbell, M.A., & Gilmore, L. (2010). The relationship of loneliness and social anxiety with children's and adolescents' online communication. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 13(3), 279-285.
Bozoğlan, B., Demirer, V., & Sahin, I. (2013). Loneliness, self-esteem, and life satisfaction as predictors of ınternet addiction: a cross-sectional study among Turkish university students. Scandinavian Journal of Psychology, 54(4), 313-319
Çaycı, A.E., Çaycı, B., & Eken, İ. (2017). Gençlerin Serbest Zaman Aktivitelerinin Mobil Teknoloji Merkezli Dönüşümünün Mtuas Ölçeğine Göre Incelenmesi. Ankara: Nobel. (s.101-115).
Çelik, E. (2013). Lise son sınıf öğrencilerinin yılmazlık özelliklerinin duygusal dışavurum açısından incelenmesi. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 221-236
Ceyhan, E. (2010). Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3), 1323-1355.
Chow, H.P.H. (2005). Life satisfaction among university students in a canadian prairie city: a multivariate analysis. Social Indicators Research, 70, 139-150.
Çömlekçi, M.F., & Başol, O. (2019). Gençlerin sosyal medya kullanım amaçları ile sosyal medya bağımlılığı ilişkisinin incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(4), 173-188.
Demir, A. (1989). UCLA Yalnizlik ölceginin gecerlik ve guvenirligi. Psikoloji Dergisi, 7(23), 14-18.
Doğan, U., & Karakaş, Y. (2016). Lise öğrencilerinin sosyal ağ sitleri kullanımının yordayıcısı olarak yalnızlık. Sakarya University Journal of Education, 6(1), 57-71.
Esen, E., & Siyez, D. M. (2011). An investigation of psycho-social variables in predicting internet addiction among adolescents. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36), 127-136.
George, D., & Mallery, P. (2016). IBM SPSS Statistics 23 Step By Step. Routledge.
Gürbüz, B., Kara, F. M., & Sarol, H. (2017). Türk kadınlarının serbest zamanda sıkılma algısı, benlik saygısı ve yalnızlık düzeylerinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19(4), 188-198.
Gürbüz, S. (2019). Sosyal Bilimlerde Aracı, Düzenleyici Ve Durumsal Etki Analizi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Hayes, A.F. (2013). Methodology in the Social Sciences Introduction to Mediation, Moderation and Conditional Process Analysis: A Regression-Based. New York: Guilford Press.
Hayes, A.F. (2015). An index and test of linear moderated mediation. Multivariate Behavioral Research, 50(1), 1-22.
İnan, A. (2010). İlköğretim II. kademe ve ortaöğretim öğrencilerinde internet bağımlılığı, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
İskender, A., & Güçer E. (2018). Boş zamanda sıkılma algısı ile riskli davranışlar arasındaki ilişkinin belirlenmesi: Üniversite öğrencileri üzerine bir uygulama. Turizm Akademik Dergisi, 5(1), 86-97.
Iso-Ahola, S.E., & Weissinger, E. (1990). Perceptions of boredom in leisure: Conceptualization, reliability and validity of the leisure boredom scale. Journal of Leisure Research, 22(1), 1-17.
Kara, F.M., & Ayverdi, B. (2018). Üniversite öğrencilerinde serbest zamanda sıkılma algısı alkol kullanma nedenlerinin belirleyicisi midir?. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(1), 35-42.
Kara, F.M., Gürbüz, B., & Sarol, H. (2018). An investigation of adult’s leisure boredom, perceived social competence and self-esteem. International Journal of Sport Exercise and Training Sciences-IJSETS, 4(4), 113-121.
Karaküçük, S., & Ekenci, G. (1995). Okulların boş zamanları değerlendirme (rekreasyon) eğitimindeki rolleri. Milli Eğitim Dergisi, 128, 62-66.
Karasar, N. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri: Kavramlar, Teknikler Ve ilkeler (27. ed.). Ankara: Nobel Yayınevi.
Kemp, S. (2021). Digital 2021:Turkey. We are social. 02.12.2021 tarihinde erişim sağlandı. https://datareportal.com/reports/digital-2021-turkey
Köse, E., & Bayköse, N. (2019). Serbest zamanda sıkılma algısı ve egzersiz bağımlılığı arasındaki ilişki. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 1-14.
Kraut, R., Kiesler, S., Boneva, B., Cummings, J. N., Helgeson, V., & Crawford, A.M. (2002). Internet paradox revisited. Journal of Social Issues, 58(1), 49-74.
Kurtaran, G. T. (2008). İnternet bağımlılığını yordayan değişkenlerin incelenmesi, Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin.
Leung, L. (2015). Using tablet in solitude for stress reduction: an examination of desire for aloneness, leisure boredom, tablet activities and location of use. Computers in Human Behavior, 48, 382-391.
Lin, C.H., Lin, S.L., & Wu, C.P. (2009). The effect of parental monitoring and leisure boredom on adolescents‟ ınternet addiction. Adolescence, 44(176), 993-1004.
Morsünbül, Ü. (2014). İnternet bağımlılığının bağlanma stilleri, kişilik özellikleri, yalnızlık ve yaşam doyumu ile ilişkisi. International Journal of Human Sciences, 11(1), 357-372
Ögel, K. (2012). İnternet Bağımlılığı. Türkiye İŞ Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
Öner, B. (2017). Ergenlerde serbest zamanda sıkılma algısı, internet bağımlılığı ve akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
Özen, Ü., & Korukçu-Sarıcı, M.B. (2010). Yalnızlık olgusu ve sanal sohbetin yalnızlığın paylaşımına etkisi: üniversite öğrencileri üzerinde bir araştırma. Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(1), 149-159.
Russell, D., Peplau, L.A., & Ferguson, M.L. (1978). Developing a measure of loneliness. journal of personality assessment, 42(3), 290- 294.
Ryan, T., & Xenos, S. (2011). Who uses facebook? An investigation into the relationship between the big five, shyness, narcissism, loneliness, and facebook usage. Computers in Human Behavior, 27(5), 1658-1664.
Şen, Ş. (2013). Serbest zaman, serbest zaman etkinlikleri ve eğitimdeki yeri. Ekev Akademi Dergisi, 17(54), 295-305.
Soylu, Y., & Siyez, D.M. (2014). Boş zaman can sıkıntısı ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması. Ege Eğitim Dergisi, (15)1, 80-95.
Süpçeler, B. (2016). Ergenlik döneminde algılanan sosyal destek ile yaşam doyumu ve özgüven ilişkisi, Yakın Doğu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Lefkoşa.
Taş, İ. (2017). Ergenler için sosyal medya bağımlılığı ölçeği kısa formunun (SMBÖ-KF) geçerlik ve güvenirlik çalışması. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 4(1), 27-40.
Taşçı, B., & Ekiz, S. (2018). Serbest zaman aktivitesi olarak sosyal medya bağımlılığı. Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Konferansı, Eğlence ve Ürün Yerleştirme.
Tsai, C.C., & Lin, S.S. (2003). Internet addiction of adolescents in taiwan: an interview study. CyberPsychology & Behavior, 6(6), 649-652
Türkel, Z., & Dilmaç, B. (2019). Ergenlerde sosyal medya kullanimi, yalnizlik ve yaşam doyumu arasindaki yordayici ilişkiler. Necmettin Erbakan Üniversitesi Ereğli Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 57-70.
Van den Eijnden, R.J., Lemmens, J.S., & Valkenburg, P.M. (2016). The social media disorder scale. Computers in Human Behavior, 61, 478-487.Ü
Vural, Z.B.A., & Bat, M. (2010). Yeni bir iletişim ortamı olarak sosyal medya: Ege üniversitesi iletişim fakültesine yönelik bir araştırma. Journal of Yaşar University, 20(5), 3348‐3382
Yavuzer, H. (2002). Çocuk Psikolojisi. Remzi Yayınevi, İstanbul.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2021 Journal of Human Sciences
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Authors can retain copyright, while granting the journal right of first publication. Alternatively, authors can transfer copyright to the journal, which then permits authors non-commercial use of the work, including the right to place it in an open access archive. In addition, Creative Commons can be consulted for flexible copyright licenses.
©1999 Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
