The image of women in the life science textbooks
Hayat bilgisi ders kitaplarında kadın imgesi
DOI:
https://doi.org/10.14687/jhs.v19i4.6344Keywords:
Republican Period, Textbooks, Life Science, History of Turkish Education, Cumhuriyet Dönemi, Ders Kitapları, Hayat Bilgisi, Türk Eğitim TarihiAbstract
The aim of this research is primary school 1, 2 and 3. the knowledge of life taught in classrooms is to examine the image of women in textbooks. Within the framework of this purpose, the problem sentence of the research is “How is the image of a woman given in the texts and images of elementary school life science textbooks?" is designed in the form of. Qualitative research method was used in the study. These textbooks have been examined with the document analysis technique and all of the images with “woman” in both their texts and images have been noted and marked by coloring. In the second reading, a meticulous coding was made and expressions with temporary theme names were classified according to their similarities, adhering to the essence. The statements in the themes were summarized by the researchers by reading them over and over again, adding and combining them. When the distribution of the professions included in the textbooks according to gender is examined, it is seen that men are more numerous than women both in working life and in choosing a profession. It is observed that the professions performed by women are professions that require less physical strength and endurance compared to the professions performed by men. However, textbooks, rather than limiting the possibilities, should try to contribute to the individual development of children by providing as wide a range of models and activities as possible.
Extended English summary is in the end of Full Text PDF (TURKISH) file.Özet
Bu araştırmanın amacı ilkokul 1, 2 ve 3. sınıflarda okutulan hayat bilgisi ders kitaplarındaki kadın imgesini incelemektir. Bu amaç çerçevesinde araştırmanın problem cümlesi “İlkokul hayat bilgisi ders kitaplarının metinlerinde ve görsellerinde kadın imgesi nasıl verilmiştir?” şeklinde dizayn edilmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Söz konusu ders kitapları doküman analizi tekniği ile incelenmiş ve gerek metinlerinde gerekse görsellerinde “kadın” ile imgelerin tamamı not edilmiş ve renklendirilerek işaretlenmiştir. İkinci okumada titiz bir kodlama yapılmış ve öze bağlı kalınarak geçici tema adlarına sahip ifadeler benzerliklerine göre sınıflandırılmıştır. Temalardaki ifadeler araştırmacılar tarafından tekrar tekrar okunarak, ekleme ve birleştirme şeklinde özetlenmiştir. Ders kitaplarında yer alan mesleklerin cinsiyetlere göre dağılımı incelendiğinde erkeklerin hem çalışma yaşamında hem de meslek seçiminde kadınlara oranla sayıca fazla oldukları görülmektedir. Kadınların yaptıkları mesleklerin, erkeklerin yaptıkları mesleklere orana daha az beden gücü ve dayanıklılık gerektiren meslekler olduğu görülmektedir. Oysa ders kitapları, olasılıkları sınırlandırmaktan çok, olabildiğince geniş bir modeller ve etkinlikler yelpazesi sunarak çocukların bireysel gelişimine katkı yapmaya çalışmalıdır.
Downloads
Metrics
References
Adler, P., Kless, S. ve Adler, P. (1992). Socialization to gender roles: Popularity among elementary school boys and girls. Sociology of Education, 65(3), 169-187.
Alemdar, Ç. (2021). İlkokul hayat bilgisi 1 ders kitabı. Ankara: Pasifik Yayınları.
Burr, V. (2002). Gender and social psychology. London: Routledge.
Çelik, G. (2016). Erkekler de ağlar!: Toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında erkeklik inşası ve şiddet döngüsü. Fe Dergi, 8(2), 1-12.
Çelikbaş, E., Gürel, F. ve Özcan, N. (2019). İlkokul hayat bilgisi 3 ders kitabı. Ankara: Devlet Kitapları.
Demirdöven, K. (2020). İlkokul hayat bilgisi ders kitaplarındaki toplumsal cinsiyet algısı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İzmit: Kocaeli Üniversitesi.
Dokumacı, A., Özdemir Gök, N. ve Dokumacı, Z. (2019). İlkokul hayat bilgisi 2 ders kitabı. Ankara: Devlet Kitapları.
Gökçe, O. (2006). İçerik analizi kuramsal ve pratik bilgiler. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Güney, N. (2016). 6. sınıf Türkçe ders kitaplarında toplumsal cinsiyet incelemesi. Electronic Turkish Studies, 11(3), 1229-1248.
Kılıç, L. K. ve Bircan, E. (2011). İlköğretim Türkçe ders kitaplarında ortaya çıkan toplumsal cinsiyet rolleri üzerine bir inceleme. ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2(3), 129-148.
Özdemir, E. ve Karaboğa, A. B. (2019). Ortaokul matematik ders kitaplarında toplumsal cinsiyet. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(3), 760-781.
Özkan, R. (2013). İlköğretim ders kitaplarında kadın figürü. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(5), 617-631.
Özmeriç Taştekin, G. (2019). İlkokul ders kitaplarında toplumsal cinsiyet temsilleri: nicel bir içerik çözümlemesi, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
Zor, A. (2008). Geçmişten günümüze Türk kadını ve bunların ilköğretim 4. ve 5. sınıf sosyal bilgiler ders kitabına yansıması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Journal of Human Sciences
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Authors can retain copyright, while granting the journal right of first publication. Alternatively, authors can transfer copyright to the journal, which then permits authors non-commercial use of the work, including the right to place it in an open access archive. In addition, Creative Commons can be consulted for flexible copyright licenses.
©1999 Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.