Perceptual evaluation of the ‘historicist city entrance gates’: ‘Tarihsici kent giriş kapılarının’ algısal değerlendirilmesi

Emine  Yıldız Kuyrukçu; Raziye Çınar

doi:10.14687/jhs.v20i1.6350

Authors

Emine Yıldız Kuyrukçu Konya Teknik Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi https://orcid.org/0000-0002-5794-3507
Raziye Çınar Konya Teknik Üniversitesi Mimarlık Anabilim Dalı Yüksek Lisans Programı https://orcid.org/0000-0002-4704-7303

DOI:

https://doi.org/10.14687/jhs.v20i1.6350

Keywords:

Kentsel İmaj ve kimlik, Kent Giriş Kapıları, Tarihsicilik, Genel Estetik Değerlendirme

Abstract

The city entrance gates are extremely important structures for the identity of the city and the image of the city, which form the first impression about the city. The city image is the mental impressions that the urbanite and the visitor produce for the city. It is intended to reflect the city with the symbolic, symbolic signs, building form, architectural elements contained in the city entrance gates.

The aim of this study is to formally analyze the historicist city gates, which have an important place on the image of the city; to discuss the general aesthetic perceptions of these gates from the eyes of the designer and the public. For this purpose, historicistic examples of city entrance gates were determined by using literature search, academic studies, archival documents and visual documents; these examples were analyzed using the method of form analysis, the historical periods and architectural elements they cited were determined. Another issue that the study examines is how the historicist city entrance gates are perceived by the architect and the public. For this purpose, the visuals of 10 historicistic city entrance gates determined as samples to determine the aesthetic judgments of the architect and the public on this issue were presented to the architects and the public living in different provinces and asked to evaluate the 9 adjective pairs below these photos on a 7 digits (1:positive, 7:negative) semantic differentiation scale. In the light of the findings obtained, the effects of such “historicist city entrance gate” applications on ‘designer’, ‘people’ and ‘city image’ have been discussed. With this study, which also tests the tendency of the architect and the public on this issue, it has been determined by the survey conducted that architects do not find these postmodern historicist city entrance gates suitable for urban aesthetics because they are imitative and outdated. The results of the study support the literature and it has been determined that while imitation and familiarity negatively affect the aesthetic value of architects, the public positively evaluates and generally likes these postmodern structures that they find familiar for urban aesthetics.

As a result, according to the findings obtained, the city entrance gates produced recently in our country are based on the understanding of historicism and trying to establish a connection with the past. However, the copycat city entrance gates made with this approach, which tries to revive history, are independent of place, time and function; they cause disruption of historical and cultural continuity, as opposed to reflecting the identity and image of the city to which they belong.

Extended English summary is at the end of this document.

Özet

Kent giriş kapıları kent ile ilgili ilk izlenimi oluşturan kent kimliği ve kent imajı için son derece önemli yapılardır. Kent imajı kentlinin ve ziyaretçinin kent için ürettiği zihinsel izlenimleridir. Kent giriş kapılarının içerdiği simgesel, sembolik işaretler, yapı formu, mimari ögeleri ile kenti yansıtma amacındadır

Bu çalışmanın amacı kent imajı üzerinde önemli bir yere sahip olan tarihsici kent giriş kapılarını biçimsel olarak analiz etmek; tasarımcı ve halk gözüyle bu kapıların genel estetik algılarını tartışmaktır. Bu amaçla çalışma kapsamında literatür taraması, akademik çalışmalar, arşiv belgeleri ve görsel belgelerden faydalanılarak tarihsici kent giriş kapısı örnekleri belirlenmiş; bu örnekler biçim analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiş, alıntı yaptıkları tarihsel dönemler ve mimari elemanlar tespit edilmiştir. Çalışmanın bir diğer merak ettiği konu tarihsici kent giriş kapılarının mimar ve halk tarafından nasıl algılandığıdır. Bu amaçla mimar ve halkın bu konudaki estetik yargılarını belirlemek için örneklem olarak belirlenen 10 adet tarihsici kent giriş kapısının görselleri; farklı illerde yaşayan mimarlara ve halka sunularak; bu fotoğrafların altındaki 9 sıfat çiftini 7 basamaklı (1:olumlu, 7:olumsuz) anlamsal farklılaşma skalasında değerlendirmeleri istenmiştir. Elde edilen bulgular ışığında bu tarz “tarihsici kent giriş kapı” uygulamalarının ‘tasarımcı’, ‘halk’ ve ‘kent imajı’ üzerinde oluşturduğu etkiler tartışılmıştır.

Mimar ve halkın bu konudaki eğilimini de test eden bu çalışma ile mimarların bu postmodern tarihsici kent giriş kapılarını taklit ve modası geçmiş olduğu için kent estetiğine uygun bulmadıkları yapılan anket çalışması ile tespit edilmiştir. Çalışma sonuçları literatürü destekleyerek taklit ve tanıdık olma durumunun, mimarların estetik değerini olumsuz etkilerken, halkın tanıdık buldukları bu postmodern yapıları kent estetiği için olumlu değerlendirdiği ve genel olarak beğendiği tespit edilmiştir.

Sonuç olarak elde edilen bulgulara göre ülkemizde son dönemde üretilen kent giriş kapıları tarihsicilik anlayışı üzerine temellendirilerek geçmişle bağ kurulmaya çalışılmaktadır. Ancak tarihi yeniden canladırmaya çalışan bu yaklaşım ile yapılan taklitçi kent giriş kapıları yer, zaman ve işlevden bağımsız; ait olduğu kentin kimliği ve imajını yansıtmanın aksine tarihi ve kültürel sürekliliğin aksamasına neden olmaktadır.

Downloads

Download data is not yet available.

Metrics

Metrics Loading ...

Author Biography

Emine Yıldız Kuyrukçu, Konya Teknik Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi

Doç. Dr., Konya Teknik Üniversitesi, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, [email protected]

References

Akalın, A., C. Wilson, Sezal İ. & Yıldırım, K. (2008). Architectural identity and the power of local authorities: A case study of Keçiören, Ankara. Power and Architecture, 20. International Building and Life Congress, Mimarlar Odası Bursa Şubesi, Bursa, ss.103-111.

Baskaya, A., Wilson, C., Ozcan, Y. Z. & Karadeniz, D.A. /2006). Study in re-establishing the corporate identity of a post office institution with gender-related differences in perception of space. Journal of Architectural and Planning Research, 23, 43-59.

Baudrillard, J., & Adanır, O. (1998). Simülakrlar ve simülasyon. Ankara, Turkey: Dokuz Eylül Yayınları.

Berlyne, D. E. (1974). Studies in the new experimental aesthetics. Newyork: Wiley.

Biro, A. (1998). Sanat ve sanatçıların yarattığı pencereler ve kapılar [Yüksek Lisans Tezi], İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

Bozdoğan, S. (1981). Tarih, mimarlık tarihi ve bazı kavramlar, Mimarlık 81(3),7-11.

Canter, D. (1969). An intergroup comparison of connotative dimensions in architecture, Environment and Behavior, 1, 27-28.

Cengizkan, A. (1999). Kayaköy-Levissi için ay saati tasarım işliği, Mimarlık, (287), 38-45.

Colquhoun, A. (1990). Mimari Eleştiri Yazıları, çev. A. Cengizkan, Şevki Vanlı Mimarlık Vakfı Yayınları.

Çetintahra, G. E. (2011). Kent imajı yaratma sürecinde kKentsel tTasarım ve planlamanın sorgulanması, İDEALKENT, 2(3), 158-171.

Dovey, K. (1985). Home and homelessness, in I. Altman & C. Werner (eds.), Home environments: Human behaviour and environment, Plenum, New York.

Downing, R., Hubka, T. (1979). Imagery and the generation form, Proceedings of the 67th American Collegiate Schools of Architecture Annual Meeting, Arlington, VA: Carrollton Press.

Ertürk, S. (1983). Mimari mekanların algılanması üzerine deneysel bir çalışma [Yayınlanmış Doktora Tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.

Fawcett, W., Ellingham, T., Platt, S. (2008). Reconciling the architectural preferences of architects and the public, Environment and Behavior, 40 (5), 599-618.

Fiedler, F.E. (1985). The leadership game: matching the man to the situation. In Gibson, J. W. and Hodgetts, R. M. (eds.) Readings and Exercises in Organizational Communication. Orlando, FL: Academic Press., 122-30, 1985.

Gans, H. (1978). Towards a human architecture: a sociologist view of the profession, Journal of Architectural Education, 2, 26-31.

Gartman, D. (1998), Postmodernism; or, the cultural logic of Post-Fordism, The Sociological Quarterly, 39 (1), 119-137.

Gifford, R, Hine, W. D., Clemm M. W., Reynolds, J.D. & Shaw, T. K. (2000). Decoding modern architecture: A lens model approach for understanding the aesthetic differences of architects and laypersons, Environment and Behaviour, 32 (2), 163187.

Gifford, R. & Douglas, D. (2001). Evaluation of the physical classroom by students and professors: A lens model approach, Educational Research, 43 (3), 295-309.

Gifford, R., Hine, D. W., Muller-Clemm, W. & Shaw, K. T. (2002). Why architects and laypersons judge buildings differently: Cognitive properties and physical bases. Journal of architectural and Planning Research, 131-148.

Green, R. (1999). Meaning and form in community perception of town character. Journal of Environmental Psychology, 19, 311-329, 1999.

Groat, L. & Canter D. (1979). Does Post-modernism communicate, Prograssive A Architecture, 12, 84-87.

Groat, L. (1982). Meaning in Post-Modern Architecture: An examination using the multiple sorting task, Journal of Environmental Psychology, 2, 3-22.

Gurallar, N. (2015). Tarihselcilik-tarihsicilik [historicism]: Bir mimarlik terminoloji tartismasi ve 2000’ler türkiyesinde tarihsici mimarlik. Metu Journal of the Faculty of Architecture, 32(2), 191–204.

Hersberger, G.R. (1988). A study of meaning and architecture, Environmental aesthetics theory research and applications, Cambridge University Press, New York, 175-194.

Hubbard, P. (1996). Conflicting interpretations of architecture: an empirical investigation, Journal of Environmental Psychology, 16, 75-92.

İmamoğlu, C. (1975). Spaciousness of Interiors [Unpublished Ph.D. Thesis]. Glasgow: University of Strathclyde.

İmamoğlu, C. (2000). Complexity, liking and familiarity: Architecture and non-architecture Turkish students' assessments of traditional and modern house facades. Journal of Environmental Psychology, 20, 5-16, 2000

Kaya, N. & Weber, M.J. (2003). Cross-cultural differences in the perception of crowding and privacy regulation: American and Turkish students. Journal of Environmental Psychology, 23, 301-309.

Kılıçoğlu Ö. (2007). Kullanıcı müdahaleleriyle, Değişikliğe uğramış müstakil toplu konut cephelerinin, farklı eğitim grupları tarafından değerlendirilmesi: beğeni, karmaşa ve etkilenme [Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Lynch, K. (1965). The image of city. The M.I.T. Press.

Lynch, K. (2010). Kent imgesi. (Çev.İ. Başaran). Türkiye İş Bankası Yayınları.

Mansour H. (2015). The lost identity of the city: the case of Damascus. CITTA 8th Annual Conference on Planning Research AESOP TG Public Spaces & Urban Cultures Event.

Özkan C. (2019). Yerel yönetim binaları cephelerinde erkin, halk ve tasarımcılarla olan algısal birlikteliğinin analizi [Yüksek Lisans Tezi], Konya Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.

Purcell, A.T. & Nasar J.L. (1992). Experiencing other people’s houses: a model of similarities and differences in environmental experience, Journal of Environmental Psychology, 12, 199-211.

Purcell, A.T. (1995). Experiencing American and Australian high- and popular-style houses, Environment and Behavior, 27 (6), 771-800.

Tanyeli, U. (2005). Tarihselcilik, Arredamento Mimarlık (171), 62-3.

Wickelgren, W.A. (1979). Cognitive Psychology. New Jersey: Prentice-Hall, ss.177-220.

Yıldırım, K. & Akalın-Baskaya, A. (2007). Perceived crowding in a café-restaurant with different seating densities, Building and Environment, 42 (9).

Yücel, A. (2007a). Çağdaş Türkiye mimarlığı/tarihselciliğe karşı tarihsellik: Eldem, Cansever ve Çinici’nin yapıtları üzerinden tematik bir panorama, 2000’lerde Türkiye’de mimarlık: söylem ve uygulamalar, der. T. Korkmaz, Mimarlar Odası Yayınları,165-73.

Zajonc, R.B. (1968). Attitudinal effects of mere exposure. Journal of Personality and Social Psychology Monograph Supplement, 9(2), 2.