Determination of observations of nurses for infection control and prevention: Hemşirelerin enfeksiyon kontrolü ve önlenmesine yönelik gözlemlerinin belirlenmesi

İrem Betül  Yıldırım; Hüsna Özveren

doi:10.14687/jhs.v20i4.6437

Authors

İrem Betül Yıldırım Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi https://orcid.org/0000-0002-8021-365X
Hüsna Özveren Kırıkkale University https://orcid.org/0000-0002-2724-5580

DOI:

https://doi.org/10.14687/jhs.v20i4.6437

Keywords:

Nurse, Infection, Infection Control and Prevention, Health Care Associated Infection, Hemşire, Enfeksiyon, Enfeksiyon Kontrolü ve Önlenmesi, Sağlık Hizmeti İlişkili Enfeksiyon

Abstract

Aim: This research was planned as a descriptive and cross-sectional study in order to examine nurses' observations on infection control and prevention.

Material and method: The research was carried out with 507 nurses working at Ankara Training and Research Hospital and voluntarily participating in the research. Ethics committee approval and institutional permissions were obtained, required for the study. Research data were collected using the descriptive characteristics form and the Nurses' Observations for Infection Control and Prevention Scale. When analyzing the data, frequency, percentage, mean, standard deviation, Mann Whitney U Test, Kruskal Wallis Test and Spearman correlation analysis were conducted.

Results: The mean age of the nurses was 30.58±7.92 and 81.9% were female and 44.4% were married.

The mean score of the Nurses' Observations for Infection Control and Prevention Scale was 29.36±8.90. When the descriptive and infection control characteristics of the nurses participating in the study were examined; Single, working in the operating room, working in the day shift, stating that the number of nurses is sufficient, satisfied with the care they apply, receiving infection control training from in-service training and from congress, finding the infection control training sufficient, stating that he does not need infection control training, believing that infection can be controlled with education The scale scores of the partially believing nurses were found to be low and statistically significant (p<0,05).

Conclusion: As a result of the research, it was determined that the average score of nurses regarding infection control and prevention was positive. As a result of the research, it is recommended to plan competent in-service training programs for the control and prevention of infection for nurses and to control the outputs of the trainings given.

(Extended English summary is at the end of this document)

Özet

Amaç: Bu araştırma hemşirelerinin enfeksiyon kontrolü ve önlenmesine yönelik gözlemlerinin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı ve kesitsel yapılmıştır.

Gereç ve Yöntem: Araştırma, bir Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde çalışan ve araştırmaya gönüllü olarak katılan 507 hemşire ile yapılmıştır. Çalışma için gerekli etik kurul onayı ve kurum izinleri alınmıştır. Araştırma verileri, tanıtıcı özellikler formu ve Hemşirelerin Enfeksiyon Kontrolü ve Önlenmesine Yönelik Gözlemleri Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, Mann Whitney U Testi Kruskal Wallis Testi ve spearman korelasyon analizi kullanılmıştır.

Bulgular: Hemşirelerin yaş ortalaması 30,58±7,92, hemşirelikte toplam hizmet süresi (ay) ortalaması 100,95±103,97 olup %81,9’unun kadın ve %44,4’ünün evli olduğu saptanmıştır.

Hemşirelerin Enfeksiyon Kontrolü ve Önlenmesine Yönelik Gözlemleri Ölçeği toplam puan ortalamasının 29,36±8,90 olduğu belirlenmiştir. Araştırmaya katılan hemşirelerin bazı tanıtıcı özelliklerine ve enfeksiyon kontrolü ile ilişkili özellikleri incelendiğinde bekar olan, ameliyathanede ve gündüz vardiyasında çalışan, hemşire sayısının yeterli olduğunu ifade eden, uyguladıkları hemşirelik bakımından memnun olan, enfeksiyon kontrolü eğitimini hizmet içi eğitimden ve kongreden alan, aldıkları enfeksiyon kontrolü eğitimini yeterli bulan, enfeksiyon kontrolü eğitimi gereksinimi olmadığını belirten, enfeksiyonun eğitim ile kontrol edilebileceğine inanan ve kısmen inanan hemşirelerin, enfeksiyon kontrolü ve önlenmesine yönelik gözlemleri ölçeği puanının daha düşük olduğu belirlenmiş olup istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0,05).

Sonuç: Araştırma sonucunda hemşirelere enfeksiyon kontrolü ve önlenmesine yönelik puan ortalamasının pozitif yönde olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonucunda hemşirelere enfeksiyon kontrolü ve önlenmesine yönelik hizmet içi eğitim programlarının planlanması, ve verilen eğitimlerin çıktılarının kontrol edilmesi önerilmektedir.

Downloads

Download data is not yet available.

Metrics

Metrics Loading ...

Author Biographies

İrem Betül Yıldırım, Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Uzman Hemşire, Kalp Damar Cerrahisi Yoğun Bakım, Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Hüsna Özveren, Kırıkkale University

Doç. Dr., Kırıkkale Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü

References

Akça, A.H., Keşaplı, M. (2016). Acil Serviste El Yıkama Alışkanlıkları ve Ülkemizdeki Sağlık Politikalarının Bu Alışkanlık Üzerine Etkileri, Van Tıp Dergisi, 23(2), 176-182.

Aktaş, E., Özcelik C. C., Ocakcı, F. A. (2020). Reliabilityandvalidity Of Nurses’ Experiences Of Infection Preventionand Control Questionnaire. Clinical and Experimental Health Sciences. 10: 137-141.

Akyıl, R., Uzun, Ö. (2007). Hastanede Çalışan Hemşirelerin El Yıkama Durumlarının Belirlenmesi, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(2), 66-72.

Alp, D. E. (2012). Hastane Enfeksiyonları Tanımı, Epidemiyolojisi ve Risk Faktörleri. Enfeksiyon Kontrol Programı Yazarlar, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Hastaneleri Yayın No:55.

Al-Rawajfah, O. M., Hweidi, I. M., Alkhalaileh, M., Khader, Y. S., Alshboul, S. A. (2013). Compliance of Jordanian Registered Nurses With İnfection Control Guidelines: A National Population-Based Study, Am J Infect Control 2013;41:1065-8.

Alshehari, A. A., Park, S., Rashid, H. (2018). Strategies to Improve Hand Hygiene Compliance Among Healthcare Workers In Adult Intensive Care Units: A Mini Systematic Review, Journal of Hospital Infection, 100(2):152-158.

Altın, M. E. (2021). Diş Hekimliğinde Sterilizasyon ve Dezenfeksiyon. (Bitirme Tezi). İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi. İstanbul.

Alverdy J. C, Hyman N, Gilbert J. (2020). Re-Examining Causes Of Surgical Site Infections Following Elective Surgery In The Era Of Asepsis, Lancet, 2020 Mar;20(3):e38-e43.

Anderson, D. J., Podgorny, K., Berríos-Torres, S. I., Bratzler, D. W., Dellinger, E. P., Greene, L., Nyquist, A. C., Saiman, L., Yokoe, D. S., Maragakis, L. L., & Kaye, K. S. (2014). Strategies To Prevent Surgical Site Infections İn Acute Care Hospitals, Infection Control And Hospital Epidemiology, 35(6), 605–627.

Aragon, T. Reingold, A. (2007). Epidemiologic Concepts for The Control and Prevention of Infectious Diseases. Erişim Adresi: https://escholarship.org/content/qt7687z08g/qt7687z08g.pdf?t=qasd3z&v=lg. Erişim Tarihi: 30.07.2022.

Askeroğlu, A., Balkaya, F., Tercan, F. (2022). Yoğun Bakım Hemşirelerin İzolasyon Önlemlerine Uyumu ve İlişkili Faktörlerin İncelenmesi, Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 6 (2), 193-201.

Aslan, Ş., Güzel, Ş. (2021). Sağlık Çalışanlarının İş Becerikliliği ile Çalışmaya Tutkunluk İlişkisinde Örgütsel Erdemliliğin, Öz -Yeterliğin ve Duygusal Zekânın Aracılık Rolü . Yönetim Bilimleri Dergisi , 19 (41) , 631-664 .

Aştı Atabek, T., Karadağ, A. (2014). Hemşirelik Esasları Hemşirelik Bilim ve Sanatı. Akademi Yayınevi, İstanbul. 1.Cilt 23:410-440.

Aylaz, R., Şahin, F., Yıldırım, H. (2018). Hemşirelerin Hastane Enfeksiyonu Konusuna İlişkin Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi, Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(2):67-73.

Behlül, S., Bektarganova, D., Artaç, Ö. M. (2019). Impact Of Efectıve Management Of Hospıtal Acquıred In-Fectıons In Ensurıng Patıent Safety: A Systematıc Revıew Of The Lıterature. Ekev Akademi Dergisi, (ICOAEF), 245–254.

Berman, A., Shirlee, J. S., Geralyn, F. (2022). Kozier & Erb’s Fundamentals of Nursing: Concepts, Process, and Practice, 11th Edition, ISBN 9780135428733. Pearson Education Limited 2022 C:31.P:693-724. United Kingdom.

Berríos-Torres, S.I, Umscheid, C.A, Bratzler, D.W, et al. (2017). Centers for Disease Control and Prevention Guideline for the Prevention of Surgical Site Infection, JAMA Surg. 2017;152(8):784–791.

Buetti, N., Marschall, J., Drees, M., Fakih, M., Hadaway, L., Maragakis, L., Mermel, L. (2022). Strategies To Prevent Central Line-Associated Bloodstream Infections In Acute-Care Hospitals, Infection Control & Hospital Epidemiology, 43(5), 553-569.

Burnett, E. (2018). Effective İnfection Prevention and Control: The Nurse's Role, Nurs Stand, 2018 Jun 5;33(4):68-72.

Carrico, R. M., Garrett, H., Balcom, D., Glowicz, J. B. (2018). Infection Prevention and Control Core Practices: A Roadmap For Nursing Practice, Nursing, 2018 Aug;48(8):22-28.

Casadevall, A., Pirofski, L.A. (2000). Host-Pathogen İnteractions: Basic Concepts Of Microbial Commensalism, Colonization, İnfection, And Disease, Infect Immun. 2000 Dec;68(12):6511-8.

Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2003). Guidelines For Environ

mental Infection Control in Healthcare Facilities: Recommendations of CDC and the Healthcare Infection Control Practices Advisory Committee (HICPAC). MMWR, 52, 1-48.

Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2007). Guideline For Isolation Precautions: Preventing Transmission Of Infectious Agents İn Healthcare

Settings.ErişimAdresi:https://www.cdc.gov/infectioncontrol/guidelines/isolation/index.html. Erişim Tarihi:02.06.2022.

Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2008). Workbook For Designing, Implementing and Evaluating a Sharps Injury Prevention Program. Erişim Adresi: https://www.cdc.gov/sharpssafety/pdf/sharpsworkbook_2008.pdf. Erişim Tarihi: 12.06.2022.

Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2009). Guideline for Prevention of Catheter-Associated Urinary Tract Infections Erişim Adresi: http://www.cdc.gov/hicpac/pdf/cautı/cautıguideline2009final.pdf. Erişim Tarihi: 16.08.2022.

Centers For Diseases Control And Prevention (CDC). (2011). Guidelines For The Prevention Of Intravascular Catheter- Related Infections. Erişim Adresi: https://www.cdc.gov/hai/pdfs/bsi-guidelines-2011.pdf. Erişim Tarihi:10.05.2022.

Centers For Disease Control And Prevention (CDC). (2014). Types of Healthcare-associated Infections. Erişim Adresi: https://www.cdc.gov/hai/infectiontypes.html. Erişim Tarihi: 02.08.2022

Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2015). Guide to Infection Prevention for Outpatient Settings: Minimum Expectations for Safe Care. Erişim Adresi: https://www.cdc.gov/infectioncontrol/pdf/outp. Erişim Tarihi:10.05.2022.

Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2016). Infection Control: How Infections Spread. Erişim Adresi: https://www.cdc.gov/infectioncontrol/spread/index.html Erişim Tarihi: 16.06. 2022.

Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2022.a). CDC’s Core Infection Prevention and Control Practices for Safe Healthcare Delivery in All Settings. Erişim Tarihi: 11.08.2022. Erişim Adresi: https://www-cdc-gov.translate.goog/infectioncontrol/guidelines/corepractices/index.html?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=tr&_x_tr_hl=tr&_x_tr_pto=sc

Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2022.b). Division Of Cancer Prevention And Control. Erişim Adresi: https://www.cdc.gov/cancer/preventinfections/symptoms.htm. Erişim Tarihi: 11.08.2022.

Cimiotti, J.P., Aiken, L. H., Sloane D M., Wu, E.S. (2012). Nurse Staffing, Burnout, and Health Care-Associated Infection, Am J Infect Control., 40(6):486-90. Doi: 10.1016/J.Ajic.2012.02.029.

Clare, S., Rowley, S. (2018). Implementing the Aseptic Non Touch Technique (ANTT) Clinical Practice Framework For Aseptic Technique: A Pragmatic Evaluation Using A Mixed Methods Approach In Two London Hospitals, J Infect Prev, 2018 Jan;19(1):6-15.

Cochrane, J., Jersby, M. (2019). When To Wear Personal Protective Equipment To Prevent İnfection, Br J Nurs., 2019;28(15):982-4.

Collins, A. S. (2008). Preventing Health Care–Associated Infections. In: Hughes Rg, Editor. Patient Safety and Quality: An Evidence-Based Handbook For Nurses. Rockville (Md): Agency For Healthcare Research And Quality (US); Chapter 41. Available From: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/nbk2683/

Cordeiro, L., Gnatta, J.R., Ciofi-Silva, C.L., Price, A., de Oliveira, N.A., Almeida, R.M.A., Mainardi, G.M., Srinivas, S., Chan, W., Levin, A.S.S., Padoveze, M.C. (2022). Personal Protective Equipment İmplementation İn Healthcare: A Scoping Review, Am J Infect Control, 2022 Aug;50(8):898-905.

Çelik, S., Karaman, D., Yanik, F., Veren, F. (2011). Yoğun Bakım Hemşirelerinin Kateter Ile Ilişkili Üriner Sistem Enfeksiyonlarının Önlenmesi Hakkındaki Bilgi Durumları, Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (4), 215-220.

De Angelis, G., Murthy, A., Beyersmann., J. et al (2010). Estimating the impact of healthcare-associated infections on length of stay and costs. Clinical Microbiology and Infection. 16, 12, 1729-1735.

Demir, E. (2013). Fırat Üniversitesi Hastanesi’nde Görev Yapan Hemşirelerin Hastane Enfeksiyonları Konusundaki Bilgi, Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Elazığ.

Deveci, S. E., Açık, Y., Ercan, E., Oğuzöncül, A.F. (2010). Bir Üniversite Hastanesinde Temizlik Çalışanlarının Temizlik ve Hijyen Konusundaki Davranışlarının Değerlendirilmesi, Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi, 24(2), 123-127.

Diker, S. (2003). Uşak Il Merkezi Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Hastane Enfeksiyonlarına Ilişkin Bilgi Düzeylerinin Ölçümü. Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi. Afyon.

Doğu, Ö., Tiryaki, Ö. (2017). Yoğun Bakım Hemşirelerinin İzolasyon Uyumu ve Eldiven Kullanma Tutumlarının İş Doyumuyla İlişkisi, Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 21(1):16-21.

Dönmez, N. (2021). Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerin El Hijyeni Konusunda Bilgi ve Tutumlarının Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi. Aydın.

Duong, M. C., Mclaws M. (2017). Dangerous Practices In A Hemodialysis Unit In Vietnam Identify From Mixed Methods. Bmc Infect Dis., 1;17(1):181.

Edwards, R., Drumright, L.N, Kiernan, M. et al. (2011). Covering More Territory To Fight Resistance: Considering Nurses’ Role İn Antimicrobial Stewardship, Journal Of Infection Prevention, 12, 1, 6-10.

Elmas, Y. (2019). Hemşirelerin Izolasyon Önlemlerine Uyumu ile Hizmet içi Eğitim Arasındaki Ilişki. Yüksek Lisans Tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi. Konya.

Erdemir, F., Akman, A., Uysal, G., Polater, E., Çırlak, A. (2014). Yeni-Yeniden Tanımlanan Enfeksiyonlar ve Enfeksiyon Kontrolünde Hemşirenin Rolü, Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 27 (1): 47-60.

Erdoğan, S., Nahcivan, N., Esin, M.N. (2015). Hemşirelikte Araştırma Süreç, Uygulama ve Kritik. (2.Baskı), Nobel Kitap Evi.

Erişim Adresi: http://www.sayistay.gov.tr/rapor/rapor3.asp?id=76. Erişim: 20.08.2022.

Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/01/20170125-2.htm. Erişim Tarihi: 17.08.2022.

Ersöz, G., Beşerler, Ö. (2012). Cerrahi Alan Enfeksiyonları. Hastane İnfeksiyonları Kongresi. 12-15 Nisan 2012, Antalya.

Ertek, M. (2008). Hastane Enfeksiyonları: Türkiye Verileri. Hastane Enfeksiyonları: Korunma ve Kontrol Sempozyum Dizisi No:60 Ocak 2008; S.9-14.

European Centre For Disease Preventionand Control (ECDC). (2008). Annual Epidemiological Report On Communicable Diseases In Europe. Stockholm, Sweden.

European Centre For Disease Preventionand Control (ECDC). (2012). Annual Epidemiological Report 2012 [2010 Data].

Ford, C.J., Park, L. (2019). How to Apply and Remove Medical Gloves, Br J Nurs., 2019 Jan 10;28(1):26-28.

Gaspard, P., Eschbach, E., Gunther, D., Gayet, S., Bertrand, X., Talon, D. (2009). Meticillin-Resistant Staphylococcus Aureus Contamination Of Healthcare Workers' Uniforms In Long-Term Care Facilities. J Hosp Infect.71(2):170-5.

Giraldi, G., Montesano, M., Napoli, C., Frati, P., La Russa, R., Santurro, A., Scopetti, M., Orsi, G.B. (2019). Healthcare-Associated Infections Due to Multidrug-Resistant Organisms: a Surveillance Study on Extra Hospital Stay and Direct Costs, Curr Pharm Biotechnol, 2019;20(8):643-652.

Gould, C.V., Umscheid, C.A., Agarwal, R.K, Kuntz, G., Pegues, D.A. (2009). Healthcare Infection Control Practices Advisory Committee. Guideline for Prevention of Catheter-Associated Urinary Tract Infections 2009. Infect Control Hosp Epidemiol. 2010 Apr;31(4):319-26.

Gould, D., Drey, N. (2013). Student Nurses’ Experiences Of Infection Prevention And Control During Clinical Placement. Am J Infect Control, 2013;41(9):760-763.

Guest, J. F., Keating, T., Gould, D., Wigglesworth, N. (2020). Modelling The Annual Nhs Costs And Outcomes Attributable to Healthcare-Associated Infections In England. Bmj Open. 10(1):E033367.

Günaydın, M., Perçin, D., Esen, Ş., Zencirlioğlu, D. (2015). Sterilizasyon Dezenfeksiyon Rehberi. İstanbul: Arvin yayın evi, 2015. s. 12-14.

Gündeş, S. G. (2013). İnfeksiyon Hastalıklarının, Bakteriyel ve Viral Etiyoloji Ayrımını da İçeren Genel Karakteristik Özellikleri. Ankem Derg, 27, 161-4.

Güneş, İ. (2020). Hemşirelerin Cerrahi Alan Enfeksiyonunun Önlenmesine İlişkin Bilgi Ve Uygulamalarının Değerlendirilmesi, (yüksek lisans tezi). Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

Gürkan, Z., Ulupınar, S. (2011). Enfeksiyon Kontrol Hemşirelerinin Eğitim Faaliyetlerini Etkileyen Faktörlerin Incelenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 4(3):117-124.

Hall, A. M., Perry, A.G., Potter, P. A., Stockert, P. A. (2020). Fundamentals of Nursing 10th Edition. Infection Prevention and Control. p: 423-446. Canada: Elsevier.

Haque, M., Sartelli, M., Mckimm, J., Abu Bakar M. (2018). Health Care-Associated İnfections - An Overview, Infect Drug Resist, Nov 15;11:2321-2333.

Harrod, M., Weston, L. E., Gregory, L., Petersen, L., Mayer, J., Drews, F. A., Krein, S. L. (2020). A Qualitative Study of Factors Affecting Personal Protective Equipment Use Among Health Care Personnel. Am J Infect Control. 2020 Apr;48(4):410-415.

Hekimoğlu, C., Batir, E., Gözel, E., Altun, D. (2022). Ulusal Sağlık Hizmeti İlişkili Enfeksiyonlar Sürveyans Ağı (Ushiesa) Özet Raporu 2021.

Hekimoğlu, C., Oku, F., Batir, E. (2017). Ulusal Hastane Enfeksiyonları Sürveyans Ağı Özet Raporu 2016.

Hoffmann, M., Sendlhofer, G., Gombotz, V., Pregartner, G., Zierler, R., Schwarz, C. et al. (2020). Hand Hygiene Compliance in İntensive Care Units: An Observational Study, International Journal of Clinical Practice, 26(2): e12789.

Horan, T.C., Andrus, M., Dudeck, M.A. (2006). CDC/NHSN Surveillance Definition of Health Care-Associated Infection And Criteria For Specific Types of Infections In The Acute Care Setting, Am J Infect Control, 36, 309- 32.

Jansson, M. M., Ala-Kokko, T. I., Ohtonen, P. P., Merilainen, M. H., Syrjala, H. P., Kyngas H. A. (2014). Human Patient Simulation Education In The Nursing Management Of Patients Requiring Mechanical Ventilation: A Randomized, Controlled Trial, Am J Infect Control, 42: 271-6.

Karabacak, H. (2010). Ameliyathanelerde Bulunan Steril Malzeme Depolarının Mevcut Durumunun Değerlendirilmesi, (yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi. İstanbul.

Karaca, A. (2019). Hemşirelerin Ameliyat Öncesi Dönemde Cerrahi Alan Enfeksiyonlarını Önlemeye Yönelik Kanıta Dayalı Uygulamaları ve Karşılaştıkları Engeller, (yüksek lisans tezi). Manisa Celal Bayar Üniversitesi. Manisa.

Karadağ, Arlı, Ş., Bakan A. B. (2020). Kateter İlişkili Üriner Sistem Enfeksiyonları Kontrol Önlemlerine Yönelik Hemşirelerin Bilgi ve Tutumlarının Değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2020; 7(1): 1-7.

Karadağ, M., Yıldırım, N., İşeri, Ö.P. (2019). El Hijyeni Inanç Ölçeği ve El Hijyeni Uygulamaları, Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(2), 20-30.

Karahocagil, M. K., Yaman, G., Göktaş, U., Sünnetçioğlu, M., Çıkman, A., Bilici, A., Akdeniz, H. (2011). Hastane Enfeksiyon Etkenlerinin ve Direnç Profillerinin Belirlenmesi, Van Tıp Dergisi, 18 (1):27-32, 2011.

Kavak, M., Caner, M. (2020). Santral Kateter İlişkili Kan Dolaşımı Enfeksiyonları ve Klorheksidinin Etkinliği, Cerrahi Ameliyathane Sterilizasyon Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Dergisi, 1 (1) , 39-44.

Kesim, S. İ., Şahin, T. K. (2018). Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Hastane Enfeksiyonları Konusundaki Bilgi Düzeyleri, SDU Journal of Health Science Institute/SDÜ Sağlik Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9 (3).

Khan, H. A., Baig, F. K., Mehboob, R. (2017). Nosocomial Infections: Epidemiology, Prevention, Control And Surveillance, Asian Pacific Journal Of Tropical Biomedicine, 7(5), 478-482.

Kingston, L., O’Connell, N. H., Dunne, C. P. (2016). Hand Hygienerelated Clinical Trials Reported Since 2010, A Systematic Review. Journal of Hospital Infection, 92(4):309-320.

Klompas, M., Branson, R., Eichenwald, E. C., Greene, L. R., Howell, M.D., Lee, G., et al. (2014). Strategies To Prevent Ventilator-Associated Pneumonia İn Acute Care Hospitals, 2014 Update. Infection Control and Hospital Epidemiology, 35(8), 915–936.

Kubat, B. (2022). Antibiyotik-Cerrahi Profilaksi Yönetiminde EKH Rolü. [Abstract] Ulusal Sağlık Hizmetleri ile İlişkili Enfeksiyonlar Kongresi Kocaeli. Kongre Özet Kitabı. S:66.

Lee, S. A., Hwang, D. C., Li, H. Y., Tsai, C. F., Chen, C. W., Chen, J. K. (2016). Particle Size- Selective Assessment Of Protection Of European Standard FFP Respirators And Surgical Masks Against Particles-Tested With Human Subjects, Journal Of Healthcare Engineering, 12, 23-35.

Ling, M. L., Apisarnthanarak, A., Jaggi, N. et al. (2016). APSIC Guide For Prevention Of Central Line Associated Bloodstream Infections (CLABSI). Antimicrob Resist Infect Control, 2016;5 (16): 2-9.

Louten, J. (2016). Virus Transmission and Epidemiology. Essential Human Virology. 2016:71–92.

Loveday, H. P., Wilson, J. A, Pratt, R.J., Golsorkhi, M., Tingle, A., Bak, A., Browne, J., Prieto, J., Wilcox, M. (2014). Department Of Health. Epic3: National Evidence-Based Guidelines For Preventing Healthcare-Associated Infections In Nhs Hospitals In England, J Hosp Infect, 86 Suppl 1:S1-70.

Lynn, P. (2015). Bektaş, H. (Ed). Taylor Klinik Hemşirelik Becerileri: Bir Hemşirelik Süreci Yaklaşımı, 3. Baskı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd Şti; 2015; p:123-151.

Mankan, T. (2012). Hemşirelerin Hastane Enfeksiyonlarını Önlemeye İlişkin Bilgi Düzeyleri, (yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi. Erzurum.

Marschall, J., Mermel, L. A., Fakih, M., Hadaway, L., Kallen, A., O’grady, N. P., Pettis, A. M., Rupp, M. E., Sandora, T., Maragakis, L. L., Yokoe, D. S. (2014). Strategies To Prevent Central Line–Associated Bloodstream Infections İn Acute Care Hospitals, Infection Control And Hospital Epidemiology, 35(7), 753–771.

Munoz-Price, L. S., Arheart, K., Mills, J. P., et al. (2012). Associations Between Bacterial Contamination Of Health Care Workers' Hands And Contamination Of White Coats And Scrubs. American Journal Of Infection Control. Volume 40, Issue 9, November 2012, Pages e245-e248.

National Clinical Guideline Centre (Uk). (2012). Infection: Prevention And Control Of Healthcare-Associated Infections In Primary And Community Care: Partial Update Of Nice Clinical Guideline 2. London: Royal College Of Physicians (Uk); 2012 Mar. Pmid: 23285500.

Özaras, R. (2008). Sağlık Çalışanlarının Hastane Enfeksiyonlarından Korunması. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri, Hastane Enfeksiyonları: Korunma ve Kontrol, Sempozyum Dizisi, 2008;60:255-7

Özcan, Ö. (2021). Yoğun Bakım Hemşirelerinin Ventilatörle İlişkili Pnömoninin Önlenmesi Konusundaki Bilgi Durumları, (yüksek lisans tezi). Trakya Üniversitesi. Edirne.

Özdemir, H. (2014). Cerrahi Hemşirelerinde Hasta Güvenliği Kültürü Algılarının Belirlenmesi: Afyonkarahisar’da Bir Uygulama, (yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi. Afyon.

Özer, N. (2021). Cerrahi Alan Enfeksiyonlarını Önlemede Kanıta Dayalı Uygulamalar. Cebeci F, (Ed). Cerrahi Hemşireliğinde Kanıta Dayalı Uygulamalar. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri, S.53-61.

Öztürk R. (2011). Türkiye’de Enfeksiyon Kontrolü İle İlgili Son Gelişmeler, Ankem, 25(Ek 2):9–16.

Öztürk, R. (2008). Hastane enfeksiyonları: sorunlar, yeni hedeer ve hukuki sorumluluk. Hastane Enfeksiyonları Korunma ve Kontrol Sempozyumu Dizisi, (60), 23-28.

Öztürk, R., Cesur, S., Şimşek, E., Şen, S., Şanal, L. (2019). Yoğun Bakım Ünitesinde Çalışan Sağlık Personellerinin Enfeksiyon Kontrol Önlemleri Hakkındaki Bilgi Düzeyinin Değerlendirilmesi, Turkish Journal Of Clinics And Laboratory, 10(2), 235 - 241. 10.

Park, J.Y., Woo, C.H., Lee, S.Y., Oh, J.E. (2018). Factors Influencing the Infection Control Practice of Clinical Nurses based on Health Belief Model, Journal of the Korea Convergence Society. 9 (3), 121–129.

Peters, A., Lotfinejad, N., Simniceanu, A., Pittet, D. (2020). The Economics Of Infection Prevention: Why It Is Crucial To Invest In Hand Hygiene And Nurses During The Novel Coronavirus Pandemic, Journal Of Infection, 81(2), 318-356.

Picheansanthian, W., Chotibang, J. (2015). Glove Utilization in The Prevention of Cross Transmission: A Systematic Review. JBI Database System Rev Implement Rep. 2015;13(4):188–230.

Pittet, D. (2017). Hand Hygiene: From Research to Action, Journal of infection Prevention, 18(3), 100-102.

Pittet, D., Hugonnet, S., Harbarth, S., Mourouga, P., Sauvan, V., Touveneau, S., et al. (2000). Effectiveness Of A Hospital-Wide Programme To Improve Compliance With Hand Hygiene. Infection Control Programme, Lancet, 2000; 356:1307-12.

Porth, M. C. (2018). Essentials Of Pathophysiology: Concepts Of Altered Health States. Lippincott Williams & Wilkins. P, P:297-318.

Porto, J. S., Marziale, M.H. (2016). Reasons and Consequences of Low Adherence to Standard Precautions By The Nursing Team, Rev Gaucha Enferm. Jun;37(2):e57395.

Revelas, A. (2012). Healthcare - Associated Infections: A Public Health Problem. Nigerian Medical Journal, 53(2), 59.

Rowley, S., Clare, S., Macqueen, S., Molyneux, R. (2010). ANTT v2: An updated practice framework for aseptic technique, British Journal of Nursing 19: S5–S11.

Sadule-Rios, N., Aguilera, G. (2017). Nurses’ Perceptions Of Reasons For Persistent Low Rates İn Hand Hygiene Compliance, Intensive and Critical Care Nursing, 42, 17-21.

Sepsis Alliance. (2022). Sepsis And Bacterial Infections. Erişim Adresi: https://www.sepsis.org/sepsisand/bacterial-infections/. Erişim Tarihi: 11.08.2022.

Siegel, J.D., Rhinehart, E., Jackson, M., Chiarello, L. (2007). Health Care Infection Control Practices Advisory Committee. 2007 Guideline for Isolation Precautions: Preventing Transmission of Infectious Agents in Health Care Settings. Am J Infect Control. 2007 Dec;35(10 Suppl 2): S 65-164.

Sikora, A., Zahra, F. (2020). Nosocomial Infections. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; Jan–. PMID: 32644738.

Sun, C., Thelen, C., Sanz, I.S., Witmann, A. (2020). Evaluation Of A New Workplace Protection Factor-Measuring Method For Filtering Facepiece Respirator. Safety And Health At Work, 11, 61-70.

Şahin, H. (2021). Söke Devlet Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Cerrahi Alan Enfeksiyonları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Araştırılması, (yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Aydın.

Şahin, H., Akdeniz, S., Yıldırım, A. (2003). Hastane Infeksiyonlarının Önlenmesinde Infeksiyon Kontrol Hemşirelerinin Rolü. Hastane İnfeksiyonları Kontrolü El Kitabı, 69–75, Ankara: Bilimsel Tıp Yayınevi.

T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. (2017). Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği. Resmi Gazete.

T.C. Sağlık Bakanlığı, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. (2017). Ulusal Sağlık Hizmeti İlişkili Enfeksiyonlar Sürveyans Rehberi. Ankara. Erişim Adresi: https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/bulasicihastaliklar/shie/shieliste/shie.html. Erişim Tarihi: 12.07.2022.

T.C. Sağlık Bakanlığı, Ulusal Enfeksiyon Önleme ve Kontrol Danışma Kurulu Çalışması. (2021). Sağlık Hizmeti İle İlişkili Enfeksiyonlar Ulusal Önlem Paketi Uygulamaları. Ankara.

T.C. Sayıştay Başkanlığı Performans Denetimi Raporu. (2007). Hastane Enfeksiyonları ile Mücadele.

Tanyeri, K. (2018). Hemşirelerin Hastane Enfeksiyonlarını Önlemede Izolasyon Önlemlerine Uyumlarının Belirlenmesi, (yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa.

Taran, S. (2011). An Examination of The Factors Contributing to Poor Communication Outside The Physician-Patient Sphere. Mcgill Journal of Medicine. 13, 1, 86.

Taşkıran, N. (2020). Yoğun Bakım Ünitesinde Çalışan Hemşirelerin Hastane Enfeksiyonlarını Önlemede İzolasyon Uyum Düzeylerinin Belirlenmesi, (yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Aydın.

Tayran, N. (2010). Hemşire ve Hekimlerin Izolasyon Önlemlerine Uyumu, (yüksek lisans tezi), Marmara Üniversitesi. İstanbul.

Taze, S. S. (2008). Cerrahi Birimlerinde Çalışan Hemşirelerin Kan ve Vücut Sıvılarıyla Bulaşan Hastalıklardan Korunmaya Yönelik Aldıkları Evrensel Önlemler, (yüksek lisans tezi), İstanbul Üniversitesi. İstanbul.

Tırtıl Şahin, T. (2020). Enfeksiyon Kontrol Önlemleri Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi. (doktora tezi), İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. İstanbul.

Tonbul, Y., Ata Çiğdem, F. (2022). Bilimsel Kongrelerin Verimliliği ve Akademisyenlerin Anlam Dünyasındaki Yeri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi/Journal of Higher Education and Science, 12(2), 358-368.

TTB. (2020). Covid-19 İzleme Grubu’ndan Güncel Gelişmeler Doğrultusunda Bulaş ve Korunma Yollarına Ilişkin Bilgi Notu. Erişim Adresi: https://www.ttb.org.tr/kollar/covıd19/haber_goster.php?guid=8cb94102-73f8-11ea-97df-7baae477a8e6 Erişim Tarihi: 02.08.2022.

Üner, S., Sevencan, F., Başaran, E., Balcı, C., Bilaloğlu, B. (2009). Bir Sağlık Ocağına Başvuran Kişilerin Sosyal El Yıkama ile İlgili Bazı Bilgi ve Tutumların Saptanması. Taf Prev Med Bull. 8(3):207-216.

Voidazan, S., Albu, S., Toth, R., Grigorescu, B., Rachita, A., Moldovan, I. (2020). Healthcare Associated Infections a New Pathology in Medical Practice?. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(3), 760.

Wiener-Well, Y., Galuty, M., Rudensky, B., Schlesinger, Y., Attias, D., Yinnon, A. M. (2010). Nursing and Physician Attire As Possible Source of Nosocomial Infections, Am J Infect Control. 2011, Sep;39(7):555-9. Doi: 10.1016/J.Ajic.2010.12.016. Pmid: 21864762.

World Health Organization (WHO). (2009. c) Gloves use information leaflet. 2009:4.

World Health Organization (WHO). (2009.b) A Guide to the Implementation of the WHO Multimodal Hand Hygiene Improvement Strategy. Geneva: WHO.

World Health Organization (WHO). (2011). Report On The Burden Of Endemic Health Care-Associated Infection Worldwide. Erişim Adresi: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/80135/9789241501507_eng.pdf Erişim Tarihi: 11.08.2022.

World Health Organization (WHO). (2017). Interim practical manual supporting implementation of the WHO guidelines on Core components of Infection Prevention and control Programmes. Erişim Adresi:

https://www.who.int/infectionprevention/tools/corecomponents/ccimplementation-guideline.pdf. Erişim Tarihi:15.07.2022

World Health Organization (WHO). (2020). Modes Of Transmission Of Virus Causing Covıd-19: İmplications For Ipc Precaution Recommendations Scientific Brief. Erişim Adresi: https://www-who-int.translate.goog/news-room/commentaries/detail/modesoftransmissionofviruscausingcovid19implicationsforipcprecautionrecommendations?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=tr& x_tr_hl=tr&_x_tr_pto=op,sc. Erişim Tarihi: 02.08.2022.

World Health Organization (WHO). (2022). Global report on infection prevention and control. Erişim Adresi: https://apps.who.int/iris/handle/10665/354489 Erişim Tarihi: 12.09.2022.

World Health Organization. (WHO). (2002). Prevention of hospital-acquired infections. ErişimAdresi:https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/67350/WHO_CDS_CSR_EPH_2002.12.pdf Erişim Tarihi: 18.05.2022.

World Health Organization. (WHO). (2005). Eccleston-Turner, Mark ‘Declaration Of A Public Health Emergency Of International Concern In International Law’, Erişim Tarihi 10 June 2020.

World Health Organization. (WHO). (2009.a) Guidelines on hand hygiene in health care. First global patient safety challenge: Clean Care is Safer Care. Geneva: WHO.

Wu, K. S., Chen, Y. S., Lin, H. S., Hsieh, E. L., Chen, J. K., Tsai, H. C. et al. (2017). A Nationwide Covert Observation Study Using A Novel Method For Hand Hygiene Compliance in Health Care, American Journal of Infection Control, 45(3):240-244.

Yataklı Tedavi Kurumları Enfeksiyon Kontrol Yönetmeliği. (2005). T.C. Resmî Gazete Tarihi: 11.08.2005. Resmî Gazete Sayısı: 25903. Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmevzuatno=9285&mevzuattur=7&mevzuattertip=5. Erişim Tarihi: 16.08.2022

Yavuz, Ö. (2022). Cerrahi Yoğun Bakım Hemşirelerine Online Verilen Cerrahi Alan Enfeksiyonları Eğitiminin Etkinliğinin Değerlendirilmesi, (yüksek lisans tezi), Karabük Üniversitesi. Karabük.

Yılmaz, E. (2019). Yoğun Bakım Ünitelerinde Sık Görülen Enfeksiyonlar ve Kanıta Dayalı Uygulamalar. Turkiye Klinikleri Surgical Nursing-Special Topics, 5(3), 27-36.

Yiğit, V. (2016). Tek Kullanımlık Tıbbi Malzemelerin Yeniden Kullanımı: Sistematik Tarama. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi; 8 (2): 58-76.

Yokoe, D. S., Anderson, D. J., Berenholtz, S. M., Calfee, D. P., Dubberke, E. R., Ellingson, K. D. et al. (2014). A Compendium of Strategies to Prevent Healthcare-Associated İnfections inn Acute Care Hospitals: 2014 Updates. Infect Control Hosp Epidemiol, Suppl 2: S21-31.