Mobbing in primary schools in the context of gender perspective<p>İlköğretim okullarındaki yıldırmaya (mobbing) toplumsal cinsiyet bağlamında bir bakış

Abstract

This study aims to determine the degree of mobbing (psychological violence) that primary schools teachers face with in the context of the gender variable. The study is carried out by using a Likert-type scale questionnaire answered by the participants. A 33-item questionnaire, consisting of 2 parts, is applied to 230 teachers, 115 females and 115 males, who work in public primary schools of Ministry of Education. The first part of the questionnaire consists of a form prepared by the scale of mobbing while the second part consists of a form in which the ideas of the participants about the effectiveness of in-service training for adults in the prevention of mobbing are asked. The study sample is composed of teachers who work in 4 primary schools in Mamak district of Ankara. The research is limited with variables such as gender, age, marital status, seniority and tenure. The obtained data are analyzed by considering gender context. According to the findings of research, mobbing is applied to female teachers more than male teachers in primary schools. Married female teachers working in primary schools who are between the ages of 21 to 30 are more exposed to mobbing. Female teachers who are experienced between 1 and 3 years are more exposed to mobbing compared to their colleagues. Besides, the mobbing rate decreases as the tenure increases. Participants think that administrators they work with should attend trainings on adult psychology and behaviors, yet they are not sure whether this training can change the behaviors of their administrators.

Özet

Bu araştırma, ilköğretim okullarında çalışan öğretmenlerin yıldırmaya uğrama düzeylerini toplumsal cinsiyet değişkeni bağlamında belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, likert tipi ölçek kullanılarak hazırlanan anketin katılımcılar tarafından cevaplanması ile gerçekleştirilmiştir. 33 maddelik 2 bölümden oluşan bu anket, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ilköğretim kurumlarında görev yapan 115’i kadın, 115’i erkek toplam 230 öğretmene uygulanmıştır. Anketin ilk bölümünde yıldırma ölçeği ile hazırlanmış bir form, ikinci bölümünde ise yıldırmanın önlenmesinde yetişkinlere yönelik hizmet içi eğitim faaliyetlerinin etkililiği hakkında katılımcıların düşüncelerinin sorulduğu başka bir form bulunmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu Ankara’nın Mamak İlçesindeki 4 ilköğretim okulunda çalışan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırma cinsiyet, yaş, medeni durum, kıdem, kurumdaki görev süresi gibi değişkenlerle sınırlı tutulmuştur. Elde edilen veriler toplumsal cinsiyet bağlamı göz önünde bulundurularak analiz edilmiştir. Araştırma sonucu elde edilen bulgulara göre, ilköğretim kurumlarında yıldırma daha çok kadın öğretmenlere uygulanmaktadır. İlköğretim kurumlarında görev yapan 21-30 yaş arasındaki evli kadın öğretmenler daha fazla yıldırmaya maruz kalmaktadırlar. Meslek yılı 1-3 sene arasındaki kadın öğretmenler diğer meslektaşlarına oranla daha fazla yıldırmaya maruz kalırken, kurumdaki görev süresi arttıkça yıldırmaya maruz kalma oranı azalmaktadır. Katılımcılar, birlikte çalıştıkları idarecilerin yetişkin psikolojisi ve davranışları konusunda eğitim almaları gerektiğini düşünürken,  bu eğitimi alsalar da idarecilerinin davranışlarının değişebileceği konusunda kararsız kalmışlardır.